نام پژوهشگر: شهاب کتابی
شهاب کتابی رامین امیر ساسان
امروزه اقدام به کاهش وزن بدن در بین ورزشکاران رشته های وزنی، امری رایج و متداول است. بسیاری از کشتی گیران برای نمایش بهتر، بهبود اجرا و افزایش شانس موفقیت خود در مسابقه، اقدام به کاهش وزن می کنند. از دست دادن سریع وزن در مدت زمان کوتاه و هم چنین نوسانات وزنی می توانند سلامتی فرد را به خطر اندازد. هدف از این تحقیق بررسی و رابطه اختلالات خوردن با شیوه های کاهش وزن سریع در تیم های ملی کشتی آزاد و فرنگی ایران در دو رده سنی جوانان و بزرگسالان است. بدین منظور 79 کشتی گیر نخبه حاضر در اردوهای تیم ملی(51 نفر کشتی گیر در رده سنی جوانان، و 28 نفر کشتی گیر در رده سنی بزرگسالان) با میانگین سنی9/2± 8/20 سال و با میانگین وزنی 14/79 کیلوگرم که خود را برای مسابقات جهانی و المپیک 2012 آماده می کردند، در این پژوهش شرکت نمودند. شیوه های کاهش سریع وزن و اختلالات غذایی این کشتی گیران به ترتیب با پرسش نامه های استاندارد اپلیگر و edds ارزیابی شد و داده های حاصل از پرسش نامه ها با استفاده از روش لیکرت نمره گذاری شدند هم چنین رابطه معنی داری از طریق کای دو بررسی شد. ضریب تصحیح یتس نیز برای بررسی نتایج استفاده شد. سطح معنی داری آماری(05/0(p? در نظر گرفته شد. پژوهش حاضر نشان داد که میزان پراشتهایی عصبی در بین کل کشتی گیران 6/6% مشاهده شد. به طوری که میزان پراشتهایی عصبی در بزرگسالان آزاد در حد صفر و در بزرگسالان فرنگی حدود 4/17% مشاهده شد. همچنین میزان پراشتهایی عصبی در جوانان آزاد 3/2% و در جوانان فرنگی 8/6% گزارش شد. میزان بی اشتهایی عصبی در بین کل کشتی گیران 2/17% مشاهده شد. به طوری که میزان بی اشتهایی عصبی در بزرگسالان آزاد در حدود 7/7% و در بزرگسالان فرنگی حدود 8/30% نشان داده شد. همچنین میزان بی اشتهایی در جوانان آزاد 3/4% و در جوانان فرنگی 1/26% مشاهده شد. میزان اختلالات خوردن نامعین در بین کل کشتی گیران 7%گزارش شد. میزان اختلالات خوردن نامعین در بزرگسالان آزاد در حد 4% و در بزرگسالان فرنگی حدود 12%، در جوانان آزاد 8/4% و در جوانان فرنگی 1/7% مشاهده شد. بیشترین روش های کاهش وزن در هردو گروه از کشتی گیران آزاد و فرنگی کار عبارت بودند از ورزش، رژیم غذایی و ننوشیدن مایعات همچنین بیشترین عارضه کاهش وزن در کشتی گیران بزرگسال فرنگی کار با درصد فراوانی 7/64% و در بزرگسالان آزاد کار نیز با درصد فراوانی 5/54% سرگیجه گزارش شد. از طرفی بیشترین عارضه کاهش وزن در کشتی گیران جوان فرنگی کار با درصد فراوانی 29/61% سرگیجه و در جوانان آزاد کار با درصد فراوانی 35% کج خلقی و زود رنجی مشاهده شد. تعداد دفعات کاهش وزن در کشتی گیران تیم های ملی در رده سنی جوانان و بزرگسالان آزاد و فرنگی ایران به طور میانگین حدود 3 بار در طول فصل مشاهده شد. همچنین کمترین و بیشترین مقدار کاهش وزن صفر و 12 کیلوگرم گزارش شده است. بیشترین مقدار کاهش وزن در کشتی گیران تیم ملی در رده سنی جوانان و بزرگسالان آزاد و فرنگی ایران 5 کیلوگرم مشاهده شد. میانگین مقدار کاهش وزن در بزرگسالان فرنگی پنج کیلوگرم و در بزرگسالان آزاد هفت کیلوگرم مشاهده شد و در جوانان فرنگی نیز و جوانان آزاد پنج کیلوگرم مشاهده شد. سه روشی که کشتی گیران این تحقیق به صورت روزانه به میزان بیشتری از آن استفاده می کنند به ترتیب ورزش، رژیم غذایی و ننوشیدن مایعات عنوان شده است. روش های تنقیه، استفراغ، استفاده از مدرها، استفاده از قرص های غذایی و استفاده از مسهل ها کمترین روش های کاهش وزن در میان کشتی گیران مورد بررسی گزارش شد. حدود 71% شرکت کنندگان اطلاعات لازم را در مورد تغذیه و کاهش وزن دریافت کرده و ماباقی آنان چنین اطلاعاتی را کسب نکرده اند. کشتی گیران حاضر در این پژوهش بیشترین تأثیر را در رابطه با کاهش وزن از کشتی گیران با تجربه و بعد از آن از مربیان گرفته اند. کمترین تأثیر نیز مربوط به کشتی گیران هم سال و تنها منبعی که کشتی گیران ادعا دارند که هیچ گونه تأثیری بر کاهش وزن آنان ندارد، والدین هستند. بین تعداد دفعات کاهش وزن و اختلالات خوردن در بین کشتی گیران آزاد و فرنگی در دو رده سنی جوانان و بزرگسالان هیچ رابطه معنا داری مشاهده نشد. بین روش های کاهش وزن و اختلالات خوردن در کشتی گیران تیم های ملی آزاد و فرنگی در دو رده سنی جوانان و بزرگسالان رابطه مشاهده نشد. از یافته های این پژوهش نتیجه می گیریم که روش هایی که کشتی گیران در دو رده سنی جوانان و بزرگسالان برای کاهش وزن استفاده می کنند با هم مشابه است. همچنین شیوع بیشتر اختلالات غذایی در کشتی گیران جوان ایجاب می کند توجه بیشتری به این گروه سنی صورت گیرد. واژه های کلیدی: کشتی گیران تیم های ملی آزاد و فرنگی کار نخبه، کاهش وزن، اختلالات خوردن