مقدمه و هدف: ارزیابی وضعیت بلوغ و جهش رشدی بلوغ در بیماران ارتودنتیک، اثر قابل ملاحظه ای در تشخیص، انتخاب روش درمان و نتایج درمان های ارتودنتیک دارد. به طور معمول، از رادیوگرافی دست-مچ به منظور ارزیابی تکامل اسکلتی استفاده می شود. برخی مطالعات نشان دادند که ارتباطی میان تکامل استخوانی و مراحل مختلف کلسیفیکاسیون دندانی وجود دارد؛ بنابراین، در صورت وجود این ارتباط، می توان از مراحل کلسیفیکاسیون دندانی به عنوان ابزار اول تشخیصی استفاده نمود. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط میان مراحل تکاملی دندانی و مراحل بلوغ اسکلتی انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه پایلوت، در مجموع 26 بیمار (13 پسر و 13 دختر) در محدوده سنی 15-10 سال که جهت درمان-های اسکلتال ارتدنسی کلاس ?? (mandibular deficiency)به دانشکده دندان پزشکی مشهد مراجعه نموه بودند، مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی بلوغ اسکلتال با رادیوگرافی مچ-دست و با استفاده از روش fishman صورت پذیرفت. همچنین، برای مشخص کردن مراحل کلسیفیکاسیون دندان ها با استفاده از رادیوگرافی پانورامیک، از روش پیشنهادی demirjian استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی در پسران برابر 07/1±06/11 سال و در دختران برابر 13/1±62/10 سال بود (p=0.325). تنها چهار بیمار که شامل یک پسر و 3 دختر بودند در مرحله capping اپی فیز فالنکس میانی انگشت سوم قرار داشتند. ضرایب همبستگی بین smi و کانین چپ و راست تنها در پسران معنی دار بود (به ترتیب r=0.561، p=0.04 و r=0.569، p=0.04). همچنین ضرایب همبستگی اسپیرمن بین smi و مراحل تکاملی پرمولرهای راست و چپ فک پایین، در کل نمونه ها و در دو جنس به تفکیک معنی دار نبود. نتیجه گیری: ضرایب همبستگی بین smi و کانین چپ و راست در پسران معنی دار بود که در مطالعات بعدی می توان از این شاخص ها استفاده نمود. نتایج این مطالعه بیان کننده الگوی رشد متفاوت در دو جنس پسر و دختر می باشد. واژگان کلیدی: بلوغ اسکلتال، رادیوگرافی دست-مچ، رادیوگرافی پانورامیک