نام پژوهشگر: نسترن شیرازی

تأثیر آموزش مدیریت خشم با رویکرد شناختی- رفتاری بر سلامت عمومی، اطاعت درمانی و کنترل قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1391
  نسترن شیرازی   محمد اورکی

دیابت یکی از شایع ترین بیماری های مزمن است که با مشکلات روانشناختی به ویژه خشم رابطه ی زیادی دارد. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر سلامت عمومی، اطاعت درمانی، کنترل قند خون و خشم در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بود. روش در یک تحقیق نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون، از بین 200 بیمار دیابتی نوع 2 مراجعه کننده به یک مطب خصوصی، تعداد 28 نفر که پس از پاسخ گویی به پرسشنامه حالت- صفت بیان خشم 2، در این آزمون نمره ی بالا کسب کرده بودند به روش نمونه گیری داوطلبانه ی در دسترس انتخاب شدند. سپس این بیماران به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند و علاوه بر گرفتن آزمایش hba1c خون، پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی و پرسشنامه سنجش رفتارهای خودمراقبتی در دیابت به منظور بررسی اطاعت درمانی، در مورد آنها اجرا شد. سپس اعضای گروه آزمایش به مدت 10 جلسه ی 90 دقیقه ای در دوره ی آموزش مدیریت خشم که به شیوه ی شناختی- رفتاری برگزار شد، شرکت کردند. پس از پایان مداخله، افراد هر دو گروه با استفاده از همان ابزارها، مورد ارزیابی مجدد از لحاظ متغیر های مذکور قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی (نمودار، میانگین، انحراف استاندارد) و برای تأیید فرضیه ها از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره استفاده شد. یافته ها پس از اتمام مداخله، کاهش میزان خشم و کاهش قند خون (hba1c) در گروه آزمایش معنادار بود. همچنین افزایش نمره سلامت عمومی و اطاعت درمانی در گروه آزمایش معنادار گزارش شد. نتیجه گیری آموزش مدیریت خشم با رویکرد شناختی- رفتاری می تواند در کاهش میزان خشم، کنترل قند خون و همچنین بهبود سلامت عمومی و اطاعت درمانی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 اثربخش باشد. بنابراین ارائه ی چنین آموزش هایی در کنار سایر مداخلات پزشکی به عنوان بخشی از درمان و مراقبت جامع دیابت، توصیه می گردد.