نام پژوهشگر: منا مختاری
منا مختاری مقصود پژوهنده
وظایف بسیاری از ژن های موجود در گیاهان و جانوران هنوز مجهول است. ایجاد جهش در موجودات یکی از مناسبترین روش های شناسایی و کشف وظایف ژن ها می باشد. جهش یک تغییر ژنتیکی است که می تواند با تغییر در توالی dna موجب تنوع ژنتیکی شده یا صفتی در موجود را تغییر دهد. تحقیقات و اکتشافات زیادی تاکنون در خصوص ژن های گیاهان و جانوران مدل انجام شده و با ایجاد جهش در آنها تعیین وظیفه شده اند. در همین راستا در این پروژه ما در گیاه کاهو نیز بعنوان مدلی از خانواده آستراسه و با توجه به اهمیتی که این گیاه از لحاظ دارویی و خوراکی دارد، به روش اینزرشن t-dna اقدام به ایجاد کلکسیونی از جهش ها کردیم. برای اینکار ابتدا کشت بافت گیاه کاهو روی محیط کشت ms با هورمون های naa و bap جهت باززایی مستقیم از ریزنمونه های کوتیلدونی انجام شد. در ادامه با استفاده از نژاد lba4404 آگروباکتریوم، وکتور pkgwfs7 حاوی ژن gfp و gus بدون پروموتور به ریزنمونه ها انتقال یافت. سپس در محیط انتخابی کانامایسین گیاهان باززا شده تراریخته، انتخاب شدند. پس از اثبات وجود ترانسژن در این گیاهان با استخراج dna و انجام pcr، بررسی مولکولی و فنوتیپی روی آنها ادامه یافت. تغییراتی مثل کمرنگ شدن رنگ برگ ها، کاهش رشد و ارتفاع در مقایسه با تیپ وحشی دیده شد. ادامه کارهای مولکولی روی آنها و رسیدن به نسل های بعدی گیاهان جهش یافته در حال انجام است. کلکسیون گیاهان کاهو جهش یافته ایجاد شده، می تواند در تحقیقات بعدی برای شناسایی صفات ژنهای جهش یافته و همچنین بعنوان ذخایر ژنتیکی مورد استفاده قرار گیرد. کلمات کلیدی: کاهو، تراریزش گیاه، الحاق t-dna، جهش زایی