به منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی و تراکم بوته بر خصوصیات رشدی ، عملکرد و اجزای عملکرد در سه رقم عدس دیم ، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام بصورت اسپلیت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. شرایط دیم با آبیاری تکمیلی و دیم بدون آبیاری به عنوان فاکتور های اصلی آزمایش بود. فاکتور تراکم کاشت (در دو سطح200 و 400 بوته در متر مربع ) و رقم عدس (شامل سه رقم گچساران 6037ill کیمیا) کرت های فرعی آزمایش را تشکیل دادند. نتایج نشان داد که اثر آبیاری تکمیلی باعث افزایش عملکرد و اجزای آن(تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه،عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک)گردید و سبب کاهش پروتیین دانه و پرولین گردید. با افزایش تراکم گیاهی عملکرد و اجزای آن و جزء عملکرد بیولوژیک کاهش یافتند. بنا به نتایج حاصله بیشترین عملکرد دانه مربوط به رقم6037ill بود. اثر متقابل آبیاری در تراکم بر شاخص برداشت، تعداد غلاف در بوته در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. عملکرد دانه، شاخص برداشت نیز تحت تاثیر اثر متقابل آبیاری در رقم قرار گرفتند. اما اثرات متقابل فاکتورهای فرعی بر عملکرد و اجزای آن معنی دار نبود و فقط میزان پرولین و درصد نیتروژن بذر را تحت تاثیر قرار دادند. اثر متقابل هر سه فاکتور بر عملکرد دانه ، شاخص برداشت، تعداد شاخه و میزان پرولین در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود.