نام پژوهشگر: منیره یارمند

خوانش دون ژوان اثر لرد بایرون از دیدگاه منطق مکالمه ای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1391
  منیره یارمند   هلن اولیایی نیا

نظریات میخائیل باختین درباره رمان، مخصوصاً نظریه چند آوایی و مکالمه بر این مسئله دلالت دارند که تنوع و تعدد صداها، سبک ها و دیدگاه ها در رمان چندآوا به گفتمانی همگن تقلیل پذیر نیست . مکالمه بین نهادهای مختلف در سطوح مختلف و به طور همزمان صورت می گیرد. روایت گفتگویی میان شرکت کنندگانی بسیار و جستجویی برای رسیدن به معنا و حقیقت نهایی است. چندگونگی را می توان حتی در یک شخصیت بخصوص نیز مشاهده کرد، چرا که فرد واجد صداها و دیدگاه های متفاوت در زمان ها و شرایط و زمینه های مختلف است. علاوه بر این، بر طبق نظریه باختین، شخصیت می تواند خود را نه تنها به عنوان "من"، بلکه به عنوان یک شی در کانون توجه خود و یا "دیگری" ببیند. هنگامی که رمان متولد شد، موضوع آثار هنری به سطح واقعیت معاصر تنزل یافت. رمان دیگر ایستا، ثابت و نهایی نبود، بلکه به اثری بی نتیجه، سیال، بی قاعده و بی پایان تغییر یافت. چنین تفاسیر بی پایان، چند آوا و گفتگو محور را می توان در دون ژوان (1824-1818) اثر لرد بایرون نیز رد گرفت. این شعر ظاهراً به صورت رمان-شعری زندگینامه وار شروع می شود، شعری که خواننده انتظار وحدت یکپارچه آن را دارد: یک قهرمان، یک صدا، یک سبک و یک چشم انداز. با این حال، در اولین فصول، شعر به طور غیر مستقیم به بسیاری از داستان ها، صداها و نظریات متناقض اشاره می کند. وحدت از پیش فرض شده که خواننده از یک شرح حال نامه انتظار دارد ساختار خود را به دانشی در حال رشد، روزافزون، متفاوت و متنوع می شکند که نمی توان با هیچ ساختار ساده و واحدی بر آن غلبه کرد. توضیحات بایرون در زمینه ماهیت روایی شعرش و نیز نظریات باختین درباره چند آوایی و مکالمه نشان می دهد که نسخه راوی تنها منعکس کننده یک دیدگاه است، در حالی که رمان به عنوان یک کلیت محل رقابت صداهای متفاوت است. بنابراین، این پژوهش به ماهیت چندآوا و گفتگومحور دون ژوان اثر لرد بایرون در پرتو نظریات باختین می پردازد.