نام پژوهشگر: جلال خمری
جلال خمری حسین فراهانی
مخاطرات طبیعی بخش جدانشدنی از زندگی بشر بوده و پیوسته از زمان خلقت بشر تا کنون وجود داشته است. این مخاطرات همواره منجر به خسارتهای مالی، جانی و محیطی گسترده ای در زندگی انسان شده و در نهایت موجب کاهش سطح توسعه در مناطق مختلف می گردد. نواحی روستایی با توجه به بخش تولیدی و غیر تولیدی خود که بر پایه منابع طبیعی استوار است بیش از پیش در معرض خسارات و پیامدهای این مخاطرات قرار می گیرند. نواحی روستایی منطقه سیستان به لحاظ شرایط اقلیمی و هیدرولوژی نامساعد، همواره در معرض مخاطراتی همچون خشکسالی و به تبع آن فرسایش بادی و طوفان شن قرار دارند. در همین راستا اهداف تحقیق حاضر ارزیابی اثرات خشکسالی و طوفان شن و نقش آن در روند توسعه و آسیب پذیری در نواحی روستایی و همچنین بررسی نقش مدیریت سانحه در کاهش این اثرات در این منطقه می باشد. در جهت رسیدن به این اهداف، فرضیات تحقیق مبنی اثرات خشکسالی و طوفان شن بر افت توان اقتصادی و تخریب منابع تولید، کاهش سطح رفاه اجتماعی و زیست محیطی و نیز عدم ظرفیت سازی لازم جهت مدیریت سانحه در سطح روستاهای منطقه تهیه و تدوین گردید. روش انجام تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی است. در مطالعات میدانی تعداد 195 پرسشنامه در میان 1890 خانوار در 15 روستای دهستان ادیمی شهرستان زابل توزیع گردید. تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق با استفاده از آزمون های پارامتری کولوموگراف- اسمیرنوف، t تک نمونه ای و ناپارامتری شامل توزیع دو جمله ای و فریدمن و همچنین روش تحلیل عاملی در محیط نرم افزار spss انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد گویه هایی مورد بررسی در زمینه کاهش سطح توسعه دارای ارزیابی متوسط به بالا بوده است. خشکسالی و طوفان شن، سطح توسعه و رفاه را در این دهستان بطور جدی کاهش داده است. این کاهش در میان ابعاد اجتماعی و کالبدی خیلی کم اما در اثرات بعد زیست محیطی زیاد است. همچنین ادامه روند تاثیر گذاری این مخاطرات در دهستان ادیمی نشان از مدیریت و عدم ظرفیت سازی نامناسب از طرف نهادهای مدیریت بحران و سانحه در منطقه دارد.