در این پژوهش، ترکیبات جدیدی از خانواده فسفرآمیدها با فرمول عمومی nc5h4c(o)p(o)(r)2 که در آن rبرابر با پیرولیدین، پیپریدین، 4-متیل پیپریدین، هگزامتیلن ایمین ، ? متیل بنزیل، متیل بنزیل ، بنزیل آمین و فورفوریل آمین می باشد، سنتز شد. همچنین کمپلکسهای منگنز(ii)، اربیوم(iii)، قلع(iv) و جیوه(ii) برخی از آنها تهیه گردید و با استفاده از طیف سنجی های 1h,13c,31p nmr , ,ir uv و آنالیز عنصری شناسایی شدند. ساختار ترکیبات,nc5h4c(o)nhp(o)(nc6h12)2 ,nc5h4nc(o)nhp(o)(nc5h10)2 ,mn(nc5h4conhpo(nc6h12)2)2cl2 ,nc5h4c(o)nhp(o)(hnch2c4h3o)2 er(nc5h4conhpo(nhch2c4h3o)2)2(no3)3 با بلورنگاری اشعه x شناسایی شد. ثابتهای کوپلاژ بین فسفر و هیدروژن با فاصله 5 و 6 پیوند در ترکیبات,nc5h4c(o)nhp(o)-(nc4h8)2 ,nc5h4c(o)nhp(o)-(nc5h10)2 ,nc5h4c(o)nhp(o)-[nhch(ch3)ph]2 nc5h4c(o)nhp(o)-(nhch2ph)2 اندازه گیری شد. طیف سنجی مادون قرمز نشان داد که فرکانس ارتعاشیc=o در مشتقاتn –ایزونیکوتینیل بیشتر از مقادیر مشاهده شده در مشتقات n- بنزوییلی مشابه می باشد.

چکیده در این پژوهش مشتقات آزافسفر جدیدی از دسته ? دی کتون شامل هتروسیکل های فسفینیل اوره r1c6h4nhc(o)nhp(o)r2 (7 – 25 ، 41، 44 و 45) تهیه شد تا تاثیر قرار گرفتن گروه nh بین حلقه فنیل و گروه کربنیل روی پارامترهای مختلف نظیر (پارامترهای شیمیایی، کئوردیناسیون و فعالیت های بیولوژیکی) مورد بررسی قرار گیرد. علاوه براین، فسفینوآمیدهایی با فرمول عمومی rc(o)nhp(c6h5)2 ((26)r=c6h5nh، (27)c4h3n2c(o)) و ترکیب کالکوژنه (28) (c4h3n2c(o)nhp(s)(oc6h5)2) تهیه گردید تا به بررسی مطالعات ساختاری از نقطه نظر تجربی و نظری پرداخته شود. مشتقات دیگری با فرمول عمومی rnhp(o)(oc6h5)2 نظیر (r=c4h3n2co (29),c5h4nco(31،30),c6h5nhco(32), c6h5s(o)2((33), rnhp(o)(c6h5)2(r=c6h5nhco(34),c6h5s(o)2((35), و فسفریک دی-آمیدهای (36-40) r1c6h4nhc(o)nhp(o)(n(x)ch2c6h5)(o-r2+) (r2=nh2(x)(ch2c6h5) (r1 = h, x= ch3(36), h (39), r1=ch3 ,x= ch3، (37)r1 = no2, x= ch3(38) , h ((40) نیز تهیه گردید. همچنین مولکول تک کلره na[c4h3n2conpo(oph)2]و نمک آمیدو فسفات(42) جدید4 و حدواسط های پیشتر گزارش شده 5 و6 برای بررسی تاثیر استخلاف اتم فسفر بر خواص طیفی تهیه گردید. از واکنش نمک آمیدوفسفات 42 با فلز لانتان کمپلکس 43 تهیه شد. ترکیبات توسط دستگاه های nmr، ir، mass، uvمورد شناسایی و مطالعه قرار گرفتند. مشتقات 9-11، 27-29، 35 و 36 توسط بلورنگاری با اشعه x-ray تعیین ساختار گردید. جهت بررسی اثر جایگیری nhروی برهمکنش های اربیتالی ساختار الکترونیکی دو ترکیب دی کلروفسفینیل اوره (1) و n-بنزوئیل فسفرآمیدیک دی کلرید (i) مطالعه شد. اثرات سمیت و ضدسرطانی ترکیبات دی هتروفسفرینان با گروه عاملی اوره (9 – 17)، سیکلوفسفامید (به عنوان پیش داروی استاندارد) و ترکیب اصلی فنیل اوره بر روی سه رده سلول سرطان خونی (k562)، mda-mb-231 (سرطان سینه) و hepg2 (سرطان کبد) به روش mtt اندازه گیری شد. بمنظور بررسی موقعیت استخلاف نیترو روی فعالیت ضدسرطانی، مشتقات 44 و 45 نیز تهیه گردید. اثرات مهارکنندگی ترکیبات دی آزافسفرینان با چارچوب اوره ای (9 – 11) بر روی باکتری های گرم مثبت و منفی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین فعالیت ضدمیکروبی و ضدقارچی فسفات های 29 – 33 ارزیابی شد تا بتوان رابطه ای بین فعالیت و ساختار در آینده بدست آورد. کلمات کلیدی: فسفینیل اوره، دی هتروفسفرینان، سمیت، ضدمیکروبی.

در این رساله 45 ترکیب جدید از خانواده دی آزافسفول کایرال و غیرکایرال(7-1) ، دی آزافسفرینان(9و8)، اکسازافسفرینان(14-10)، فسفرتری آمید(16، 19-18 ، 29-21)، بیس فسفرآمید (20)، فسفراستر (15، 31-30) و کمپلکس هایی از لیگاندهای فسفرآمید (45-32) سنتز و توسط روش های طیف سنجی 1h, 13c,31p nmr وir شناسایی شدند. بررسی طیف nmr و محاسبات کوانتم مکانیک وجود دو و سه مرکز کایرال فسفر و کربن را در ترکیبات 2و 7-4 اثبات نمود. از روی تغییر فرکانس کششی نوار های مربوط به فسفریل، کربونیل و حلقه پیریدین در لیگاندهای کوردینه شده به فلز می توان پیشنهاد کرد که کئوردینه شدن لیگاند در کمپلکس های 41-34 و 45 از سر n حلقه پیریدین و در کمپلکس های 34 ، 40-36، 42 و 45 از سر اکسیژن گروه p=o انجام می شود. تک بلور ترکیبات 34 و40 به دست آمده است که با روش بلورنگاری با استفاده از تفرق پرتو ایکس تعیین ساختار شد. بررسی ساختار بلور ترکیب 34 نشان داده است که کمپلکس منگنز از دو سر اکسیژن گروه p=o و n حلقه پیریدین به فلز متصل شده و یک پلیمر سه بعدی تشکیل شده است. توانایی مهارکنندگی ترکیبات فسفرآمید 19،46، بیس فسفرآمید 20،47 و بیس فسفونات 59-48بر آنزیم استیل کولین استراز انسانی hache, ec 3.1.1.7)) با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر uv-vis و به روش المن ارزیابی شد. نتایج نشان می دهد که با افزایش خاصیت آبگریزی مقدار مهارکنندگی افزایش و ic50 کاهش می یابد. همچنین مقدار ic50 برای ترکیبات بیس فسفونات 49-48 و 58 در حد ترکیب 59 (سدیم آلندرونیت) است که یک دارو از دسته بیس فسفونات هاست و در درمان کاهش دانستیه استخوان مورد استفاده قرار می گیرد. مقایسه مقادیر ic50 ترکیبات فسفرآمید و بیس فسفرآمید نشان می دهند که ترکیبات کرباسیل آمید با دو عامل p=o(47) مهارکننده قوی تری از ترکیب با یک گروه عاملی p=o (46) وترکیب سولفونامیدی 19 و 20 هستند. مشتقات بیس فسفرآمید مهارکننده های قویتری نسبت به مشتقات بیس فسفونات ها می باشند. اثرات ضدتوموری ترکیبات دی آزا 9-8، 67-61 و اکسازافسفورینان 14-10 و 60، دی آزافسفول کایرال 4 و غیر کایرال 3 به همراه سولفونامید68 و داروی سیکلوفسفامید cp به عنوان کنترل مثبت بر روی سه رده سلول سرطانی شامل لوکمیا ، سرطان گلبول سفید خون انسان (k562) و کارسنیوم، سرطان پستان (mda-mb-231) و کارسنیوم سرطان کبد (hepg2) درکشت سلول به روش رنگ سنجی mtt بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که اثر ضدتوموری ترکیبات مورد بررسی در حد میکرومولار بوده و مقادیر ic50 درمحدوده 59/84-07/0 میکرومولار به دست آمده است. فعالیت بیولوژیکی این مشتقات سنتز شده در حد سیکلوفسفامید، یا کمتر از آن می باشد. با اتصال گروه پاراآمینوسولفونامید به فسفر، مقدار ic50 کاهش بیشتری نسبت به ترکیب مشابه با استخلاف آنیلین نشان می دهد. در ترکیبات اکسازا 14-10 و 60، مقدار سمیت بیشتر از ترکیب دی آزا 9-8، 67-61 است، اما با استخلاف دو گروه متیل در موقعیتc5 حلقه آلیفاتیک9، 62، 67-64 ، مقدار ic50 کاهش می یابد. مقایسه نتایج اثر ضدتوموری سولفونامید با مشتقات آن نشان می دهد که مقدار ic50 مشتقات سولفونامید( 3، 8 و 11) در حد سولفونامید( 68) و گاهی حتی بیشتر از آن می باشد. اثر ترکیب 4 بر روی سلول های مختلف متفاوت است. مقدار ic50 ترکیب مشتق فسفورینان سولفونامید درسلول k562 در حد مقدار ic50 سیکلوفسفامید است (mµ15/0). بنابراین این ترکیبات می توانند در حد غلظت های داروهای ضدتوموراستفاده شوند. بررسی نتایج آزمایش های سلولی نشان می دهد که با تغییرات کوچک ساختاری در مشتقات سیکلوفسفامید می توان تغییراتی را در فعالیت بیولوژیکی آنها ایجاد کرد. بر اساس این نتایج، رابطه بین اثر ضد توموری ترکیبات فوق با اثر الکترونی گروه های استخلاف شده روی حلقه فنیل و ماهیت حلقه فسفرینان مورد بررسی قرار گرفت.

در این تحقیق، ترکیباتی با فرمول عمومی (r1)(r2)p(x)nhnhc(o)nh2 که x=s,o از خانواده فسفر آمید و سمی کاربازیدها سنتز شده اند.ترکیبات سنتز شده از انواع فسفرامیدها از قبیل فسفرآمیدیت(ترکیبات حاوی یک پیوند p-n )،فسفردی آمیدیت ( ترکیبات حاوی دو پیوند p-n ) و فسفرآمیدها (ترکیبات حاوی سه پیوند p-n ) می باشند. برای این منظور از واکنش سمی کاربازید هیدروکلراید nh2nhc(o)nh2با حدواسطهای مختلف فسفر{(c6h5o)2p(o)cl (ch3ch2o)2p(o)cl , (ch3ch2o)2p(s)cl ,(c6h5)c(o)nhp(o)cl2 ,(ch3o)2p(s)cl2, (4- (c6h5o)(c6h5nh)p(o)cl , (4-ch3-c6h5-o)p(o)cl2 ,} در حضور یک جاذب hcl در محیط استفاده شد و ترکیبات سنتز شده پس از خالص سازی بوسیله تکنیک های ir و 31p,1h,13c nmr مورد شناسایی قرار گرفتند.. همچنین برخی از ترکیبات سنتز شده از طریق محاسبات مکانیک کواتنومی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. مقادیر پارامتر آبگریزی (logp) و قدرت مهار آنزیم استیل کولین استراز و بوتیریل کولین استراز (ic50) ترکیبات هدف(1،2،4،5و 6)، بترتیب توسط روش فلاسک لرزان و المن اندازه گیری شد. بررسی روابط ساختار- فعالیت ترکیبات هدف بیانگر آن است که پارامتر logp ارتباط بیشتری با ic50 نسبت به پارامترهای الکترونی و فضایی نشان می دهد .

در این پژوهش، 11 ترکیب جدید فسفرآمیدیتی با فرمول کلی rp(o)(nh(ch(ch3)2)2 که r شامل گروههای فنیل (1)، آریلوکسی (2)، 2-کلرو آریلوکسی (3)، آنیلین (4)، ترکیبات بنزوئیلی با استخلاف پارای متفاوت (h (5)، och3 (6)، ch3 (7)، cl (8))، مونو (9)، دی (10) و تری (11) کلرو استیل است و دو فسفرآمیدیت با فرمول rp(o)(nh(c(ch3)3)2، r= فنیل (12) و پارامتوکسی بنزوئیل (13)، سنتز شد. پایداری مولکول های 11-1 حاصل از برهم کنش های فوق مزدوج منفی و نامستقر شدن بار، با استفاده از آنالیز nbo تعیین شد. ترکیبات 13-1 با sncl2me2 و sn(ph)3cl واکنش داده شد و کمپلکس های قلع (ترکیبات 29-14) آنها تهیه گردید. لیگاندها و ترکیبات آلی قلع آنها با روش های طیف سنجی ir، 13p nmr، 1h،13c، 119sn و آنالیز عنصری شناسایی شده، داده های طیفی آنها با هم مقایسه شد. ساختار لیگاندهای 5، 6، 13 و دوازده کمپلکس قلع، توسط بلورنگاری پرتو ایکس تعیین شد و پارامترهای هندسی آنها از قبیل طول و زوایای پیوندی، پیوندهای هیدروژنی و هم چنین انباشتگی بلور آنها در سلول واحد با یکدیگر مقایسه شد. اثر استخلاف ها روی اتم های فسفر و نیتروژن، نسبت استوکیومتری لیگاند به قلع و نوع حلال واکنش یا حلال نوبلورسازی بر روی نحوه کوئوردینه شدن لیگاندها به اتم قلع بررسی شد. دو فسفامیک اسید، 4-rc6h4c(o)nhp(o)(oh)2 ، r = och3 (30)، cl (31)، یک آمیدوفسفات، 4-clc6h4c(o)nhp(o)(och3)2 (32) و نمک های آمیدوفسفات، na[4-rc6h4c(o)np(o)(och3)2]، r = h (33) och3 (34)، cl (35)، یک کمپلکس قلع از لیگاند آمیدوفسفات (36) و همچنین ترکیبات جدید فسفرآمیدیتی شامل گروه تیازولیل و مشتقات آن، rp(o)(ncschchnh)2، r = فنیل (37)، آریلوکسی (38)، 2-کلرو آریلوکسی (39)، c6h5op(o)(ncschchnh)cl (40)، c6h5op(o)(4-ch3ncschchnh)cl (41)، 4-ch3c6h4op(o)(ncschchnh)cl (42)، (c6h5o)2p(o)(ncsrnh)، r = ch=ch (43)، ch2ch2 (44)، c6h4snhcnp(o)r2، r = nhch(ch3)2 (45)، nhc(ch3)3 (46)، nc4h8o (47) وna[c6h5p(o)(ncsch2ch2nh)(ncsch2ch2n)] (48) نیز تهیه شدند و با روش های طیف سنجی شناسایی شدند. ساختار سه ترکیب 37، 44 و 47 با بلورنگاری پرتوایکس تعیین و همچنین محاسبات نظری بر روی ترکیبات 37، 47-45 انجام شد تا توتومر ترجیحی (آمینی یا ایمینی) در حالت جامد و فاز گازی به دست آید. محاسبات nbo بر روی ترکیبات 32، 37 و آنیون های آنها (35 و 48) نیز انجام شد و مقدار بار محاسبه شده بر روی اتم های فسفر با هم مقایسه گردید. فعالیت ضدباکتری برخی از لیگاندها و کمپلکس های قلع آنها و هم چنین برخی از فسفرآمیدیت های شامل گروه تیازولیل و مشتقات آن بر روی باکتری های گرم مثبت و منفی انجام شد.

در این پژوهش ابتدا به کمک محاسبات شیمی کوانتومی در فاز گازی، لیگاندهای مدل شده فسفرآمیدی با لیگاندهای مشابه خود از خانواده فسفین اکسیدها، فسفاتها و فسفریل تری هالیدها در رقابت برای برهمکنش با کاتیونهای لانتانیدی مقایسه شده اند. نتایج نشان می دهد که انرژی جذب کاتیون برای لیگاندهای فسفرآمیدی، که دارای روش سنتز کم هزینه تری هستند، به مقدار محاسبه شده برای لیگاندهای هم الکترون خود از خانواده فسفین اکسیدها بسیار نزدیک است و این ترکیبات به عنوان لیگاندهای جدید و کارا برای کمپلکس کردن لانتانیدها معرفی می شوند. 5 لیگاند یک-دندانه با فرمولهای (c6h4)2p(o)(nc4h8o) (dpm) و 4–x–c6h4nhp(o)(nc4h8o)2 (x= f، cl، br و h) (xpa) برای تهیه 9 کمپلکس لانتانیدی با فرمولهای ln(xpa)2cl3(solv)2 (ln؛ la، ce و nd و solv؛ h2o و ch3oh)، la(xpa)2(no3)3(solv) و mer-la(dpm)3cl3 به کار رفته اند. کمپلکسهای حاصل به روشهای آنالیز عنصری و طیف سنجی ir و nmr شناسایی شده و ساختار بلوری آنها به روش پراش پرتو x تعیین شده است. همچنین، اثر حلال، استخلافهای متصل به بدنه لیگاند، اندازه کاتیون، استوکیومتری و نوع یون مخالف بر ویژگیهای ساختاری این کمپلکسها بررسی شد. برخی ویژگیهای ساختاری و الکترونی این کمپلکسها به کمک محاسبات مکانیک کوانتومی در فاز گازی مطالعه شده و نتایج آن برای توضیح و تفسیر مشاهدات تجربی به کار رفته است. نتایج نشان می دهد که در هنگام کوئوردینه شدن لیگاند به فلز، میدان الکتریکی کاتیون باعث قطبش لیگاند شده، بطوریکه کاهش مقدار ?(p=o) و افزایش مقادیر ?(31p)، ?(nh)، 2jpnh و ?(p–n) بیانگر تغییرات الکترونی و هندسی در ساختار لیگاند کوئوردینه شده است. کمپلکس mer-la(dpm)3cl3 در حالت جامد اثر نفوذ ترانس معکوس و در حالت گازی اثر نفوذ ترانس عادی نشان می دهد. علاوه بر این، 11 ترکیب جدید (l1-l11) از واکنش بین هیدرازیدها (بنزهیدرازید و 2-فوران کربوکسیلیک اسید هیدرازید) و ترکیبات فسفریل دار سنتز و شناسایی شده اند. 3 لیگاند جدید دودندانه l1-l3 دارای گروه عاملی کربونیل و فسفریل هستند. امکان تشکیل کمپلکس برای لیگاند l1در حضور کاتیونهای لانتانیدی و آکتینیدی بررسی شد. بررسی واکنش بین هیدرازیدها و ترکیبات حدواسط فسفریل دار نشان می دهد که در صورت وجود حداقل دو گروه ترک کننده مناسب (کلر) متصل به p=o، ساختار فسفریل به فسفوران (l4-l11) تبدیل می شود. همچنین، ساختار بلوری 6 ترکیب فسفر آمید شناخته شده با فرمول عمومی 4–x–c6h4nhp(o)(nc5h10)2 (x؛ f، cl، br، h و ch3) (l12-l17) و 4–ch3–c6h4nhp(o)(nc4h8o)2 (l17) که دارای کنفورمرهای مجزا هستند، در فاز گازی و جامد مقایسه شده و جنبه های ساختاری و الکترونی مربوط به پیوندهای هیدروژنی در آنها در ارتباط با طیفهای مادون قرمز ترکیبات مطالعه شده است.

در این تحقیق ترکیبات جدیدی از خانواده آزا فسفر (24-1) با فرمول rp(o)(nhnr?)2 کهr شامل فنیل، مشتقات فنوکسی، مشتقات بنزامیدی و مشتقات استامیدی و r?شامل 4-آمینومورفولین، 4-آمینوپیپریدین و 2-آمینوتریازول می باشد و آمینو هتروسیکل های فسفریله شده (45-25) با فرمول 2rp(o)(r?) کهr شامل فنیل، مشتقات فنوکسی، مشتقات بنزامیدی و تری کلرو استامید، وr? شامل 2-آمینوپیریمیدین، 2-آمینوپیرازین، 2-کلرو- 6-متیل -2-آمینوپیریمیدین و 2-آمینو بنزایمیدازول می باشد و آمینوهتروسیکل های فسفریله شده (51-46) با فرمول r2p(o)(r?) کهr شامل فنوکسی وr? شامل 2-آمینوپیریمیدین، 2-آمینوپیرازین، 2-کلرو- 6-متیل -2-آمینوپیریمیدین، 6و2-دی کلرو -2-آمینوپیریمیدین، 6و2-دی متیل -2-آمینوپیریمیدین و 2-آمینو بنزایمیدازول می باشد سنتز و به وسیله روش های طیف سنجی nmr، ir و mass و تجزیه عنصری chn شناسایی شدند. جهت افزایش بازدهی و خلوص محصولات از ترکیبات جاذب hcl، کاهش دما و حلال قطبی استفاده شد. بررسی واکنش ترکیبات فسفر هیدرازید سنتز شده با کاتیون مس نشان داد که پیوند p-n در حضور مس شکسته شده و ترکیب تترازن به وجود می آید. همچنین کمپلکس هایی از ترکیبات آلی قلع(iv) با فرمول sncl2(ch3)2(x)2، = x 4-och3-c6h4c(o)nhp(o)(nc4h10)2 (58)، c6h5c(o)nhp(o)(nc4h10)2 (59)، 4-cl-c6h5c(o)nhp(o)(nc4h10)2 (60) تهیه شده و به وسیله روش های طیف سنجی nmr و ir شناسایی شدند. از واکنش ترکیبات دی فنیل-2-آمینو-1-آزا هتروسیکل فسفات ها با فلز قلع پیوند p-n شکسته شد. ساختار بلوری ترکیبات 1، 30، 52، 53، 57، 60 و 63 به روش بلورنگاری با استفاده از تفرق پرتو ایکس تعیین گردید. تاثیر مهار کنندگی دوازده ترکیب فسفر هیدرازید و هشت ترکیب آمینو هتروسیکل فسفریله شده بر آنزیم استیل کولین استراز انسانی (hache, ec 3.1.1.7) و بوتیریل کولین استراز انسانی (hbuche, ec 3.1.1.7) با استفاده از دستگاه طیف سنج نوری ماورای بنفش و به روش اصلاح شده المن ارزیابی شد. نتایج نشان داد که قدرت مهار کنندگی فسفر هیدرازیدها رویbuche بیشتر از ache است در حالی که قدرت مهار-کنندگی آمینو هتروسیکل های فسفریله شده روی ache بیشتر از buche می باشد و این قدرت به عوامل الکترونی و چربی دوستی بستگی دارد. اثرات ضد باکتری ترکیبات فسفر هیدرازید (23-1) و آمینو هتروسیکل های فسفریله شده (51-46) بررسی شد. نتایج نشان داد که مشتقات بنزامیدی و آریلی فعالیت ضد باکتری ضعیف تری دارندو برخی از مشتقات استامیدی علاوه بر مهار کردن رشد باکتری های گرم مثبت و گرم منفی، در مقایسه با داروی کلرامفنیکل، خاصیت ضد باکتری مناسب تری دارند.

در این تحقیق هشت ترکیب جدید بیس فسفرآمیدیتی با فرمول کلی r2p(o)(c6h4)p(o)r2 که r شامل گروه های مورفولین (l1)، پی پیریدین (l2)، هگزامتیلن (l3)، گروه فنیل (l4)، آریلوکسی (l5)، دی اتیل(l6)، متوکسی (l7)و اتوکسی (l8) سنتز شد. همچنین کمپلکس هایی از این ترکیبات با نمک فلزات واسطه eu(no3)3.6h2o ، er(no3)3.6h2o ، eucl3.6h2o، ercl3.6h2o و cecl2.7h2o تهیه گردید. افزون بر آن برخی از لیگاندهای نیکوتین آمید با فرمول کلی c6h4nc(o)nhp(o)r2که r شامل دی متیل (l1)، دی اتیل (l2)، دی پروپیل (l3)، هگزا متیلن (l4)، مورفولین (l5) و سیکلوپنتیل (l6) با sncl2me2 واکنش داده شد و کمپلکس های قلع ترکیبات (c1-c6) تهیه گردید. لیگاندهای بیس فسفرآمید و کمپلکس های فلزات واسطه آنها و همچنین ترکیبات آلی قلع نیکوتین آمید با روشهای طیف سنجی ir، 13c, 1h, 31pnmr شناسایی شده و داده های طیفی آنها با هم مقایسه شد. ساختارهای دو کمپلکس قلع نیکوتین آمید توسط c2و c6 توسط بلورنگاری پرتو ایکس تعیین و ساختار لیگاندهای l1، l5و l7 و کمپلکس های (sncl2me2)2l6(ch3oh)2 و eu(l6)cl3(ch3oh)2 بررسی شد. قدرت مهارکنندگی آنزیم استیل کولین استراز ترکیبات l1، l3، l6، l7 و l8 توسط روش المن اندازه گیری شد.

در این تحقیق شش ترکیب با فرمول عمومی (r1)(r2)p(o)nhnhc(s)nh2 که r1 و r2 در آنها به ترتیب (1) r1=r2=(oc6h5)، (2)r1= cl ,r2=(ch3c6h5o) ، (3) (r1=r2= (ch3ch2o، (4) r1=(c6h5)c(o)nh) ,r2=(c6h5nh)، (5) r1= cl ,r2= (c6h5) و (6) r1=cl r2=(c6h5o) و یک ترکیب از خانواده کربامات ها با فرمول (c6h5o)2p(o)nhc(o)(oc6h5) سنتز شده اند. ترکیبات تهیه شده از انواع ترکیبات فسفره دارای پیوند p-n از قبیل فسفر آمیدیت ترکیبات حاوی یک پیوند (p-n )، فسفر دی آمیدیت ترکیبات حاوی دو پیوند p-n)) و فسفر آمیدها ترکیبات حاوی سه پیوند (p-n) می باشند. برای سنتز این ترکیبات از واکنش تیو سمی کاربازید (nh2nhc(s)nh2) و فنیل کربامات (c6h5c(o)onh2) با حد واسط های مختلف فسفر در حضور یک جاذب hcl در محیط استفاده شد و ترکیبات سنتز شده پس از خالص سازی توسط تکنیک های ir ,1h ,31p ,13c nmr مورد شناسایی قرار گرفتند. مقادیر پارامتر آبگریزی (logp) و توانایی مهار آنزیم استیل کولین استراز (ic50) ترکیبات هدف ، به ترتیب توسط روش های فلاسک لرزان والمن اندازه گیری شد. نتایج حاصل بیانگر این مطلب است که فسفر آمیدهای دارای استخلافات آلیفاتیک برروی اتم فسفر دارای توانایی مهار آنزیم بیشتری نسبت به ترکیبات دارای استخلافات آروماتیک بر روی اتم فسفر می باشند. بررسی روابط ساختار – فعالیت ترکیبات هدف بیانگر آن است که پارامتر logp ارتباط بیشتری با میزان ic50 نسبت به پارامتر های الکترونی و فضایی نشان می دهد.

در این تحقیق،در این تحقیق، در این تحقیق چند ترکیب با فرمول کلی عمومیr’c(o)nhp(o)r2 r= (c6h5nh2,fc6h4nh2, clc6h4nh2 brc6h4nh2, ch3c6h4nh2,) از خانواده فسفریک تری آمید ها و ترکیب c6h5nhp(o) (nc5h8)2 و حدواسط (nc5h5)c(o)nhnhp(o)cl2 وترکیب سیکلوفسفازان با فرمول (c6h11nh)p(o)(nc6h11)2p(o)(nhc6h11) طراحی و سنتز شده و با استفاده از طیف سنجی های 1h, 13c, 31p nmr و ir وmass شناسایی شدند. همچنین کمپلکس هایی از این ترکیبات با نمک فلزات واسطه fe(no3)3. 9 h2o و ce(no3)3.2h2o تهیه و با روشهای irو nmr شناسایی شدند. ساختار کمپلکس ce(no3)3. (c6h5p(o)hnc3h6nh)2.2h2o با استفاده از بلورنگاری با پرتو ایکس تعیین شد. این ترکیب در شبکه بلوری ارتورومبیک متبلور شده است. مقادیر پارامتر آبگریزی (logp) و قدرت مهار آنزیم استیل کولین استراز (ic50) ترکیبات بالا، بترتیب توسط روش فلاسک لرزان و المن اندازه گیری شد. بررسی روابط ساختار- فعالیت ترکیبات هدف بیانگر آن است که پارامتر الکترونی ارتباط بیشتری با ic50 نسبت به پارامتر logp نشان می دهد. در طراحی ترکیبات هدف از نرم افزار pass استفاده شده است. در نهایت داده های تجربی و محاسباتی حد واسط هیدرازیدیبررسی شده است.

در این تحقیق شش ترکیب جدید بیس فسفرآمیدیتی با فرمول کلی r2p(o)nh(c6h4)y(c6h4)nhp(o)r2 که r شامل گروه های فنیل (l1)، مورفولین (l2)، هگزامتیلن آمین(l3)، ایزوپروپیل آمین(l4)، پی پیریدین (l5)، ترشیو بوتیل آمین(l6) و دو ترکیب بیس فسفر تیو آمیدیتی با فرمول کلی r2p(s)nh(c6h4)o(c6h4)nhp(s)r2 با گروه های rای همچون پی پیریدین (l7) دی اتیل آمین (l8)، سنتز شد. همچنین کمپلکس هایی از این ترکیبات با نمک فلزات واسطه eu(no3)3.6h2o،er(no3)3.6h2o ، eucl3.6h2o، ercl3.6h2o و cecl2.7h2o و همچنین نمک های قلع همچون snph3cl، snphcl3، snph2cl و snme2cl2تهیه گردید. لیگاندهای بیس فسفرآمید و کمپلکس های فلزات واسطه آنها با روشهای طیف سنجی ir، 13c، 1h، 31pnmr شناسایی شده و داده های طیفی آنها با هم مقایسه شد. قدرت مهارکنندگی آنزیم استیل کولین استراز ترکیبات l1، l2، l3، l4 ، l5و l6توسط روش المن اندازه گیری شد. همچنین با استفاده از روش qsar روابط ساختار ترکیبات با قدرت مهارکنندگی مورد ارزیابی قرار گرفته است.

در این پژوهش، 22 ترکیب جدید فسفر هیدرازید با استفاده از متیل کربازات (7-1)، ترشیوبوتیل کربازات (12-8)، 4-پیریدین¬کربوکسیلیک اسید هیدرازید (16-13)، دی¬متیل¬هیدرازین (20-17) و آمینو¬مورفولین (22 و 21) سنتز و شناسایی شدند. در ترکیبات 15-13، حذف پروتون ? و نوآرایی منجر به تشکیل اسپیرو-بی¬سیکلوفسفوران با اتم فسفر پنچ کوئوردینــــه می¬شود. فســفر هیدازیـــدها با گـــروه عاملی -ponhn- مقادیر بالایی برای 2jpnh نشان می¬دهند (hz 1/41-6/20). از محاسبات مکانیک کوانتوم به جهت یافتن عوامل موثر بر ثابت جفت¬شدگی اسپین-اسپین در این ترکیبات استفاده شد. همچنین ساختار بلوری ترکیبات 1، 3 و 7 با پرتو ایکس مورد شناسایی قرار گرفت. 7 ترکیب فسفرآمیدی بر پایه 3-آمینو-5-متیل ایزوکسازول (29-23) سنتز و با اسپکتروسکوپی ir و 1h, 13c, 31p nmr شناسایی شدند. مطالعه ساختار بلوری ترکیب 25، حضور دو مولکول مستقل تقارنی (کنفورمر) را در شبکه بلوری این ترکیب نشان می¬دهد. ویژگی¬های الکترونی پیوندهای هیدروژنی بین دو کنفورمر با آنالیزهای nbo و qtaim بررسی شد. ساختار دو کمپلکس جدید با فرمول ln(24)2(no3)3(c2h5oh) که (31) eu، (30) ln = ce با بلورنگاری پرتو ایکس مطالعه شد (هر یک دارای دو کنفورمرند). ماهیت الکتروستاتیک برهم¬کنش ln–l با آنالیز qtaim تعیین گردید. کمپلکس¬های 32 و 33 از واکنش sncl2(ch3)2 و zn(no3)2.6h2o به ترتیب با مشتقات ایزونیکوتینیل و نیکوتینیل فسفرآمید سنتز و شناسایی شدند. مطالعه ساختاری هر دو کمپلکس نشان داد که ساختار پلیمر یک بعدی دارند و ماهیت برهم¬کنش m–l با آنالیز qtaim به صورت عمدتا الکتروستاتیک با جزئی خصلت کووالانسی مشخص شد. محاسبات dft به جهت مقایسه پایداری نسبی ترکیب 31 (که آرایش سیس برای لیگاندها دارد) و ایزومر تمام ترانس آن انجام گرفت. برهم¬کنش¬های مهم بین¬مولکولی در ترکیبات 1، 3، 7، 25 و 31 با آنالیز سطوح هرشفیلد و نمودارهای دوبعدی مطالعه شد. در بخش کاربردهای بیولوژیکی، خاصیت ضدباکتری دو کمپلکس نقره و لیگاندهای آنها مقابل باکتری¬های گرم منفی و گرم مثبت ارزیابی شد. مطالعه خاصیت ضدسرطان بر روی سلول¬های سرطانی hela، mcf-7 و mg-63 اثر سمیت هر دو کمپلکس را نشان داد. اثر مهار کنندگی شش ترکیب فسفرهیدرازیدی بر روی آنزیم¬های ache و buche به روش المن مورد ارزیابی قرار گرفت که ترکیب 6 بیشترین اثر مهارکنندگی را نشان داد. بر اساس مطالعات سینتیکی، ترکیب 6 با مکانیسم مختلط هر دو آنزیم را مهار می¬کند. نحوه برهم¬کنش این ترکیب با جایگاه فعال آنزیم ache توسط نرم افزار داکینگ پیش¬بینی شد.

در این پژوهش، هفتاد و نه لیگاند جدید مونو، بیس و تریس فسفر آمیدات (تیوآت) (l1-l79) سنتز و با اسپکتروسکوپی ir و 1h, 13c, 31p nmr شناسایی شدند. همچنین خواص ساختاری و بیولوژیکی هشتاد ترکیب (1-80) از مشتقات ذکر شده بالا مورد مطالعه قرار گرفته است. ساختار بلوری ترکیبات l6، l17، l22، l24، l25، l28، l41 و l61 با پرتو ایکس مورد شناسایی قرار گرفت. مطالعه ساختار بلوری ترکیب l41، حضور دو پلی مورف را در شبکه بلوری این ترکیب نشان می دهد. ویژگی های الکترونی پیوندهای هیدروژنی p=o…h–n پلی مورف ها با آنالیزهای nbo و qtaim بررسی شد. کمپلکس های بیس فسفرآمیدی قلع جدید سنتز شد و ساختار بلوری دو کمپلکس c24-1 و c27-1 با بلورنگاری پرتو ایکس مطالعه و ماهیت برهم کنش m–l با آنالیز qtaim به صورت عمدتا الکتروستاتیک با جزئی خصلت کووالانسی مشخص شد. با استفاده از محاسبات dft مطالعات ساختاری، الکترونی، پیوندی و انرژی هر دو کمپلکس انجام شد. در بخش خواص بیولوژیکی، مکانیسمی که برای مهار آنزیم ache انسانـی توسـط آسفـات ارائه شده شامل قفل شدن گروه عاملی p=o در جایگاه چاه اکسی آنیونی و پیوند هیدروژنی گروه عاملی n–h با ser200 است. اختلاط نتایج qsar و docking نشان داد که قطعه nh–p(o) آسفات نسبت به c(o)–nh در برهم کنش با جایگاه استری آنزیم بیشتر تمایل دارد. با اندازه گیری خواص حشره کشی مشتقات طراحی شده آسفات ترکیب 54 با فرمول شیمیایی (c4h4o)2(s)p–nh?–nh?–c(o)nh2 با mm 84/38 = ic50 توانست خود را به عنوان یک حشره کش جایگزین آسفات معرفی کند. در مهار مشتقات تمفوس، معادلات qsar پارامتر بار خالص اتم های فسفر و نیتروژن را عوامل موثر در مهار آنزیم کولین استراز انسانی یافته است. docking نیز برهم کنشهای غیرکوالانسی شامل پیوند هیدروژنی، الکتروستاتیک و هیدروفوبیک را عامل موثر معرفی کرده است. خواص حشره کشی ترکیب l38 با ساختار (c6h5o)2p(o)–n(ch3)–(ch2)2–(ch3)n–p(o)(oc6h5)2 نشان داد که می تواند جایگزین مناسبی برای سم تمفوس باشد. معادلات qsar خواص ضدباکتریایی کمپلکس قلع نیز نشان داده که پارامتر الکتروفیلیسیتی، بار اتم قلع و قطبش پذیری پیوند sn–o در مهار b. cereus نقش اساسی داشته و از سویی دیگر مقدار ارتباط همبستگی قطبش پذیری plsn-o نسبت به qsn بیشتر از رابطه plp=o به qsn می باشد.

تاکنون هزاران ترکیب ارگانوفسفر شناخته شده اند که به عنوان حشره کش عمل می کنند و حدود 200 تا از این ترکیبات به تولید تجارتی رسیده اند به علاوه کاربردهای بیشماری از جمله پلاستی سایزرها، خاموش کننده آتش و واکنشگرها برای تهیه پلیمرهای ارگانوفسفر و استخراج حلال فلزات سنگین دارند. این حشره کشها فرمول عمومی زیر را دارند که در آن s یا xo و oh, cl, f, ycn و آلکوکسی و آلکیل آمین a,bاست . بعضی از این ترکیبات برای انسان به شدت سمی و بعضی نسبتا مضر و برخی غیرسمی هستند و گروهی دیگر خواص ضدسرطانی دارند. به طور اعم سمیت ترکیبات ارگانوفسفر به ساختار مولکولی آنها بستگی دارد به طوریکه اختلاف خیلی کوچک در ساختار آنها، گاهی اوقات تعیین کننده میزان سمی یا غیرسمی بودن آن است . بر این اساس با استفاده از فسفریل کلراید به عنوان ماده شروع کننده و مشتقات پارا و متای تولوئیدین و پارا و متای کرزول، ترکیبات فسفرآمیدو کلریدیک اسید استر i, ii, iii, iv سنتز شدند. شناسایی کلیه این ترکیبات به وسیله داده های طیفی حاصل از آنالیزهای 13c, 31p, 1h nmr، طیف سنج مادون قرمز و آنالیز عنصری انجام گرفته است . آنالیز داده های طیفی 13c, 1h nmr گسترده وسیعی از شکافتگی های فسفر با کربن و هیدروژن را نشان می دهد. در این مطالعه ارتباط بین جابجایی شیمیایی 31p و فرکانس ارتعاشی po نیز بررسی شده است .

در این تحقیق تعدادی از ترکیبات آلی فسفر جدید با فرمول عمومی: (r1)p(o)(r2)(r3) و مشخصات زیر سنتزشد: (r1cl,r2m-tolyl o-and r3cl (i)), (r1m-ch3phnh--,r2cl and r3cl (ii)), (r1p-ch3phnh-, r2cl, and r3cl (iii)), (r1m-ch3phnh-, r2m-tolylo-and r3cl (iv)), (r1p-ch3phnh-, r2m-tolylo-and r3cl (v)) (r1m-ch3phnh-, r2m-tolylo-and r3m-ch3phnh- (vi)). برای سنتز این ترکیبات ابتدا متاکرزول به فسفریل کلراید اضافه شده و به مدت 8 ساعت رفلاکس شد (i) . با اضافه کردن آمین مربوطه در حضور پیریدین و در حلال بنزن و در دمای -10c ترکیبات بالا سنتز شدند. این ترکیبات با استفاده از کروماتوگرافی ستونی و tlc خالص سازی شدند (با استفاده از مخلوط اتیل استات و هگزان نرمال به عنوان حلال). این ترکیبات با استفاده از طیفهای ir, 1h, 13c, 31pnmr و تجزیه عنصری شناسایی شدند. با جانشین شدن آمینهای آروماتیک به جای کلر در ترکیب (i) جابه جایی شیمیایی 31p و فرکانس کششی po کاهش می یابند. برخی از کربنها در طیف 13c این ترکیبات دارای شکافتگی میباشند در حالی که در ترکیبات یک حلقه ای (i,ii andiii) تمامی کربنها شکافته میشوند.

در این تحقیق سنتز و شناسایی چند فسفرتری آمید n و -nدی متیل فسفرآمید و دی کلرید آورده شده است . n و -n دی متیل فسفرآمید و دی کلرید (me2npocl2) به عنوان واکنشگر آغازین از واکنش فسفریل کلرید و دی متیل آمین هیدروکلرید بدست می آید. فسفرتری آمیدهای n و -n دی متیل آمید و دی کلریدme2npo(nh-ar)2 که گروه آریل آن فنیل، -2متیل فنیل، -3 متیل فنیل و -4 متیل فنیل می باشد، از واکنش آمین های مورد نظر و n و -n دی متیل فسفرآمید و دی کلرید بدست می آیند، که برای اولین بار ساخته شده و در اتانل، اتانل - تتراکلریدکربن، ایزوپروپیل الکل و اتر - نرمال دکان نوبلور شدند. شناسایی این ترکیبها با استفاده از داده های طیفی حاصل از ir و p-nmr و c31 و 1h13 انجام گرفت . این مطالعه نشان می دهد که: در این ترکیبها با جایگزینی کلر، جفت شدن فسفر - هیدروژن 3j(pnch) کاهش و رزونانس 31p به سمت میدان های بالاترها به جا می شود. انتقال جفت شدن فسفر - کربن از طریق دانسیتهء الکترونی انجام می گیرد و با افزایش قدرت نوکلئوفیلی آمین استخلاف شده فرکانس ارتعاشی po کاهش می یابد. همچنین فرکانس ارتعاشی po با جابجایی شیمیایی 31p به سمت میدان های بالاتر افزایش می یابد.

توسعه روزافزون شیمی ترکیبات فسفر و کاربردهای آنها موجب شده است تا سنتز، شناسایی و بررسی خواص ملکولی این ترکیبات مورد توجه بسیاری از شیمیدانان قرار گیرد. در این زمینه، ترکیباتی از فسفرآمیدها که حاوی پیوندهای فسفر-نیتروژن هستند سنتز و شناسایی شده اند. واکنش فسفریک کلرید با پارانیتروآنیلین که در یک پتنت توسط ریوکستل گوردون ویلیام و همکارانش گزارش شده است، مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که واکنش مذکور به دما و زمان وابسته بوده و بر مبنای دما و زمان انجام واکنش دو محصول متفاوت تولید می کند. هر دو محصول به کمک روشهای طیف سنجی ‏‎ir‎‏ و ‏‎nmr‎‏ و تجزیه عنصری ‏‎chn‎‏ شناسایی شده اند. علاوه بر این، ملکول دیگری، ‏‎(iii)‎‏، از واکنش ‏‎n‎‏-تترا-بوتیل سیکلوهگزیل آمین با فسفریل کلراید سنتز و توسط روشهای طیف سنجی ‏‎ir‎‏ و ‏‎nmr‎‏ و تجزیه عنصری ‏‎chn‎‏ شناسایی گردید. نتایج بررسی های انجام شده روی داده های طیفی به دست آمده نشان می دهد که با افزایش الکترونگاتیویته استخلافهای روی فسفر، فرکانس کششی پیوند ‏‎p=o‎‏ افزایش یافته و جابجایی شیمیایی ‏‎31p-nmr‎‏ به سمت میدانهای پایین تر می رود.