نام پژوهشگر: علی فراهی

بررسی کمی وکیفی سینتی گرافی کلیه خرگوش نرمال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده دامپزشکی 1391
  علی فراهی   داریوش وثوق

با توجه به اهمیت و گسترش روز افزون سینتی گرافی در تحقیقات امروزی ، در این مطالعه تلاش شده است از این روش جدید در بررسی عملکرد کلیه خرگوش ها استفاده شود . اگرچه جایگاه واقعی سینتی گرافی به عنوان یکی از روش های تصویربرداری تشخیصی ، هنوز به خوبی شناخته نشده است ولی بدون شک به دلیل برتری های غیر قابل انکار آن ، نسبت به سایر روش های تشخیصی ، به زودی به عنوان روش تشخیصی اصلی در تحقیقات مورد استفاده قرار خواهد کرفت. از انجا که تکنیک های تصویر برداری تشخیصی، یافته های بالینی و نتایج آزمایشگاهی ما را به سمت یک روش درمانی مناسب رهنمون می سازند لذا جهت ارزیابی مورفولوژی کلیه می توان از تکنیکهای رادیولوژی، اولتراسونوگرافی و در صورت نیاز کامپیوتر توموگرافی (ct)،mri و در نهایت سینتی گرافی بهره برد.در این میان رادیولوژی رایج ترین راه برای ارزیابی مورفولوژی کلیه است (22). در گذشته روش ct اولین راه منتخب مطالعه بیماران بستری شده ای بود که دچار عفونتهای کلیوی شده بودند. زیرا این روش بزرگ شدگی کلیه و تفکیک اندک ناحیه کورتیکومدولاری را نشان می دهد با این حال موانع مهمی در استفاده از این تکنیک در اطفال و حیوانات وجود دارد. از جمله این موانع نیاز به آرام بودن بیمار ، بدلیل قابل کنترل نبودن حرکات تنفسی حیوانات و اطفال ،کمتر بودن چربی بدن کودکان و خصوصا نوزادان نسبت به بالغین ، و نیز میزان بالاتر دریافت اشعه در روش ct در نوزادان به دلیل نزدیکی گنادها و حساسیت به اشعه بالای آنها قبل از بلوغ می باشد (27). روش mri با تمام ویژگی های مفید تشخیصی اش دارای ضررهایی همچون مقدار بالای آرتیفکت ناشی از حرکات حاصل از تنفس و دیگر حرکات است (27). روش اولتراسونوگرافی نیز روش بسیار مرسومی جهت مطالعه آناتومی، محل و اندازه های کلیه ، ضربه و آسیب دیدگی آن ، تومور ها، کیست ها، آبسه ها و یا عفونت های کلیه می باشد (5) . پزشکی هسته ای نیز در راه تشخیص نارسایی های کلیه بسیار کار آمد می باشد که در دامپزشکی و پزشکی به دو مقوله اصلی تقسیم می گردد: 1- سینتی گرافی 2- پرتودرمانی (5). در مقوله سینتی گرافی موادی که حاوی ذرات نشان دار شده رادیواکتیو هستند استفاده می شود. در این روش رادیوداروها در فرمهای مختلف فیزیوشیمیایی جهت آزاد سازی اتمهای رادیواکتیو در قسمتهای مختلف بدن ارگانیسم های زنده فرموله می گردد و بعد پرتوهای گامای نشر شده از رادیوداروها در خارج بدن قابل اندازه گیری و آشکارسازی است (5) . اگرچه سینتی گرافی مشابه روش هایی همچون رادیوگرافی ، اولتراسونوگرافی و اندوسکوپی است ولی یک فرق اساسی با آن ها دارد. در تمام روش های گفته شده تنها، اهداف مورفولوژیکی قابل مشاهده اند. در حالی که سینتی گرافی دارای این برتری است که تصویر سازی فیزیولوژیکال هم ایجاد می کند. بدین معنا که سینتی گرافی قادر است گسترش مواد مختلف در یک ارگانیسم زنده را نمودار سازد و محاسبه مقداری نماید . به همین دلیل می تواند به عنوان یک روش غیر تهاجمی، حساس و اختصاصی جهت تایید و تشخیص دقیق به کلینسین کمک نماید (5). بسیاری از بیماریهای کلیه از جمله هیدرونفروز، نفرولیتیازیس، دژنراسیون پلی کیستیک کلیه، هایپوپلازی و آپلازی کلیه،انسداد میزراه وضرب دیدگی های کلیه را می توان به راحتی و باکمک تکنیک سینتی گرافی تشخیص داد و تفکیک نمود(6). از آنجایی که سیستم ادراری منبع ترشح رادیو داروی متصل نشده است، در تصاویر کلیه، فقدان یک کلیه، عدم تقارن، توده های فضاگیر، اتساع حالب، نفروز پیشرونده، احتباس کالیکس ها و انسداد مجاری را می توان مشاهده کرد (2). در این تحقیق سعی شده است که به بررسی کمی وکیفی سینتی گرافی کلیه خرگوش نرمال آزمایشگاهی ( (new zealand white rabbitبا استفاده از رادیوداروهای99mtc -ethylene dicysteine و 99mtc -dietheylne triamine penta-acid و بدست اوردن مقادیر پارامترهای نرمال فعالیت 3 دقیقه ای ، نیمه عمر تخلیه رادیو دارو ، زمان رسیدن به اوج فعالیت ، درصد پیک فعالیت ، درصد gfr کلی و انحصاری هر کلیه و مقایسه نتایج حاصل از هر یک از دو رادیوداروی مورد مطالعه بپردازیم. بدین منظور سینتی گرافی کلیه های چهار قلاده خرگوش نر سالم به لحاظ کیفی و کمی مورد بررسی قرار می گیرد تا نتایج حاصل بتواند راه گشایی جهت تحقیقات آتی باشد. ?