نام پژوهشگر: نعیمه قوچی جعفری
نعیمه قوچی جعفری خدیجه کیارستمی
اکلیل کوهی (rosmarinus officinallis ) ، گیاهی متعلق به خانواده نعناعیان است. این گیاه منبعی غنی از آنتی اکسیدان های طبیعی می باشد. فعالیت آنتی اکسیدانی این گیاه اساسا به عهده ترکیبات فنلی موجود در آن است. در این پژوهش به منظور بهینه سازی تولید آنتی اکسیدان ها در گیاه اکلیل کوهی دو روش کشت بافت با استفاده از محیط های wpm و ms محتوی غلظت های مختلف هورمونی و تیمار گیاه کامل با الیسیتور سالیسیلیک اسید در دو غلظت ppm 150 و ppm 300 بر روی اندام های هوایی گیاه یکساله انجام شد. سپس فعالیت های آنتی اکسیدانی کالوس های حاصل از کشت در شیشه و نوشاخه های گیاهان کامل پس از عصاره گیری متانلی بررسی شدند. همچنین میزان ترکیبات فنلی و ارتباط آنها با فعالیت آنتی اکسیدانی و مقدار رزمارینیک اسید موجود در عصاره متانلی بررسی شد. در میان کالوس های تشکیل شده در تیمار های مختلف، تیمار واجد mg/l 3 kn و mg/l 5/1 naa در محیط wpm بیشترین مقدار ترکیبات فنلی و بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی و رزمارینیک اسید را القا کرده بود. در گیاهان تیمار شده با سالیسیلیک اسید وزن تر و خشک نوشاخه ها ، طول و تعداد انشعابات آن ها پس از تیمار بررسی شد. تیمار سالیسیلیک اسید با غلظت ppm300 اثر بیشتری بر رشد داشت. همچنین مقدار ترکیبات فنلی ، رزمارینیک اسید و فعالیت آنتی اکسیدانی در این گیاهان افزایش یافت. فعالیت دو آنزیم پلی فنل اکسیداز و فنیل الانین آمونیالیاز در گیاهان تیمار شده با سالیسیلیک اسید افزایش یافته بود و این افزایش در تیمار ppm 300 بیشتر بود.