دگردیسی یکی از جلوه های شگفت انگیز اسطوره و از عناصر لاینفک اسطوره متن شاهنامه است و نگاره های برگرفته از آن، از خلاقانه ترین متونِ تصویری شاهنامه است. علیرغم اهمیت این خصیصه وکاربرد نظاممندش در شاهنامه و انتقال به نظامِ تصویر، تاکنون پژوهشی منحصر به این موضوع با رویکرد ترا نشانه ای(انتقال از نظام کلامی و نوشتاری به نظام تصویری) صورت نگرفته است. با تکیه بر متن نوشتاری شاهنامه و متون تصویری برگرفته از آن، روند پژوهش بر اساس چرایی و چگونگی دگردیسی در شاهنامه، چگونگی بیان و ترجمه پدید? دگردیسی در نظام تصویری و شباهت ها و تفاوت های آن با نظام نوشتاری و کلامی شاهنامه، دستیابی به یک ساختار نظاممند در دگردیسی های شاهنامه و چگونگی انتقال این مهم به متون تصویری برگرفته از آن، تنظیم گردیده است. با استناد به رویکرد ترانشانه ای در پژوهش، ابتدا به دگردیسی های کلامی و نوشتاری اشاره گردیده و سپس جهت خوانش برخی نگاره های برگرفته از آن، از دو روش ریخت شناسی و تخیل شناسی استفاده شده است.روش گردآوری داده ها، روش ترکیبی ( استفاده از متن خوانی و تصویرخوانی) و روش پژوهش تطبیقی و توصیفی- تحلیلی بوده است. نتایج پژوهش نشان می دهد دگردیسی در شاهنامه، با کاربردی خردگرایانه تر نسبت به متون پیشین و پسین خود، همواره درجهت نیل به هدفی خاص صورت پذیرفته و بسته به کارکرد دگردیسی و ماهیتِ موجود دگردیسی یافته، به دو نوع دگردیسی خیر(سود رسان)و شر(زیان رسان)که برگرفته ازجهانبینی دوگانه انگاری است، تقسیم می گردد. همچنین در نظام تصویری شاهنامه، نگارگران از نشانه هایی جهت نمایاندن نوع خیر(سود رسان) و شر(زیان رسان) دگردیسی، سود جسته اند. به طور کلی تقسیم بندی دوگان? خیر(سود رسان) و شر(زیان رسان)به نگاره های برگرفته از متن نوشتاری نیز قابل تعمیم است.