نام پژوهشگر: فاطمه دهقانی فیروزآبادی
فاطمه دهقانی فیروزآبادی افخم دانشفر
هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثر بازخورد مثبت، منفی، هنجاری مثبت و منفی و واقعی در مورد وزن بر عزت نفس، خودپنداره ی جسمانی، سطح فعالیت بدنی و ترکیب بدن دختران جوان با وزن طبیعی و اضافه وزن بود. بدین منظور 124 نفر از دانشجویان دختر خوابگاهی دانشگاه الزهرا (س) با دامنه سنی 18تا 25سال به روش نمونه گیری تصادفی در دو طبقه وزن طبیعی (9/24-5/18=bmi) و اضافه وزن (9/29-25=bmi) انتخاب شدند. سپس شرکت کننده های هریک از طبقات وزنی به صورت تصادفی به 5 زیر گروه تقسیم شدند و در یک طرح تحقیق پیش آزمون –پس آزمون گروه های تصادفی شرکت کردند . در پیش آزمون و پس آزمون به افراد فرم کوتاه پرسشنامه خود توصیفی جسمانی (psdq-s) (مارش، 1994)، پرسشنامه میزان فعالیت بدنی بک (1982) و پرسشنامه فرم کوتاه شده عزت نفس کوپر اسمیت (کوپر اسمیت، 1967) داده شد و درصد چربی بدن با استفاده از دستکاه تحلیل گر تر کیب بدن اندازه گیری شد. طی دوره تجربی (سه هفته) به گروه بازخورد مثبت و منفی، علاوه بر وزن واقعی،10 درصد کمتر و بیشتر از وزن واقعی به عنوان وزن ظاهری و به گروه بازخورد هنجاری مثبت و منفی، علاوه بر وزن واقعی 10درصد بیشتر و کمتر از وزن واقعی به عنوان میانگین وزن گروه گفته شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس دو عاملی ، تحلیل واریانس دو عاملی برای نمرات اختلاف، آزمون t وابسته، کروسکال ـ والیس و u من ویتنی در سطح معنی داری 05/0p< انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که بازخورد منفی باعث افزایش سطح فعالیت بدنی در افراد با وزن طبیعی و دارای اضافه وزن می شود، بازخورد منفی و بازخورد هنجاری مثبت باعث کاهش درصد چربی افراد با وزن طبیعی و بازخورد هنجاری منفی باعث افزایش عزت نفس افراد دارای اضافه وزن شد. بنابراین انواع بازخوردهای مورد بررسی در تغییر سطح فعالیت بدنی، درصد چربی بدن و عزت نفس دختران جوان نقش دارند.