نام پژوهشگر: رهبر طهماسب حقیقی
رهبر طهماسب حقیقی رضا تمرتاش
استفاده از دانش سنتی بهره برداران و به کارگیری آن می تواند در طراحی، تدوین و اجرای پروژه های اصلاح و احیاء مراتع نقش اساسی ایفا کند. تنوع شرایط اکولوژیکی مراتع بکارگیری و استفاده از دانش بومی و قابلیت های فردی را درمدیریت مراتع اجتناب ناپذیر نموده است. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر شیوه های سنتی بهره-برداری بر مدیریت مراتع از دیدگاه بهره برداران است. این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی و مبتنی بر راهبرد پیمایشی است که در سامان های عرفی مراتع قشلاقی عشایر شش بلوکی شهرستان فراشبند واقع در استان فارس با ابزار تحقیق پرسشنامه ای انجام شده است. جامعه آماری97 بهره بردار چهار سامان عرفی است تعداد 57 نمونه از بین بهره برداران دارای بیش از ?? واحد دامی بطور تصادفی انتخاب شده-است. وضعیت مرتع در سامان های عرفی نیز با استفاده از روش شش فاکتوری اندازه گیری شده است. در این پژوهش تأثیر شیوه های سنتی از جمله، شناخت در نحوه استفاده از مراتع، شناخت از گیاهان مرتعی، فعالیت های شغلی بهره برداران و وضعیت مرتع در چهار سامان عرفی با مدیریت چرایی مراتع مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد بین میزان شناخت بهره برداران از گیاهان مرتعی و شناخت در نحوه استفاده از مراتع، با مدیریت چرایی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون من ویتنی نشان داد که شغل بهره برداران با مدیریت چرایی تأثیر معنی داری داشته است. در خصوص مقایسه وضعیت مراتع سامان-های عرفی نتایج آنالیز واریانس نشان می دهد سامان عرفی روحونی با سه سامان دیگر اختلاف معنی دار داشته که دلیل آن می تواند با کم بودن تعداد دام و وسعت زیاد مرتبط باشد. بطور کلی نتایج این بررسی نشان می دهد اگر چه آگاهی و تجربه شغلی بهره برداران منطقه بالاست اما بی نظمی، رقابت افراطی در بهره برداری، تعداد زیاد دام (بیش از دو برابر تعداد مجاز) و عدم رعایت زمان خروج دام از مرتع تأثیر توانایی فردی و دانش سنتی بهره برداران را کم رنگ و غیر ملموس نموده است.