دیابت ملیتوس یک سندرم است که به واسطه نقص در ترشح انسولین؛ عمل انسولین و یا هر دو مشخص می شود و اثر آن متابولیسم آسیب دیده؛ گلوکز و دیگر سوخت های بازده انرژی از قبیل لیپیدها و پروتئین ها می باشد. افراد مبتلا به دیابت تقریبا 20 میلیون نفر در سرتاسر جهان می باشند و تعداد آنها رو به افزایش است و تا سال 2025 به 75 میلیون نفر می رسند. دیابت وابسته به انسولین سبب هیپرگلیسمی و افزایش تولید رادیکال های آزاد می شود، که منجر به استرس اکسیداتیو در بافت های متفاوت می گردند. سطوح بالای رادیکال های آزاد سبب آسیب ارگانل های سلولی و پیروکسیداسیون افزایش یافته در غشاء های سلولی می شود. دیابت می تواند همه سیستم های بدن را تحت تاثیر قرار دهد و با تغییراتی در هومئوستاز انسولین و کربوهیدرات ها اثرات مضری بر سیستم تولید مثلی دارد و در مردان سبب ناباروری؛ ناتوانی جنسی؛ پس روی انزال، هیپوگنادیسم و... می شود. اختلال فعالیت سیستم تولید مثلی در دیابتی ها ممکن است؛ ناشی از تاثیر استرس اکسیداتیو افزایش یافته و نقص انسولین بر محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- گناد باشد. آنتی اکسیدانها ترکیباتی هستند که سیستم های بیولوژی را در مقابل اثرات مضر عوامل اکسیدان که می توانند سبب اکسیداسیون شوند؛ محافظت کنند. هندوانه ابوجهل محتوای ترکیبات فنولیکی و فلاونوئیدی می باشد که دارای اثرات آنتی اکسیدانی و هیپوگلیسمی می باشند و این گیاه اثرات مفیدی بر پروفایل گلیسمیک بدون اثرات مضر شدید در بیماران دیابتی دارد. در این مطالعه؛ تعداد 48 سر موش صحرایی نژاد ویستار به 6 گروه هشتایی تقسیم شدند: 1) گروه نرمال(n)، 2) گروه نرمال+ 10mg/kg.bw پالپ هندوانه ابوجهل (n+c10)، 3)گروه نرمال+30mg/kg.bw پالپ هندوانه ابوجهل (n+c30)، 4) گروه کنترل دیابتی (d)، 5) گروه دیابتی + 10mg/kg.bw پالپ هندوانه ابوجهل (d+c10) و 6)گروه دیابتی+ 30mg/kg.bw پالپ هندوانه ابوجهل(n+c30). گروههای n و d به مدت دو هفته 2cc نرمال سالین را از طریق گاواژ دریافت کردند و گروههای ,n+c10 ,n+c30 d+c30 و d+c10 به مدت دوهفته پالپ هندوانه ابوجهل را از طریق گاواژ دریافت کردند. جهت القاء دیابت به موش های صحرایی 65mg/kg.bw استرپتوزوتوسین(stz) به صورت داخل صفاقی تزریق شد. در انتهای دوره آزمایش وزن بدن و ارگانهای تولید مثلی، میزان مصرف آب و غذا؛ میزان گلوکز و تستسترون سرم، فعالیت کاتالاز، پروکسیداز و میزان پروکسید هیدروژن بافت های بیضه و اپی دیدیم، میزان مالون دی آلدئید بافت های بیضه، اپی دیدیم، وازدفران، وزیکول سمینال و پروستات اندازه گیری شد. در این مطالعه میزان سطح گلوکز؛ مصرف آب و غذا؛ فعالیت کاتالاز(cat) و میزان پروکسید هیدروژن (h2o2) و مالون دی آلدئید(mda) بافتی گروه دیابتی افزایش معنی داری را با گروه کنترل و سطح تستسترون؛ فعالیت پروکسیداز(pod)، وزن بدن و ارگان های تولید مثلی گروه دیابتی کاهش معنی داری را نسبت به گروه کنترل نشان دادند. تیمار رت های دیابتی با دوزهای 30mg/kg.bw و 10 پالپ هندوانه ابوجهل نشان داد که تمامی تغییرات غیر طبیعی در گروه دیابتی به سطح نرمال نزدیک می باشد. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان می دهد که؛ تجویز پالپ هندوانه ابوجهل به رت های نر دیابتی سبب کاهش عوارض دیابتی در سیستم تولید مثلی می شود، به طوریکه میزان فاکتورهای اکسیدانیh2o2, mda)) و آنتی اکسیدانی (cat,pod) بافتی و سطح گلوکز و تستسترون و همچنین وزن ارگان های تولید مثلی در رت های تیمار شده به گروه نرمال نزدیک می باشد.