نام پژوهشگر: سید حسین علی مومنی

بررسی صفات کمی و کیفی میوه ی برخی از تمشک های شمال و جنوب ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  سید حسین علی مومنی   علی قرقانی

تمشک از جنس rubus l. بوده و به تیره ی rosaceae تعلق دارد که از 750 گونه در جهان برخوردار می باشد. تمشک یکی از غنی ترین منابع گیاهی دنیا برای تامین انواع ویتامین ها و مواد معدنی محسوب می شود و به لحاظ تأثیرات شگرفی که در پیشگیری و درمان التهاب، درد، مکانیسم های بروز سرطان، بیماری های قلبی و عروقی، دیابت ها و آلرژی ها، آلزایمر و انحطاط بینایی مربوط به افزایش سن داشته در مجموعه ی ابر میوه های جهان (superfruits) طبقه بندی می شود. با وجود اهمیت بسیار این میوه، هنوز مطالعه و پژوهش جامعی در رابطه با آن صورت نپذیرفته است که بتواند تصویر نسبتا کاملی از مورفولوژی و ارزش غذایی تمشک های موجود در ایران ارائه دهد، تا فتح بابی باشد برای مطالعات اصلاحی. هدف اصلی از این تحقیق مقایسه ی ویژگی های ظاهری و ارزش غذایی میوه های تمشک شمال و جنوب کشور، بررسی تاثیر شرایط آب و هوایی بر شاخص های اندازه گیری شده و نیز کشف و معرفی بهترین نمونه های میوه ی تمشک کشور به لحاظ ارزش غذایی و خصوصیات ظاهری بوده است. در این مطالعه مناطق عمده ی پراکنش جمعیت ها و گونه های تمشک در کشور به دو منطقه اصلی بدین شرح تقسیم گردید: 1-شمال ایران شامل استان های گلستان، مازندران و گیلان 2-زاگرس مرکزی و جنوبی شامل استان های کهگلویه و بویر احمد و فارس. بعد از جمع آوری نمونه های میوه از مناطق مذکور، اندازه گیری شاخص های طول میوه، قطر میوه، وزن میوه و تعداد شفتچه های هر میوه صورت پذیرفت. همچنین میزان و مقدار آنتوسیانینین، مواد جامد محلول (tss)، ph عصاره ی میوه، اسید آسکوربیک، فنول، فیبر میوه و اسید قابل تیتراسیون (ta) میوه، مورد مطالعه قرار گرفته، اندازه گیری شده و با نرم افزار sas تحلیل شد. نتایج نشان داد که بیشترین طول میوه و تعداد شفتچه مربوط به نمونه ی منطقه ی تنکابن و کمترین مربوط به منطقه نورآباد بود. بیشترین مقدار قطر میوه، وزن میوه و فیبر میوه، به نمونه ی منطقه ی خفر و کمترین، به نمونه ی منطقه ی نورآباد اختصاص داشت. بیشترین میزان آنتوسیانین مربوط به نمونه ی منطقه ی یاسوج و کمترین مربوط به نمونه ی منطقه ی تنکابن بود. بیشترین میزان tss را نمونه ی منطقه ی چالوس و کمترین میزان را نمونه ی منطقه ی رامسر داشت. بیشترین میزان ph مربوط به نمونه ی منطقه ی چالوس و کمترین مربوط به نمونه ی منطقه ی تنکابن بود. بیشترین میزان آسکوربیک اسید به نمونه ی مناطق رامسر و نعمت آباد و کمترین، به نمونه ی منطقه ی سپیدان تعلق داشت. بیشترین میزان فنول مربوط به نمونه ی منطقه ی کازرون و کمترین مربوط به نمونه ی منطقه ی رودسر بود وبیشترین میزان ta را نمونه ی منطقه ی پل رود و کمترین میزان را نمونه ی منطقه ی سپیدان و چالوس برخوردار بود.