نام پژوهشگر: رضا حقی دره ده

بهینه سازی باززایی گیاه یونجه و انتقال ژن t-pa انسانی به آن
پایان نامه 0 1390
  رضا حقی دره ده   امین باقی زاده

تولید پروتئین‎های نوترکیب انسانی در سیستم‎های زیستی تحولی بزرگ در استفاده‎های دارویی بالینی از این مواد ایجاد کرده است. در این میان مزایای بی‎نظیر سیستم‎های گیاهی برای تولید پروتئین‎های نوترکیب بر کسی پوشیده نیست. یونجه با داشتن ویژگی‎های مطلوبی مثل چندساله بودن، تولید بالای پروتئین در برگ و تکثیر غیرجنسی آسان، پتانسیل تبدیل شدن به یک بیوراکتور قوی برای تولید پروتئین نوترکیب را دارد. باززایی در محیط این‎ویترو یکی از پیش‎نیازهای ضروری در پروژه‎های دستورزی ژنتیکی است. در بین روش های انتقال ژن به گیاهان، کارایی بالای انتقال به واسطه اگروباکتریوم، به خصوص برای گیاهان دولپه، به اثبات رسیده است. پروتئین نوترکیب t-pa انسانی، یکی از اساسی‎ترین آنزیم‎ها در مسیر تجزیه لخته‎های خونی می‎باشد. این پروتئین فوق‎العاده با ارزش، یکی از مهم ترین داروهای مورد استفاده در درمان سکته‎های مغزی و قلبی است. با توجه به کمیاب بودن و گران قیمت بودن این دارو، نیاز به تولید این پروتئین در یک سیستم، که هزینه‎های تولید را کاهش داده و آن را با قیمت پایین در اختیار بیماران قرار دهد، به شدت احساس می‎شود. در این تحقیق سازه‎ی حاوی ژن t-pa، ساخته شده در دانشگاه تربیت مدرس به وسیله اگروباکتریوم تومفاشینس به گیاه یونجه منتقل شد. باتوجه به وابستگی شدید باززایی این‎ویترو گیاه یونجه به ژنوتیپ، لازم بود ابتدا باززایی یک ژنوتیپ مطلوب از ارقام ایرانی یونجه بهینه‎سازی شود. برای افزایش کارایی انتقال ژن به این گیاه تغییراتی در محیط تلقیح و همکشتی ایجاد شد و همچنین دمای دوره همکشتی سه درجه پایین تر از حد معمول در نظر گرفته شد. حضور ژن در گیاهان ترانس‎ژن با استفاده از آزمون pcr تایید گردید.