آنالیز عنصری به کمک گاماهای آنی حاصل از فعالسازی نوترونی pgnaa کاربرد فراوانی در اکتشاف و ارزیابی معادن و مخازن نفت و گاز ، آنالیز پزشکی، آنالیز عنصری در صنایع فولادو سیمان ... دارد. بسته به نوع کاربرد، روش کار، چشمه های نوترونی و آشکارسازهای گاما متفاوت می باشد. از آنجاییکه هر عنصر طیف گامای منحصر به فردی دارد، با استفاده از طیف گامای مربوطه می توان پی به حضور آن در ترکیب برد. روش های آنالیز عناصر سبک به ویژه کربن در برآورد مقدار آن در نمونه تحت بررسی با روش های شیمیایی، xrf و یا oes به روش های پیچیده ای صورت می پذیرد که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارد. بر این اساس در این پایان نامه تلاش شده است که آنالیز عنصری انواع فولاد، بویژه تعیین مقدار کربن آنها، با روشpgnaa تعیین شود،که به شبیه سازی صورت پذیرفته به دقت ppm 8 دست یافته ایم. با بهینه سازی حفاظ ها و محل قرار گیری آشکار ساز وتعیین هندسه آزمایش، با استفاده از چشمه نوترونی mev 14، تعداد گاماهای با انرژی mev 4/4 شمارش می شود. با تغییر غلظت کربن در فولاد و شمارش تعداد گاما می توان نمودار کالیبراسیونی برای کربن بدست آورد که از روی این نمودار پی به وجود مقدار کربن موجود در نمونه برد. این نمودار تقریبا خطی است و در طراحی عملی هندسه می توان از آن استفاده کرد.ضمنا انرژی نوترونی mev 14 از واکنش d+t تولید می شود.