یحیی محمدنژادپناه کندی فرشته شهیدی
خون سومین جزء سیستم گردش خون است که همراه با افزایش متابولیسم به هنگام فعالیت های ورزشی، تغییراتی در آن بوجود می آید. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر یک جلسه فعالیت هوازی بیشینه صبح و عصر بر تغییرات عوامل منتخب هماتولوژیکی همچون میزان هموگلوبین ، پلاکت ، گلبول قرمز و سفید در مردان جوان ورزشکار بود. به همین منظور از بین دانشجویان داوطلب تربیت بدنی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران 24 ورزشکار به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه صبح (12= n) و عصر (12= n) تقسیم شدند. میانگین سن، وزن و قد آزمودنی ها به ترتیب گروه صبح (سن99/0± 9/20سال، وزن 27/6±35/67 کیلوگرم و قد 28/4±4/180سانتیمتر) و گروه عصر (سن 63/0±21سال، وزن13/9±13/67 کیلوگرم و قد 01/9±9/ 176سانتیمتر) بود. گروه صبح دستورالعمل آزمون استاندارد بروس را در ساعت 8 الی10 و گروه عصر در ساعت 15 الی17 انجام دادند. تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی به صورت پیش آزمون – پس آزمون در دو مرحله است . نمونه خونی از هر دو گروه؛ در سه مرحله قبل، بلافاصله بعد از فعالیت و دو ساعت پس از خاتمه فعالیت تهیه شد. از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های تکراری برای بررسی تغییرات هماتولوژیکی در هر گروه در سطح معناداری (05/0p?) و از آزمون تعقیبی بن فرونی برای یافتن تفاوت معنا دار در هر جفت از مراحل استفاده شد. نتایج بیانگر تفاوت معنی دار در هموگلوبین و گلبول های قرمز دو گروه صبح و عصر در مراحل مختلف نمونه گیری بود. ولی تفاوت معنی داری در میزان هموگلوبین و گلبول قرمز در مرحله قبل با دو ساعت بعد از فعالیت مشاهده نشد. میزان تغییرات گلبول سفید در دو گروه تفاوت معنی داری را در مراحل مختلف نمونه گیری نشان داد. میزان تغییرات پلاکت ها در گروه صبح در سه مرحله اندازه گیری و در گروه عصر در دو مرحله اندازه گیری (قبل با بلافاصله بعد، بلافاصله بعد با دو ساعت بعد) تفاوت معنی داری در سطح (05/0?p) نشان داد. مقایسه نتایج دو گروه صبح و عصر نشان داد بین میزان هموگلوبین؛ پلاکت ، گلبول های قرمز و سفید خون مردان ورزشکار به دنبال یک جلسه فعالیت هوازی بیشینه در صبح و عصر؛ قبل، بلافاصله و دو ساعت بعد از فعالیت تفاوت معناداری وجود ندارد. بر اساس نتایج تحقیق، می توان گفت، یک جلسه فعالیت هوازی بیشینه در صبح و عصر احتمالاً باعث تغییر در میزان هموگلوبین، گلبول های قرمز، پلاکت ها و گلبول های سفید خون می شود و زمان تمرین تأثیری در میزان تغییرات ندارد.
