نام پژوهشگر: گلرخ الوان دارستانی
گلرخ الوان دارستانی سید علیرضا گلپایگانی
امروزه توجه به هویت در آثار انیمیشن و شاخص های اصلی آن از مهم ترین عوامل موثر در گسترش فرهنگ کشورها بوده و علاوه بر حفظ ویژگی های ملی و قومی، سبب شناساندن فرهنگ و شیوه زندگی مردم یک کشور به خود آنان و دیگر مردم جهان می گردد. در کشور ایران کودکان که مخاطبین اصلی انیمیشن های خارجی هستند فرهنگ، عقاید و به طور کلی ایدئولوژی زندگی خود را از این گونه آثار کسب می کنند و با آداب و رسوم سرزمین مادری خود به درستی آشنا نمی شوند. بنابراین لزوم تولید آثار انیمیشن ایرانی که با استفاده از زبان روایی بدیع و به دور از تکرار کلیشه ها، فرهنگ و ملیت ایران را در قالب شخصیت های ایرانی نمایش دهند کاملا مشهود است. هدف اصلی از انجام این پژوهش دستیابی به افق های نظری جدید در رابطه با مساله شناخت هویت ایرانی و استفاده درست از آن در آثار انیمیشن داخلی است. از دیگر اهداف مهم در این کار رسیدن به الگوهایی است که علاوه بر هویت بخشی، سبب جذابیت شخصیت های انیمیشن و همذات پنداری مخاطبین ایرانی با آن ها گردد. پس از بررسی مفهوم هویت و هم چنین مطالعه آثار برتر انیمیشن دنیا، مشخص گردید یک فیلم انیمیشن می تواند در عین حال که هویت ملی خود را نشان می دهد، در نزد مردم جهان نیز مقبول بیفتد و البته گاه این وجه تمایز می تواند برگ برنده آن اثر باشد. سازندگان انیمیشن های ایرانی می توانند با مطالعه تاریخ و فرهنگ کهن ایران، و در کنار آن بررسی عادات زندگی روزمره ایرانیان به الگوهای رفتاری نسبتا دقیقی از زندگی آنان دست پیدا کنند. لزوم استفاده از عناصر کهن در قالبی جدید، پرهیز از روند کلی نگرانه و استفاده از جزئیات داستان های کهن و همین طور لزوم توجه ویژه به صدا، موسیقی و دیالوگ در آثار انیمیشن ایرانی از دیگر یافته های این پژوهش در جهت خلق آثار موفق است. در این راستا پیشنهاد نگارنده، استفاده از منابع پژوهشی رشته های علوم اجتماعی در نگاشتن فیلمنامه های انیمیشن است. زیرا در این حوزه ها فعالیت های تحقیقاتی فراوانی درباب هویت و فرهنگ ایرانی صورت پذیرفته است. موارد مطالعاتی در این رساله، سه سریال «دانشمندان بزرگ»، «شکرستان» و «پهلوانان» هستند که به سبب نمایش عادات و شیوه زندگی ایرانیان و بازنمایی شخصیت هایی نسبتا باورپذیر مورد توجه نگارنده قرار گرفته اند. روش تحقیقی به کارگرفته شده در این پژوهش از نوع کیفی بوده و منابع مکتوب مورد استفاده اعم از کتب و مجلات و نسخ دیجیتالی، سایت های معتبر اینترنتی و همچنین منابع دیداری و شنیداری مانند فیلم های مرتبط با موضوع رساله است.