نام پژوهشگر: رضا حقی دره ده
رضا حقی دره ده امین باقی زاده
تولید پروتئینهای نوترکیب انسانی در سیستمهای زیستی تحولی بزرگ در استفادههای دارویی بالینی از این مواد ایجاد کرده است. در این میان مزایای بینظیر سیستمهای گیاهی برای تولید پروتئینهای نوترکیب بر کسی پوشیده نیست. یونجه با داشتن ویژگیهای مطلوبی مثل چندساله بودن، تولید بالای پروتئین در برگ و تکثیر غیرجنسی آسان، پتانسیل تبدیل شدن به یک بیوراکتور قوی برای تولید پروتئین نوترکیب را دارد. باززایی در محیط اینویترو یکی از پیشنیازهای ضروری در پروژههای دستورزی ژنتیکی است. در بین روش های انتقال ژن به گیاهان، کارایی بالای انتقال به واسطه اگروباکتریوم، به خصوص برای گیاهان دولپه، به اثبات رسیده است. پروتئین نوترکیب t-pa انسانی، یکی از اساسیترین آنزیمها در مسیر تجزیه لختههای خونی میباشد. این پروتئین فوقالعاده با ارزش، یکی از مهم ترین داروهای مورد استفاده در درمان سکتههای مغزی و قلبی است. با توجه به کمیاب بودن و گران قیمت بودن این دارو، نیاز به تولید این پروتئین در یک سیستم، که هزینههای تولید را کاهش داده و آن را با قیمت پایین در اختیار بیماران قرار دهد، به شدت احساس میشود. در این تحقیق سازهی حاوی ژن t-pa، ساخته شده در دانشگاه تربیت مدرس به وسیله اگروباکتریوم تومفاشینس به گیاه یونجه منتقل شد. باتوجه به وابستگی شدید باززایی اینویترو گیاه یونجه به ژنوتیپ، لازم بود ابتدا باززایی یک ژنوتیپ مطلوب از ارقام ایرانی یونجه بهینهسازی شود. برای افزایش کارایی انتقال ژن به این گیاه تغییراتی در محیط تلقیح و همکشتی ایجاد شد و همچنین دمای دوره همکشتی سه درجه پایین تر از حد معمول در نظر گرفته شد. حضور ژن در گیاهان ترانسژن با استفاده از آزمون pcr تایید گردید.