نام پژوهشگر: مهدی سنگ سفیدی

علل و عوامل فروپاشی بخشی از قلمرو بیزانس در آستانه فتوحات اسلامی
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  مهدی سنگ سفیدی   فواد پورآرین

امپراطوری بزرگ روم در سال 395 میلادی به دلیل مشکلات گوناگون سیاسی به دو بخش غربی و شرقی تقسیم گردید که بخش غربی آن در سال 476 میلادی از میان رفت و بخش شرقی آن که به امپراطوری بیزانس شهرت دارد تا نیمه سده پانزدهم میلادی پا برجا ماند و سرانجام در این زمان با حمله سپاه عثمانی از هم فروپاشید. گذشته از حمل? امپراطوری عثمانی که به مثابه مهمترین عامل فروپاشی امپراطوری بیزانس محسوب می گردد ، این امپراطوری از بدو استقلال به دلیل مشکلات گذشته و حال و عواملی چند به تدریج رو به ضعف نهاد تا این که هم زمان با قدرت گیری حکومت جدید اسلامی و در پی حملات گسترده اعراب مسلمان ، بخش مهمی از قلمرو خود را از دست داد و ضمیمه قلمرو مسلمانان گشت. هدف این پایان نامه شناخت علل و عوامل فروپاشی این بخش از قلمرو بیزانس در آستانه فتوحات اسلامی است که به لحاظ زمانی از دوره حکومت ژوستی نین( 528 م) تا فتح کامل مصر در( 642م) به وسیله مسلمانان و به لحاظ مکانی بخشی از شامات و مصر را شامل می شود. این پژوهش براساس روشی تاریخی با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته است و نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مجموعه ای از علل و عوامل داخلی همچون سیاست های اقتصادی، دینی، وضعیت اجتماعی، ضعف نظامی و غیره و عوامل خارجی چون حوادث طبیعی، حمله اقوام مستقر در مرزهای امپراطوری و کشمکش و رقابت با ایران ساسانی منجر به فروپاشی در قلمرو شام و مصر شده است . کلید واژه ها: امپراطوری بیزانس، فتوحات اسلامی، شام، مصر، امپراطوری روم، قسطنطنیه، حکومت ساسانی، غسانیان