نام پژوهشگر: شیما سلطانیان

بررسی نقش سواد رسانه ای در حفظ و ارتقاء هویت فردی در بین جوانان تهرانی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1390
  شیما سلطانیان   صدیقه ببران

پژوهش حاضر با هدف اصلی شناخت نقش سواد رسانه ای در حفظ و ارتقاء هویت فردی در بین جوانان شهر تهران انجام شده است. در تبیین این مقوله باید گفت که سواد رسانه ای شامل توانایی دسترسی، تحلیل، ارزیابی و پردازش اطلاعات و در واقع یک نوع درک متکی بر مهارت است که براساس آن می توان انواع رسانه ها و تولیدات آن ها را شناخت و از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد. سواد رسانه ای در واقع تکنیکی در مواجه فعال با رسانه و خارج شدن از محیط تسلیم محض در برابر پیام های رسانه ای است که پیرو آن می توان از به افراد آموخت چگونه از رسانه ها و از پیام های آن بدون ایجاد تزلزل در باورها و خدشه دار شدن اعتقادات به نحوی هوشمندانه، جهت حفظ و ارتقاء هویت خویش بهره گیرند. برای رسیدن به این هدف از نظریه های ارتباطی برجسته سازی، استفاده و خشنودی، کاشت و همچنین نظریه مدرنیته و هویت آنتونی گیدنز و هویت در جامعه شبکه ای مانوئل کاستلز استفاده شده است. در این مقاله ابعاد سواد رسانه ای شامل میزان آگاهی از اهداف پنهان رسانه ها، میزان قدرت درک محتوای پیام، میزان مهارت گزینش آگاهانه پیام و میزان یادگیری مهارت تجزیه و تحلیل پیام های رسانه ای مورد بررسی قرار می گیرد. روش این تحقیق پیمایش و تکنیک جمع آوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری در این تحقیق شامل جوانان 18 تا 29 ساله شهر تهران می شود و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 384 نفر است که با روش نمونه گیری تلفیقی و ترکیبی پرسشنامه ها تکمیل شده است. داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفت و مهمترین نتایج این پژوهش حاکی از آن است که: بین میزان سواد رسانه ای و به تفکیک ابعاد آن شامل آگاهی از اهداف پنهان رسانه ها، میزان قدرت درک محتوای پیام های رسانه-ای، میزان مهارت گزینش آگاهانه پیام و حفظ و ارتقاء هویت فردی رابطه معنا داری وجود دارد، یعنی با رشد این شاخص ها در جوانان، حفظ و ارتقاء هویت فردی نیز افزایش می یابد و بالعکس. در این پژوهش همچنین مشخص شد بین میزان یادگیری مهارت تجزیه و تحلیل و حفظ و ارتقاء هویت فردی، رابط? معناداری وجود ندارد.