پژوهش حاضر در قالب یک مدل علی-مقایسه ای قدرت تشخیص افتراقی آزمون بندر گشتالت ii را مورد بررسی قرار داد. همچنین روایی و پایایی آزمون بندر گشتالت ii مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان پژوهش شامل 170 نفر ( در قالب 4 گروه 30 نفری از بیماران اسکیزوفرن حاد،افسرده اساسی، آسیب مغزی و افراد بهنجار و یک گروه 50 نفری از بیماران اسکیزوفرن مزمن) از بیماران بستری در بیمارستان شهر اهواز و همچنین کارکنان همان بیمارستان بودند، که به روش در دسترس انتخاب شدند. در این روش متغیر وابسته نمرات کسب شده آزمودنیها درآزمون بندرگشتالت iiو متغیر مستقل گروه آزمودنیها (بیماران اسکیزوفرن حاد، اسکیزوفرن مزمن، افسرده اساسی و آسیب دیده مغزی و افراد بهنجار) در نظر گرفته شدند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش از آزمون بندر گشتالت ii و برای بررسی روایی از آزمون خط زنی فرم فارسی ( هادیان فرد، 1386) استفاده گردید. گروه بیماران از لحاظ سن، جنس و تحصیلات با گروه بهنجار همتا سازی شدند. پایایی آزمون بندر گشتالت ii به روش آلفای کرونباخ و روایی آن از طریق همبستگی آن با آزمون خط زنی فرم فارسی احراز گردید. نتایج حاکی از روایی و پایایی قابل قبول آزمون بود. متغیرهای مورد نظر با استفاده از تحلیل واریانس یک طرفه و روش کاروسکال والیس، مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آزمون بندر گشتالت ii توانایی جداسازی گروههای بیمار از افراد بهنجار را دارد، اما در تمایز بین گروههای بیمار با یکدیگر دارای قدرت تشخیصی ضعیف می باشد. به علاوه از بین چهار خرده مقیاس این آزمون خرده مقیاس های یاد آوری و حرکتی در جداسازی گروهها عملکرد بالایی دارند و ضعیف ترین خرده مقیاس، مقیاس نسخه برداری می باشد. همچنین نتایج حاصل از یافته های ضمنی نشان داد که کارتهای شماره 8،10،12،14،16 از بهترین کارتها در جداسازی گروههای بیمار از افراد بهنجار بوده و کارتهای شماره 5 و 6 ضعیف ترین کارت بودند.