نام پژوهشگر: رفیع الدین اسماعیلی کریزی
رفیع الدین اسماعیلی کریزی سید حسین شرف الدین
یکی از بهترین شاخص ها در ارزیابی عملکرد فرهنگی یک نظام الگو هایی است که هر نظام یا فرهنگی از طریق تولیدات فرهنگی مثل سینما ارائه می دهد. تلقی هر فرهنگ، از شخصیت زن و مرد در تولیدات فرهنگی و خصوصا سینما یکی از بهترین شاخص ها در ارزیابی عملکرد فرهنگی آن نظام به حساب می آید.سینما به عنوان یکی از مهمترین رسانه های مدرن در عصر حاضر علاوه بر اینکه به بازنمایی جامعه می پردازد، خود نیز الگوهایی را به جامعه ارائه می دهد. بسیاری از فیلم های سینمایی خواه آشکار، خواه نهان مملو از گفتمان های جنسیتی است. سینما باید بر اساس خاستگاه و مبانی برگرفته از فرهنگ اسلامی- ایرانی به ارائه الگوی مناسب از شخصیت زن و مرد بپردازد. بر این اساس تلاش شده است ویژگی های شخصیت مرد در سینما، با الگوی شخصیتی مرد در فرهنگ اسلامی_ایرانی تطبیق داده شود. جهت بازنمایی شخصیت مرد در سینما با روش نشانه شناسی به بررسی چهار فیلم پس از انقلاب پرداخته شده است. در این پژوهش تلاش شده است تا از «تحلیل روایت» که جزء روش های نشانه شناسی است در راستای غنی شدن کار پژوهشی خود و مشخص شدن سیر روایت فیلم، و از روش«تحلیل رمزگانِ» جان فیسک جهت معلوم کردن لایه های مختلف معانی رمزگذاری شده در فیلم ها استفاده شود. در تحلیل روایت به پنج عنصر اصلی فیلم شامل: پاره ابتدایی، نیروی تخریب کننده، پاره میانی، نیروی سامان دهنده، پاره انتهایی اشاره شده و در تحلیل رمزگان سه رمزگان مهم شامل «رمزگان اجتماعی»، «رمزگان فنی»، «رمزگان ایدئولوژیک» توضیح داده شده است و عناصر مختلف این رمزگان جهت واکاوی معانی پنهان فیلم به کار رفته است. در ادامه با بررسی منابع اسلامی، آیات و روایات شناسایی، استخراج و دسته بندی شد که بتوان ادعا کرد مرد در متون اسلامی از این ویژگی ها برخوردار می باشد. همچنین اشعار سعدی به عنوان نمونه ای از فرهنگ ایرانی بررسی شده است. در پایان نتیجه گرفته شده است که اکثر فیلم های سینمایی بررسی شده با معیار های فرهنگ اسلامی- ایرانی مطابقت ندارد و الگو های غیر خودی در آنها بسیار تاثیر گذار بوده است و اکثر فیلم ها تحت تاثیر رویکرد های فمینیستی در ایران می باشند.