نام پژوهشگر: مرتضی سراوانی

ارزیابی توموگرافی کامپیوتری (سی‎تی اسکن) اثر عصاره انار بر تراکم استخوان در رت‎های ماده عقیم شده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده دامپزشکی 1391
  مرتضی سراوانی   علی میرشاهی

استئوپروز یک بیماری متابولیک استخوان است که بوسیله کاهش توده استخوانی و از بین رفتن بافت استخوان که منجر به شکنندگی استخوان و افزایش خطر شکستگی استخوان می‎شود، شناسایی می‎گردد. کاهش سطح استروژن در بدن دلیل اصلی بروز استئوپروز در زنان یائسه می‎باشد. از این‎رو هورمون‎درمانی در این قشر از افراد یکی از راه‎های درمانی متداول برای درمان استئوپروز پس از یائسگی می‎باشد. روغن دانه انار دارای 17-آلفا-استرادیول می باشد که یکی از فیتواسترول های تازه کشف شده با اثر سینرژیستی بر روی واکنش های فیزیولوژیکی مرتبط با استروژن است. در این مطالعه اثر روغن دانه انار به جهت اثرات بهبودبخش احتمالی آن بر روی ویژگی های استخوان در یک مدل رت از استئوپروز پس از یائسگی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مطالعه تعداد 30 سر رت ماده نژاد ویستار با سن 9 هفته و محدوده وزنی 200-175 گرم مورد استفاده قرار گرفت. رت ها به 2 گروه تقسیم شدند: گروهی که هر دو تخمدان آن ها با عمل جراحی خارج شد و گروهی که فقط تحت لاپاراتومی قرار گرفتند. هر کدام از این دو گروه رت به دو گروه دیگر تقسیم شدند که دو گروه از آن ها روزانه 1/0 میلی لیتر روغن دانه انار و دو گروه دیگر به همان میزان روغن پارافین دریافت می کردند. قبل از عمل جراحی از تمامی رت‎ها تصویربرداری سی‎تی اسکن با شناساگر چندگانه اولیه به عمل آمد و 67 روز پس از عمل جراحی نیز این تصویربرداری با شرایط کاملا مشابه تکرار شد. در تصاویر سی‎تی اسکن اخذ شده تراکم استخوان در بدنه مهره دوازدهم سینه‎ای، مهره های اول تا ششم کمری و استخوان ساکروم مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در تراکم استخوان بدنه مهره‎های اول، سوم، پنجم و ششم کمری و همچنین استخوان ساکروم، میان گروه اواریکتومی شده و گروه جراحی شده بدون برداشتن تخمدان ها اختلاف معناداری وجود داشت. بر اساس یافته های مذکور روغن دانه انار طی دوره مطالعه 67 روزه قادر به جلوگیری از اثرات استئوپروز متعاقب اواریکتومی در رت ها نمی باشد.