چهار آزمایش طراحی شد و به ترتیب انجام گرفت. در آزمایش اول علوفه ذرت درشت و ریز در مقیاس آزمایشگاهی به همراه چهار درصد روغن سویا یا فاقد آن، سیلو شدند. افزودن روغن سویا به ذرت سیلویی درشت یا ریز سبب شد ph محتویات سیلو افزابش یابد. در آزمایش دوم ویژگی های تجزیه پذیری ذرت سیلویی مشخص شد. در آزمایش سوم برای تعیین روند هضم در شکمبه گوسفند، از چهار راس میش دو ساله فیستوله دار در قالب یک طرح گردشی چهار در چهار استفاده شد. جیره های آزمایشی عبارت بودند از: 1) جیره ذرت سیلویی درشت 2) جیره ذرت سیلویی درشت و چهار درصد روغن سویا 3) جیره ذرت سیلویی ریز 4) جیره ذرت سیلویی ریز و چهار درصد روغن سویا. محتویات شکمبه در سه، هفت و نیم و دوازده ساعت پس از مصرف خوراک، از فیستولای شکمبه ای خارج و فراسنجه های شکمبه مشخص شد. مصرف ماده خشک و آلی، الیاف نامحلول در شوینده ی خنثی و الیاف موثر فیزیکی در جیره های ذرت سیلویی درشت و مصرف عصاره اتری در جیره های دارای روغن به صورت معنی داری بیشتر بودند. قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و الیاف نامحلول در شوینده ی خنثی تحت تاثیر معنی دار اندازه ذرات ذرت سیلویی، در جیره های ذرت سیلویی درشت بیشتر بوده ولی قابلیت هضم کربوهیدرات های غیرالیافی در جیره های حاوی مکمل روغن بیشتر بودند. سه ساعت بعد از مصرف خوراک، ph، کربوهیدرات های غیر الیافی، میانگین هندسی، سقف شکمبه ای و مخزن ذرات غیر قابل عبور درجیره-های ذرت سیلویی درشت و مخزن ذرات قابل عبور در جیره های ذرت سیلویی ریز و عصاره اتری در محتویات شکمبه جیره های دارای مکمل روغن به صورت معنی داری بیشتر بودند. هفت ونیم ساعت بعد از مصرف جیره، ph و هفت ونیم ساعت و 12 ساعت بعد از مصرف جیره، کربوهیدرات های غیر الیافی در محتویات شکمبه جیره های ذرت سیلویی درشت به صورت معنی داری بیشتر بود. در آزمایش چهارم در بخش عملکرد گاوهای شیرده، از هشت راس گاو شیرده هلشتاین در مرحله سوم شیردهی استفاده شد. جیره ها عبارت بودند از: 1) جیره ذرت سیلویی درشت و چهار درصد چربی خنثی، 2) جیره ذرت سیلویی درشت و چهار درصد روغن سویا 3) جیره ذرت سیلویی ریز و چهار درصد چربی های خنثی 4) جیره ذرت سیلویی ریز و چهار درصد روغن سویا. افزایش وزن گاوها و اندازه عددی مصرف ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، عصاره اتری، الیاف نامحلول در شوینده ی خنثی و اسیدی و الیاف موثر فیزیکی تحت تاثیر معنی دار اندازه ذرات، در جیره های ذرت سیلویی درشت بیشتر بودند، ولی قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، عصاره اتری و الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی در جیره های ذرت سیلویی ریز به صورت معنی داری بیشتر بودند. تولید شیر تصحیح نشده در جیره های ذرت سیلویی درشت و تولید شیر تصحیح شده در جیره های دارای مکمل چربی خنثی، درصد و محصول چربی شیر و کل مواد جامد شیر در جیره های دارای چربی خنثی و محصول پروتیین شیر در جیره های ذرت سیلویی درشت به صورت معنی داری بیشتر بودند. کلمات کلیدی: اندازه ذرات، الیاف موثر فیزیکی، مخزن ذرات قابل عبور و غیر قابل عبور شکمبه ای، گاو هلشتاین، مکمل روغن سویا، مکمل چربی خنثی.

هدف از این مطالعه بررسی ترکیب شیمیایی و کیفیت سیلاژ برگ و ساقه درخت موز با خرمای ضایعاتی و اثرات آن بر قابلیت هضم مواد مغذی، سنتز پروتئین میکروبی، فراسنجه های شکمبه و خون در گوسفند نژاد کرمانی بود. برای انجام این آزمایش in-vivo از 4 راس گوسفند نر نژاد کرمانی با میانگین وزنی 2±42 کیلوگرم در قالب طرح چرخشی در 4 دوره 21 روزه استفاده شد. برای تهیه سیلاژ، 100 کیلوگرم برگ و ساقه درخت موز با 15 کیلوگرم خرمای ضایعاتی بدون هسته با هم مخلوط شدند و به مدت 45 روز در سطل هایی با گنجایش 100 لیتر سیلو گردید. پس از تعیین ترکیب شیمیایی، سیلاژ برگ و ساقه درخت موز در جیره های آزمایشی شامل: 11) جیره شاهد (بدون سیلاژ برگ و ساقه درخت موز با خرمای ضایعاتی)، 2) جیره حاوی 7 درصد سیلاژ برگ و ساقه درخت موز، 3) جیره حاوی 14 درصد سیلاژ برگ و ساقه درخت موز و 4) جیره حاوی 21 درصد سیلاژ برگ و ساقه درخت موز استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد افزودن خرمای ضایعاتی به برگ و ساقه درخت موز هنگام سیلو کردن سبب بهبود کیفیت سیلاژ برگ و ساقه درخت موز، افزایش ماده خشک و چربی خام آن شد (05/0>p). سطح 14 درصد سیلاژ برگ و ساقه درخت موز با خرمای ضایعاتی، تاثیر معنی داری بر قابلیت هضم ظاهری ماده آلی و ماده حشک جیره های آزمایشی داشت. (05/0>p). میانگین ph و میانگین کل غلظت نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه گوسفندان به صورت خطی تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار گرفت (05/0>p). جیره دارای 21 درصد سیلاژ برگ و ساقه درخت موز با خرمای ضایعاتی سبب افزایش خطی نیتروژن و پروتئین میکروبی شد (05/0>p). سطح تری گلیسیرید خون به صورت خطی افزایش یافت (05/0>p). به طور کلی سطح 14 و 21 درصد سیلاژ برگ و ساقه درخت موز با خرمای ضایعاتی سبب بهبود نیتروژن میکروبی و افزایش سنتز پروتئین میکروبی شد و هیچ گونه تاثیر منفی بر فراسنجه های خون نداشت.