نام پژوهشگر: مهدیس علی پور
مهدیس علی پور رحمان سعیدی
یکی از مهم ترین کارکردهای رسانه، آموزش و آگاهی دهی جهت بالا بردن دانش سلامت مخاطبان است، رسانه ای چون تلویزیون، می تواند به عنوان یک ابزار قدرتمند در ارایه ی اطلاعات واقعی و آموزش بهداشت و سلامت، به تغییر نگرش ها و متعاقب آن رفتارهای سالم منجر گردد. برنامه های بهداشتی و پزشکی به عنوان یک راهبرد کلیدی در جهت اطلاع رسانی به عموم، پیرامون نگرانی های آنان نسبت به مسائل بهداشت و سلامت شناخته می شود. همه ی طبقات اجتماعی، در هر نقطه از جهان، نیازمند «آموزش سلامت» هستند و این فرآیندی است که با توجه به تغییرات مداوم شرایط زندگی، پیوسته و پایان ناپذیر است. با توجه به این مهم، آنچه در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است، پرداختن به"نقش رسانه تلویزیون در سلامت جسمی و روانی مخاطبانش " با هدف اصلی بررسی نقش برنامه های بهداشتی و پزشکی تلویزیون بر سلامت جسمی و روانی زنان خانه دار( که بخش مهم و تاثیر گذار جامعه هستند) و بررسی میزان استفاده و رضامندی مادران است. با این اهداف، پژوهش حاضر در دو بخش عمده ی نظری و عملی گردآوری شد. بخش نظری با رویکرد جزء به کل با شرحی از کارکرد های رسانه و به طور خاص تلویزیون و ویژگی های آموزشی آن، آموزش بهداشت، تعاریف و تاریخچه ی تلویزیون و بهداشت و سلامت(جسم و روان) در ایران و جهان، و نقش تلویزیون بر سلامت اختصاص یافته است. برای سنجش نگرش زنان خانه دار (جامعه آماری این پژوهش) و تحقیق پیرامون پرسش ها و فرضیه ها از روش پیمایش استفاده شد و پس از طراحی پرسشنامه و توزیع آن در بین زنان خانه دار شهر کرج، داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزارspssمورد پردازش قرار گرفت و در قالب جداول توزیع فراوانی یک بعدی و جداول دو بعدی جهت سنجش معناداری روابط متغیرها ارائه شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد تلویزیون برای اکثر افراد جامعه ی مورد تحقیق، منبع ضروری و درجه اول است و آنها با انگیزه ی کسب آگاهی به منظور حفظ سلامتی جسم و روان خود و خانواده شان به برنامه های بهداشتی تلویزیون روی می آورند. همچنین با توجه به رویکرد نظری این تحقیق که نظریه استفاده و رضامندی و نظریه خود شکوفایی آبراهام مازلو است، مشخص شد که میزان تماشا و رضایت مخاطبان از برنامه های بهداشتی متأثر از سن و تحصیلات افراد است. همچنین بین سطح تحصیلات زنان خانه دار و میزان علاقه مندی آنان نسبت به برنامه های بهداشتی و پزشکی تلویزیون با میزان بهره مندی و رضایت آنان از این برنامه ها رابطه معناداری وجود دارد. میزان رضایت مخاطبان از این برنامه ها در حد متوسط و بیشتر ارزیابی شد و عوامل موثر بر میزان رضایت نیز مورد تحلیل قرار گرفت و همچنین در ارزیابی مخاطبان از برنامه های بهداشتی، نقاط ضعف این برنامه ها و روشهای ایجاد ارتباط موثرتر از دیدگاه ایشان مشخص گردید و همچنین میزان سودمندی موضوعات مختلف و مورد نیاز مخاطبان بررسی شد. ضرورت برنامه های سلامت روان از دیدگاه زنان این تحقیق زیاد و خیلی زیاد عنوان شد که این ضرورت متاثر از سن و تحصیلات افراد است.