نام پژوهشگر: عفت السادات وفامند
عفت السادات وفامند مهدی کارگر فرد
چکیده هدف: هدف از این مطالعه بررسی تاثیر سه شیوه ی تمرینی هوازی، ماساژ درمانی و ترکیبی (ماساژ – هوازی) بر میزان سطوح دوپامین، سروتونین و حداکثر اکسیژن مصرفی در زنان معتاد زندان مرکزی اصفهان بود. روش شناسی تحقیق: در این مطالعه نیمه تجربی، تعداد 60 نفر زن معتاد زندان مرکزی اصفهان با میانگین سنی (88/7 13/33) به صورت تصادفی در چهار گروه تمرین هوازی (15 نفر)، ترکیبی (ماساژ درمانی – تمرین هوازی) (15 نفر) ماساژ درمانی (15 نفر)، کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. گروه تمرین هوازی در برنامه تمرینی هوازی به مدت 8 هفته و هر هفته 3 جلسه ی 90-60 دقیقه ی با شدت 85-60 درصد حداکثر ضربان قلب شرکت کردند. گروه ماساژ درمانی در یک دوره ماساژ به مدت 8 هفته و هر هفته 3 جلسه به مدت 20 دقیقه شرکت کردند. گروه ترکیبی در یک برنامه تمرین هوازی و ماساژ درمانی به مدت 8 هفته و هر هفته 3 جلسه شرکت کردند. آنها بعد از انجام تمرینات هوازی باگروه تمرین هوازی، به مدت 20 دقیقه ماساژ دریافت می کردند. متغیرهای مورد اندازه گیری قبل و بعد از برنامه تمرینی هوازی و ماساژ از قبیل دوپامین، سروتونین و حداکثر اکسیژن مصرفی اندازه گیری شد. در نهایت داده های حاصل با استفاده از آمار توصیفی جهت مرتب کردن و توصیف داده ها و آمار استنباطی مانند تی وابسته و آزمون تحلیل واریانس با اندازه های تکراری استفاده شد. آزمون های آماری با استفاده از نرم افزار spss نسخه ی 18 در سطح معناداری 05/0 تحلیل گردید. یافته ها: بین سطوح دوپامین، سروتونین و حداکثر اکسیژن مصرفی قبل و بعد از 8 هفته مداخله ورزشی و ماساژ در گروه های هوازی، ماساژ درمانی و ترکیبی (هوازی – ماساژ) تفاوت معناداری مشاهده شد (05/0 ). همچنین در متغیر دوپامین بین سه گروه تجربی با کنترل بعد از سه شیوه تمرینی تفاوت معناداری مشاهده شد (05/0 ). اما در متغیر سروتونین بین چهار گروه بعد از سه شیوه تمرینی تفاوت معناداری مشاهده نشد (05/0 ). و در متغیر حداکثر اکسیژن مصرفی فقط در گروه هوازی با گروه کنترل تفاوت معنادار نبود (05/0 ) ولی در بین گروه های بقیه گروه ها تفاوت معنادار بود (05/0 ). نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که انجام تمرینات هوازی و ماساژ درمانی به مدت 8 هفته باعث افزایش میزان دوپامین و سروتونین و توان هوازی افراد معتاد می شود که می تواند در امر درمان غیر دارویی معتادین موثر واقع شود. کلمات کلیدی: تمرین هوازی، ماساژ درمانی، دوپامین، سروتونین، حداکثر اکسیژن مصرفی، معتاد.