نام پژوهشگر: ابوذر تکش

بازتاب ادب عربی در شعر انوری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات 1391
  ابوذر تکش   تورج زینی وند

اوحدالدّین محمّد بن محمّد انوری از شاعران بی بدیل فارسی در قرن ششم هجری به شمار می آید. این شاعر برجسته در دو عرصه ی زبان فارسی و عربی، استادی کم نظیر بوده است. آگاهی او از زبان و ادبیّات عربی، تصویری آشکار از داد و ستد و پیوند زبان فارسی و عربی در روزگار شاعر و همچنین نشان از چیرگی وی بر ادب عربی است. بهره گیری انوری از زبان عربی بیشتر درحوزه ی قرآن و احادیث و امثال تازی و تأثیرپذیری ازبرخی شاعران عرب، بویژه شاعران عصر عباسی، دیده می شود. یافته ی اساسی این پژوهش، چنین است که بازتاب فرهنگ و ادب عربی درشعر انوری در دو بُعد زیر تحلیل می شود: نخست مضمون هایی که شاعر به تأثیرپذیری و تقلید از ادیبان عربی سروده و دوم مضمون های مشترکی که نتیجه ی نوآوری شاعر و آزموده های وی در زندگی و از باب توارد خاطر و تناص شعری قابل تفسیر است. محورهای اصلی این پژوهش که در حوزه ی ادبیّات تطبیقی (مکتب فرانسه) نگاشته شده است، عبارتنداز: الف:بررسی نفوذ ادب عربی در شعر و زبان فارسی از سده های نخست و زمان انوری و معرّفی برخی از ادیبان و شاعران آن ادیبان و شاعران آن دوره که از زبان و ادب عربی اقتباس کرده اند و بیان زندگی انوری و زمینه های آشنایی وی با ادب عربی. ب: بررسی و تحلیل برخی از همسویی های انوری با فرهنگ و ادب عربی.