نام پژوهشگر: سهیلا رحیمی دستجردی
سهیلا رحیمی دستجردی مجید بزرگمهری
سازمان ملل متحد در سال 1945 به عنوان ابزار ایجاد نظم و قانون و صلح و امنیت بین المللی تشکیل شده است. اعضای سازمان ملل متحد براساس ماده 24 منشور مسئولیت اولیه حفظ صلح و امنیت بین-المللی را به شورای امنیت واگذار نموده و موافقت کردند که شورای امنیت در اجرای وظایفی که به موجب این مسئولیت بر عهده دارد از طرف آن ها اقدام نماید. ترس و وحشتی که دو جنگ جهانی در افکار عمومی ایجاد کرده بود ضروررت حفظ صلح و امنیت بین الملل را رأس سایر نیازهای بین-المللی قرار داده بود به نحوی که اعضاء تشکیل دهنده سازمان را وادار به پذیرش اختیارات وسیع شورای امنیت و اعطای امتیاز ویژه حق وتو به اعضاء دائم نمود. در تحقیق حاضر برآنیم با بررسی موارد کاربرد وتو از آغاز تشکیل سازمان ملل تا پایان جنگ سرد مشخص سازیم که به کارگیری حق وتو از سوی اعضاء دائم شورای امنیت در جهت انجام مسئولیت اولیه برقرای صلح و امنیت بین المللی بوده است یا کسب منافع ملی و کشوری قدرت های صاحب امتیاز در اولویت و ارجحیت بوده است. روش تحقیق، در این پایان نامه توصیفی-تحلیلی بوده و با توجه به شرایط حاکم بر نظام بین الملل در فضای جنگ سرد و جهان دو قطبی و نحوه به کار گیری حق وتو از سوی صاحبان آن ،یافته های این پژوهش بیانگر آن است که شورای امنیت در دوره بررسی شده ، تحت تأثیر سیاست ها و مواضع ابرقدرت ها و رقابت آنها قرار داشت. بدین ترتیب بر اثر تضاد منافع و پیروی این کشورها از منافع و اهداف ملی خودشان عملکرد سازمان ملل و بویژه شورای امنیت با موانع و مشکلاتی اساسی مواجه گردیده و از ایفای نقش اصلی خود که همانا حفظ صلح و امنیت بین الملل بوده است باز مانده است. واژگان کلیدی: شورای امنیت، حق وتو، صلح و امنیت بین الملل.