نام پژوهشگر: سامان اسماعیل نژاد
سامان اسماعیل نژاد محمد جوان
مقدمه: عوامل افزایش دهنده ی تکثیر سلول های پیش ساز عصبی (npcs) می توانند برای افزایش نوروژنز استفاده شوند. والپروییک اسید یکی از ریزمولکول هایی است که از راه مکانیسم های اپی ژنتیک تکثیر npcs ها را افزایش می دهند. والپروییک اسید یک داروی شناخته شده ی ضد تشنج و ایجاد کننده ی ثبات در خلق و خو است. شواهدی وجود دارد که والپروییک اسید در مدل های بیماری های نورودژنراتیو عملکرد مفید و موثری داشته است. این ماده باعث افزایش بازبرنامه ریزی سلول ها و تولید سلول های پرتوان القایی می شود که یکی از مشخصات اصلی آن ها تکثیر نامحدود است. در این مطالعه از والپروییک اسید برای افزایش ترمیم نورونی پس از ایجاد نورودژنراسیون توسط کاینیک اسید، استفاده شده است. مواد و روش ها : برای ایجاد نورودژنراسیون در ناحیه ی ca3 هیپوکمپ محلول کاینیک اسید به داخل بینی موش های ماده ی نژاد c57bl/6 چکانده شد. والپروییک اسید، دو بار در روز و در طی 7 روز قبل از تزریق کاینیک اسید به صورت خوراکی با دوز (300 mg/kg) گاواژ شد. 5 روز بعد از اعمال کاینیک اسید، نمونه برداری انجام شد. مطالعات ایمونوهیستوشیمیایی علیه آنتی ژن psa-ncam که یک مارکر نوروبلاستی است، استفاده شد. ارزیابی بافت شناسی نورودژنراسیون به وسیله ی شمارش سلول هایی که رنگ آمیزی نیسل شده بودند، در برش های بافتی انجام شد. بیان ژن های مارکر سلول بنیادی عصبی (nestin) و سلول پیش ساز عصبی (sox1 و pax6) توسط تکنیک real-time pcr بررسی شد. برای بررسی علائم رفتاری تخریب و ترمیم هیپوکمپ از آزمون ماز y استفاده شد. نتایج : پیش درمان با والپروییک اسید فعالیت تناوب خودبخودی را در آزمون ماز y افزایش داد. نوروژنز ناحیه ی ca3 هیپوکمپ موش های پیش درمان شده با والپروییک اسید، افزایش یافت. مطالعات ایمونوهیستوشیمیایی افزایش حضور سلول هایpsa-ncam+ در ناحیه ی ca3 حیوانات پیش درمان شده با والپروییک اسید را نشان داد. علاوه بر این بیان nestin به عنوان مارکر سلول بنیادی عصبی و سلول پیش ساز عصبی در موش های پیش درمان شده با والپروییک اسید که کاینیک اسید نیز به آن ها اعمال شده بود، افزایش یافت. نتیجه گیری : استفاده از والپروییک اسید می تواند علایم اعمال کاینیک اسید را در مدل بیماری نورودژنراسیون بهبود بخشد. به نظر می رسد والپروییک اسید این اثر را از راه افزایش مقادیر سلول بنیادی عصبی و سلول پیش ساز عصبی و تمایز آن ها به نورون های بالغ، اعمال می نماید.