نام پژوهشگر: علیرضا زمانی آقایی
علیرضا زمانی آقایی محمدرضا مدرس رضوی
با توجه به کاربردهای گستردهای که افشانهها در صنعت دارند، از جمله خنککاری توسط آبپاشهای افشانهایِ فشار قوی، افشانههای رنگپاش و یا فرآیند تزریق سوخت به داخل یک محفظهی احتراق مانند سیلندر یک خودرو، مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفته است. به ویژه در بحث موتورهای احتراق داخلی، نقش افشانهها بیش از پیش نمایان میشود، چرا که فرآیند پاشش سوخت و اتمیزه شدن آن ارتباط مستقیمی با راندمان موتور و کاهش مصرف سوخت و تشکیل آلایندهها دارد. از این رو درک صحیح پدیدهی پاشش در افشانهها و اتفاقی که برای قطرات بعد از برخورد با هم رخ میدهد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار میباشد. بررسی و مطالعهی پدیده برخورد قطرات در یک افشانه موضوعی بسیار دشوار و پیچیده است. پدیدهی برخورد قطرات از یک سو به خودیِ خود دارای ماهیتی پیچیده است و هنوز با وجود مطالعات گستردهای که در این حوزه انجام گرفته است شناخت کاملی از فیزیک این پدیده در دست نمیباشد. از سوی دیگر، تحلیل های آزمایشگاهی و عددی این پدیده نیز بسیار دشوار و با محدودیتهای زیادی روبرو است. به همین علت، تحقیقات در زمینه برخورد قطرات در افشانهها کماکان از موضوعات و چالشهای مطرح در علم مکانیک میباشد. در مدلسازی افشانهها باید به عوامل فیزیکی گوناگونی توجه شده و در مدل عددی ارائه شده در نظر گرفته شود. از آنجا که پاشش، تعاملی است میان دو فاز نیاز به تحلیل یک جریان دوفازی میباشد. قطرات بعد از برخورد به هم، در اثر عوامل مختلف، ممکن است دستخوش اتفاقات گوناگونی، که با عنوان رژیمهای برخورد شناخته میشوند، گردند. این رژیمها در تعیین مشخصات قطرات بعد از برخورد به هم موثراند. از این رو در مدلسازی افشانهها باید توجه ویژهای به این مورد شود. همچنین پدیدههای تبخیر، آشفتگی و درگ از دیگر عواملی است که تاثیری مستقیم در پدیده برخورد قطرات دارند که باید در مدل ارائه شده، اعمال شوند. در تحقیق پیشرو، فرایند پاشش سوخت به داخل یک محفظهی احتراق با کمک کد تجاری kiva4 مدلسازی شده و مورد بررسی قرار گرفته است. این کد که یک برنامه کامپیوتری به زبان برنامهنویسی فورترن بوده و حاصل بیش از سی سال تحقیقات میباشد، قادر به حل مساله های دوبعدی و سهبعدی جریان سیالات همراه با واکنشهای شیمیایی و افشانهی سوخت است. با وجود این که این کد بیشتر برای تحلیل موتورهای احتراقی گسترش پیدا کرده است، ولی میتوان از آن در حل جریانهای آشفته، آرام، مادون صوت، مافوق صوت و جریانهای تکفازی و یا دوفازی نیز استفاده کرد. در فصل نخست این پایاننامه مقدمهای در مورد افشانهها، کاربردهای آن و پدیدهی برخورد قطرات در فرایند پاشش سوخت آورده خواهد شد. سپس به مرور اجمالیِ کارهای انجام شده در این زمینه توسط محققین مختلف پرداخته میشود. در فصل دوم این تحقیق به تئوریهای مختلف در حوزهی برخورد قطرات، از جمله ساختار افشانهها، پارامترهای مهم در مدلسازی برخورد، رژیمهای مختلف برخورد، مدلهای مختلف ارائه شده در شبیهسازی فرایند برخورد، مدلهای مربوط به آشفتگی، تبخیر و درگ، اشاره میشود. بعد از توضیح مختصری در مورد عملکرد کد kiva4 در تحلیل پدیده برخورد در فصل 3 و تعریف مساله در فصل 4، نتایج حاصل از حل عددی مساله در فصل 5 ارائه شده و به بحث و بررسی در مورد آن پرداخته میشود.