نام پژوهشگر: داود باولی بهمیی
داود باولی بهمیی هوشنگ بهرامی
افزایش مصرف سرانه گوشت قرمز در دهه های اخیر باعث شد که تولید گوشت به روش های سنتی و پرورش گاو های گوشتی در چراگاه ها دیگر جوابگوی نیاز مصرف بشر نباشد. از این رو واحد های صنعتی تولید گوشت که در آن هادام ها با جیره های پر انرژی و دانه های غلات تغذیه می شوند گسترش یافتند. در کنار تولید گوشت در این واحدها مقدار زیادی کود های دامی نیز تولید می شود که علاوه بر پتانسیل آلایندگی دارای مقدار زیادی مواد مغذی قابل برگرداندن به چرخه ی استفاده ی گیاهان و امکان بازیافت انرژی به شکل بیوگاز هستند.در این پژوهش روش های متفاوت در مدیریت پسماند صنایع دامداری پرورش گاو گوشتی واقع در شهرک آب مهک از توابع شهرستان بهبهان مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. ارزیابی سیستم ها شامل بررسی روش های جمع آوری، فرآوری و روش های ذخیره پسماند تا زمان پخش در مزرعهمی باشد. روش های جمع آوری پسماند از کف شامل جمع کردن روزانه ی کود توسط کارگر از روی کف بتونی، ریختن کاه در روی کف و جمع آوری روزانه ی کود آمیخته با کاه توسط کارگر و استفاده از کف مشبک است. روش های فرآوری شامل کمپوست به روش ویندرو، کمپوست در محفظه و هضم بی هوازی پسماند بود. روش های ذخیره شامل ذخیره ی در انبار کود مایع و ذخیره در انبار کود جامد بود. برای ارزیابی سیستم ها از معیارهای ارزش افزوده اقتصادی، افزوده خالص انرژی و انتشار گاز های گلخانه ای استفاده گردید. از نرم افزار expert choice 2000 برای تحلیل نتایج استفاده شد. وزن های به دست آمده برای انرژی، محیط زیست و اقتصاد توسط نرم افزار expert choice 2000 به ترتیب 055/0، 173/0 و 772/0 بود. سیستم ها از نظر مقدار هر یک از معیار های ارزیابی (ارزش افزوده اقتصادی، افزوده خالص انرژی و معادل دی اکسید کربن تولیدی) در آن ها و وزن داده شده به هر معیار توسط نرم افزار مورد بررسی قرار گرفته و به هر سیستم عددی به صورت درصد داده شد که اولویت آن سیستم در بین دیگر سیستم ها را نشان می داد. بر اساس درصد های به دست آمده،در واحد های دامداری 100 راسی، سیستمی که در آن کود از روی کف سیمانی دامداری توسط کارگر به صورت روزانه جمع آوری می شد و برای استحصال بیوگاز در هاضم بی هوازی قرار می گرفت و پس از هضم تا زمان پخش در مزرعه در انبار کود آبکی ذخیره می شد با 4/14 درصد از اولویت بیشتری نسبت به سایر سیستم ها برای انتخاب برخوردارشد. و سیستمی که در آن کود جمع شده همراه با بستر کاهی جهت کمپوست شدن در محفظه های چوبی قرار می گرفت با 8/3 درصد نسبت به سایر سیستم ها از کمترین درصد برخوردار گردید.در واحد های 200 و 300 راسی، سیستمی که در آن کود از روی کف سیمانی توسط کارگر جمع آوری شده و در محفظه های چوبی جهت کمپوست شدن قرار می گرفت به ترتیب با درصد های 2/15 و 6/15 برای واحد های 100 و 200 راسی نسبت به سایر سیستم ها از اولویت بیشتری برای انتخاب برخوردار شد و سیستمی که در آن کود همراه با بستر کاهی توسط کارگر جمع آوری شده و به صورت جامد انبار می شد به ترتیب با درصد های 1/3 و 8/2 برای واحد های 200 و 300 راسی از کمترین اولویت جهت انتخاب رخوردار شد. بر اساس نتایج به دست آمده سیستم های بازیافت کننده انرژی از طریق استحصال بیوگاز به وسیله هضم بی هوازی در اولویت بالاتری نسبت به سیستم های استفاده کننده از بستر کاهی جهت انتخاب برخوردارند.