نام پژوهشگر: مهدی هوازاده
مهدی هوازاده محمد جواد زاهدی مازندرانی
نظام آبیاری در ایران از دیرباز نقشی فراتر از یک نقش فنی داشته و همواره با نظام اجتماعی کشاورزی و روستائی و تحولات آن درآمیخته بودهاست. بنابراین هرگونه تغییر در نظام آبیاری باعث تغییر در نظام اجتماعی شکل گرفته حول آن خواهد شد. تحقیق حاضر به منظور بررسی تغییرات حاصل از ورود تکنولوژی های نوین آبیاری به نظام سنتی کشاورزی ایران (مطالعه موردی در شهرستان اصفهان) تدوین شده است. به کمک روش تحقیق پیمایشی، دو گروه از کشاورزان مورد مطالعه قرار گرفتند: گروهی که از روشهای نوین آبیاری استفاده می کنند و گروهی که از روشهای سنتی آبیاری استفاده می کنند. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده برای گروه اول و گروه دوم و به کارگیری پرسشنامه استاندارد شده در پنج قسمت، تفاوت های دو گروه در نظام بهرهبرداری کشاورزی مورد سنجش قرار گرفت. نتایج تحلیل اطلاعات به کمک نرمافزار نشان داد که دو گروه از نظر: میزان رضایت از کشاورزی، درآمد، مالکیت زمین، مالکیت آب، spss مدیریت و مشارکت در امر آبیاری تفاوت های معناداری داشتند و از نظر سن، تحصیلات، نگرش نسبت به ماموران دولتی و نگرش نسبت به بوروکراسی اداری تفاوت معناداری نداشتند. بنابراین نقش و تاثیر چشمگیر شیوهی آبیاری در نظام بهرهبرداری کشاورزی مورد تائید قرار گرفت و این موید این مطلب است که تغییر در نظام بهرهبرداری به معنای تغییر در روابط اجتماعی و خصوصیات جامعهشناختی جامعه کشاورزی و روستائی است.