نام پژوهشگر: جلال الدین قورچایی

نقش عوامل جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی بر میزان جذب و پذیرش سالمندان در خانواده (مورد مطالعه: سالمندان شهرستان گنبد کاوس در سال 1390)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1391
  جلال الدین قورچایی   زینب کاوه فیروز

خانواده به عنوان یکی از بنیادی ترین واحد زندگی اجتماعی و اساسی ترین نهاد یک جامعه محسوب می شود. شرایط مناسب خانواده می تواند سالمند را بسوی پذیرش وضعیت جدید سوق دهد و شرایط نامناسب خانواده می تواند او را منزوی و تنها کند. لذا ویژگی های جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی پیش روی سالمندان و نیازهای آنان در زمینه های مادی و غیر مادی نظیر نیاز به حرمت و احترام، تماس با دیگران، مورد توجه و مشورت قرار گرفتن، مشارکت داشتن در تصمیم گیری های خانوادگی، در جریان اخبار و رویدادهای زندگی بودن همگی از عواملی است که بر جذب و پذیرش فرد سالمند در خانواده اثر گذار است. با توجه به مطالب فوق هدف از انجام این تحقیق نقش عوامل جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی بر میزان جذب و پذیرش سالمندان در خانواده می باشد که بر روی 385 نفر از سالمندان بالای 65 سال شهرستان گنبدکاووس به اجرا درآمد. نمونه ها با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و داده ها بوسیله پرسشنامه محقق ساخته که پایایی آن بوسیله آلفای کرونباخ 83/0 محاسبه شده جمع آوری شد. پس از آزمون فرضیات یافته ها نشان داد که هر چه سن سالمندان افزایش یابد میزان پذیرش آنها در خانواده کمتر می شود. همچنین بین سالمندان مرد و زن به لحاظ میزان جذب و پذیرش آنها در خانواده تفاوت معناداری وجود دارد. میانگین نمرات جذب و پذیرش سالمندان در خانواده در بین مردان و زنان سالمند نشان می دهد که جذب و پذیرش مردان سالمند به مراتب بیشتر از زنان سالمند است و نیز هر چه سطح تحصیلات سالمندان بالا باشد میزان پذیرش وی در خانواده بیشتر می شود. همچنین هر چه درآمد سالمندان بیشتر باشد میزان پذیرش در خانواده بیشتر است. بین سالمندان شاغل و بیکار به لحاظ میزان جذب و پذیرش آنها در خانواده تفاوت معناداری وجود دارد. میانگین نمرات جذب و پذیرش سالمندان در خانواده در بین سالمندان شاغل و بیکار نشان می دهد که جذب و پذیرش سالمندان شاغل به مراتب بیشتر از سالمندان بیکار است و هر چه دارایی سالمندان بیشتر باشد میزان پذیرش آنها در خانواده بیشتر است.از طرفی هر چه همکاری سالمندان در امور منزل بیشتر باشد میزان پذیرش آنها از سوی خانواده بیشتر است. در مجموع نتایج نشان داده است که سالمندان گنبد کاووس از لحاظ جذب و پذیرش در خانواده در حد متوسطی برخوردارند و همچنین نتایج به دست آمده از آزمون فرضیات نشان داد که عواملی نظیر جنس، سن ،وضع سواد، میزان دارایی و میزان همکاری سالمند در امور منزل بر میزان جذب و پذیرش آنها در خانواده نقش موثری داشته و متغیرهای میزان درآمد و وضع فعالیت هیچ نقشی در میزان جذب و پذیرش سالمندان نمونه آماری نداشتند.