نام پژوهشگر: محمود شهروسوند
محمود شهروسوند مریم لاری
نشانه شناسی از مباحثی است که در قرن بیستم در حوزه ی زبان شناسی مطرح شد. این بحث پس از مدتی وارد حوزه های دیگری نظیر ادبیات و هنر های تصویری نیز شد که به عنوان روشی برای خوانش و نقد تصویر بسیار کارآمد می باشد. از سوی دیگر یکی از بسترهای تصویری بسیار مهم و فراگیر ، عکس است. عکاسی در دوره ی قاجار وارد ایران شد. با توجه به اوضاع خاص سیاسی-اجتماعی- فرهنگی ایران در این عهد و تلفیق اجباری سنت و مدرنیته ی وارداتی، عکس باقی مانده ی قاجاری اسناد مهمی برای ریشه یابی های فرهنگی می باشد. در این راستا نشانه شناسی و طبقه بندی نشانه های تصویری در عکس های دوره ی قاجار قابل اجراست. توضیح و شرح نشانه شناسی و نشانه های تصویری در آغاز برای مشخص شدن حوزه های بحث آمده است. تاریخچه ی عکاسی در ایران ، موضع گیری پادشاهان قاجاری در برابر این مسئله و جزئیاتی از مسائل فنی عکاسی در این عهد در راستای مشخص شدن نمونه ی تصویری مورد نظر شرح داده شده است. برای پیاده کردن روش نشانه شناسی در عکاسی قاجاری ، بخشی از مجموعه ی آرمان استپانیان برگزیده شده است و با طبقه بندی نشانه های تصویری در عکس ها ریشه یابی های فرهنگی–اجتماعی انجام شده است.
محمود شهروسوند حسن سلطانی
عوامل و عناصر بسیاری در شکل?گیری اثر تجسمی نقش دارند که برخی از آن?ها در طی مطالعات هنرمندان و پژوهشگران مورد بررسی قرار گرفته است؛ با این حال هنوز دانش نظری دربار? پدیده?های دیداری از توسع? کافی برخوردار نیست و هم?چنان لازم است اطلاعات پراکنده دربار? عوامل و عناصر دیداری فرآوری شده و به دانش نظری در حوز? مطالعات تصویر تبدیل شود. بخش کمتر شناخته شد? عوامل و عناصر موثر بر محتوای تصویر، تمهیدات تجسمی و مفاهیمی همچون: آرایه?های بصری، موقعیت فرضی بیننده و ... در تصویر هستند که معنای ضمنی و درون?مای? پیام را دگرگون می?کنند، اما هنوز اتفاق نظر بر سر قابلیت?های تأثیرگذاری آن?ها بر محتوای تصویر وجود ندارد. در این تحقیق به شیو? کتابخانه?ای به تشریح عوامل فوق که در ساخت و جهت?دهی مفاهیم ضمنی تصویرسازی دخالت می?کنند پرداخته می?شود و با مطالعه موردی چند اثر به شیو? استقرایی، کیفیت?های بصری مداخله کننده در دگرگونی محتوای تصویر را مورد بررسی قرار می?دهیم. در این مرحله با طبقه?بندی این عوامل، سعی می?شود چارچوبی تدوین گردد تا به مثابه معیار، راهنما و ابزار سنجش، پیام تصویری را دقیق تر تحلیل کند.