چکیده در ابتدا هدف بررسی میزان شیوع اضطراب امتحان در شهرستان گرمی مدنظر قرارگرفته است و جامعه آماری در مرحله همه گیر شناسی 600 نفر بوده است که به شیوه سرشماری مورد ارزیابی دقیق قرارگرفته اند. هدف اصلی پژوهش در مرحله دوم مقایسه اثر بخشی دو روش درمان شناختی- رفتاری و آموزش راهبردهای مطالعه در سه گروه از دانش آموزان دارای اضطراب امتحان می باشد. جامعه آماری این تحقیق 140 نفر از دانش آموزان پسر پیش دانشگاهی مبتلا به اضطراب امتحان ساکن شهرستان گرمی در سال تحصیلی 90-91 بوده و نمونه آماری تحقیق هم 60 نفر از دانش آموزان جامعه آماری بوده است که به روش تصادفی انتخاب شده اند. این نمونه آماری از لحاظ متغیرکنترل یعنی سن وجنس و پایه تحصیلی کنترل شده اند. متغیر مستقل شامل مداخلات درمانی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه بوده است. و متغیر وابسته در این پژوهش نگرانی، هیجان پذیری واضطراب امتحان بوده است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر، و مصاحبه بالینی سازمان یافته بوده است. مدل آزمایش، طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل با اندازه گیری مکرر بوده است.تجزیه وتحلیل اطلاعات و داده ها، به وسیله روش های آماری توصیفی (توزیع فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی(تحلیل واریانس چند متغیره) با استفاده از برنامه نرم افزار بر روی این دانش آموزان انجام شده است و نتایج زیر به دست آمده است: شیوع اضطراب امتحان در دانش آموزان پیش دانشگاهی پسر 3/23درصد می باشد. روش درمان شناختی- رفتاری در کاهش اضطراب امتحان موثر بوده واین تاثیر بیشتر در مولفه هیجان پذیری و اضطراب امتحان کل بوده است و درمولفه نگرانی تاثیری نداشته است. روش آموزش راهبردهای مطالعه درکاهش اضطراب امتحان موثر بوده واین تاثیر بیشتر در مولفه هیجان پذیری و اضطراب امتحان کل بوده است و در مولفه نگرانی تاثیری نداشته است. روش درمان شناختی- رفتاری در مقایسه با روش آموزش راهبردهای مطالعه در کاهش علایم اضطراب امتحان اثر بخشی بیشتری داشته است و این تاثیر بیشتر در مولفه هیجان پذیری و اضطراب امتحان کل بوده است ودر مولفه نگرانی تاثیری نداشته است. واژه های کلیدی:درمان شناختی- رفتاری، راهبردهای مطالعه،اضطراب امتحان،نگرانی، هیجان پذیری