نام پژوهشگر: مهدخت قاسمی پور

بررسی نامه دوم منوچهر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم انسانی 1391
  مهدخت قاسمی پور   فرخ حاجیانی

چکیده بررسی نامه دوم منوچهر به کوشش مهدخت قاسمی پور زبان فارسی، بازمانده زبان فارسی میانه یا پهلوی و آن، بازمانده زبان فارسی باستان است. زبان پهلوی در دوره ی ساسانی زبان رسمی ایران بوده است و از آن چهار نوع اثر با چهار الفبا به جای مانده است که از این میان یکی، نوشته های زردشتیان ایران به خط پهلوی کتابی است. بخش عمده ای از آثار زردشتیان به فارسی میانه را نوشته های دینی تشکیل می دهند که متن مورد پژوهش ما نیز از آن جمله است. منوچهر پسر گشن جم، پیشوای دینی زردشتیان در نیمه دوم قرن سوم هجری(9 م.) می زیسته است. از وی دو اثر به جای مانده است؛ کتابی تحت عنوان دادستان دینی و سه نامه که به نامه های منوچهر شهرت دارد. این سه نامه در رد بدعت هایی است که برادرش، زادسپرم، بنا نهاد. وی نامه اول را خطاب به مردم سیرجان و کرمان، نامه دوم را خطاب به زادسپرم و نامه سوم را خطاب به بهدینان نوشت. هدف از این پژوهش بررسی متن پهلوی «نامه دوم منوچهر» است که تاکنون مورد مطالعه دقیق علمی قرار نگرفته است. بدین منظور این متن ابتدا حرف نویسی و آوانویسی، و سپس ترجمه شده است؛ نیز واژه نامه-ای بسامدی ترتیب داده شده که در آن معانی واژگان و ریشه شناسی آن ها? صورت های باستانی و نکات دستوری هر واژه توضیح داده شده است. یادداشت ها و نتیجه گیری و دو پیوست، که اولی متن پهلوی ویراسته دابار و دومی فهرست واژه ها و اصطلاحات تخصصی است، در ادامه آورده شده اند. آوانویسی و حرف نویسی بنابر شیوه مکنزی، و برگردان فارسی بنابر آوانوشت است. در فصل یادداشت ها، از اختلاف واژگان در دستنویس ها و نیز تفاوت های آن ها، به همراه نظرات نگارنده سخن رفته است.