نام پژوهشگر: ویدا حسین پور قایینی

رویکرد قرآن به مهندسی فرهنگی جامعه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات 1391
  ویدا حسین پور قایینی   فاطمه علایی رحمانی

در تفکر اسلامی فرهنگ مجموعه ای از ارزش ها، نگرش ها و رفتارهای انسانی است که شیوه زندگی انسان را معین می کند و به کلیه رفتارهای فردی و جمعی وی جهت بخشیده و آنها را متعالی می سازد. مهندسی فرهنگی همان مهندسی ارزش ها است و مهندسی ارزش ها نیز به تعیین نظام ارزشی مطلوب و طراحی و تدوین آنها از طریق نوع نگرش خاص آن جامعه، اطلاق می گردد. قرآن محور همه ی تعالیم، برنامه ها و اهداف خود را امری معرفتی و فرهنگی معرفی کرده که عبارت است از ایمان به خدا وحرکت به سوی او. دو اصل بنیادی قرآن "از خدا بودن" و "به سوی خدا بودن" است. قرآن سایر آموزه های خود را برای زندگی فردی و اجتماعی انسانها در حد فاصل میان این دو اصل، طراحی نموده است. کشف و بیان این طرح معرفتی، علمی و عملی قرآن - که از آن تحت عنوان مهندسی فرهنگی قرآن یاد می شود – مهمترین مولفه برای حرکت به سوی خدا محسوب می گردد. قرآن همنوا با فطرت بشر، در طراحی هندسه کلی زندگی سعادتمندانه برای انسان، فرد و اجتماع هر دو را لحاظ کرده و در نهایت دقت برخی تعالیم و آموزه های خود را برای فرد و برخی را برای جامعه تشریع نموده است. در مهندسی فرهنگی طراحی شده برای فرد، تأیید پشتوانه های فکری مانند: خداباوری، باور به هدفمندی هستی و تبیین برخی راهبردهای عملی، لحاظ گردیده است. قرآن کریم به عنوان عالی ترین راهنمای بشر برای دستیابی به حیات طیبه، هندسه فرهنگی منسجمی را با هدف ایجاد رفتار مطلوب در اجتماع انسانی به منصه ظهور رسانیده است. احساس مسئولیت اجتماعی، اجتناب از رفتار سوء، مسئولیت پذیری در قبال خانواده، رعایت فرهنگ ارتباطات، از جمله مولفه های مطرح شده در مهندسی فرهنگی قرآن می باشد.