نام پژوهشگر: زهرا پورخورشید

شناسایی و تجزیه و تحلیل توالی ژن های مقاومت به زنگ نواری (زنگ زرد) گندم با استفاده از نشانگرهای مولکولی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1394
  زهرا پورخورشید   علی دادخدایی

زنگ زرد یا زنگ نواری یکی از مخرب ترین بیماری گندم در جهان می باشد که باعث کاهش عملکرد محصول می گردد. مناسب ترین روش مبارزه با این بیماری استفاده از ارقام مقاوم می باشد. به منظور تولید ارقام مقاوم، ابتدا باید ژن های مقاومت در منابع ژنتیکی شناسایی و سپس آن ها را به یک زمینه ژنتیکی مناسب انتقال داد. به منظور شناسایی حضور ژن های مقاومت به زنگ زرد yr5، yr10، yr26، yr27 و yr29 در 40 ژنوتیپ مختلف گندم ایرانی پژوهشی با استفاده از نشانگرهای مولکولی sts و ssr انجام شد. بذور این ژنوتیپ ها به همراه بذور ایزوژنیک لاین و یا ژنوتیپ دارای ژن مربوطه به عنوان کنترل مثبت و بذر رقم حساسavocet’s’ به عنوان شاهد منفی کشت گردید و پس از استخراج dna، واکنش زنجیره ای بر روی آن ها انجام شد. نتایج نشان داد که نشانگر yrsts7/8 و در نتیجه ژن yr5، در شش رقم حضور داشت. تکثیر باند260 جفت بازی مرتبط با نشانگر xpsp3000، حضور ژن yr10 را در 12 رقم تأیید کرد. بر اساس نتایج حاصل از نشانگر xgwm11 مشخص گردید که 22 رقم حاوی ژن yr26 بودند. در 19 رقم نیز تکثیر باند200 جفت بازی نشان داد که ژن yr27 وجود دارد. نشانگر xwmc44 پیوسته با ژن yr29 نیز حضور این ژن را در 13 رقم با قطعه ای 220 جفت بازی نشان داد. توالی مربوط به ژن yr5 نیز با نشانگر yrsts7/8 جداسازی و توالی یابی گردید. تجزیه و تحلیل نشان داد این توالی نوکلئوتیدی بین ارقام حساس و مقاوم تفاوت ندارد و احتمالاً این قطعه دارای عناصر و یا سیگنال های مرتبط با بیان ژن نیست.