نام پژوهشگر: وحیدرضا زاهدی
وحیدرضا زاهدی پرویز کاملی
آلیاژهای حافظه پذیر فرومغناطیس هویسلری ni50 mn50-xinx با 16و15=x به روش آلیاژسازی مکانیکی ساخته شدند. در مورد ترکیب 16=x، با استفاده از الگوی پراش پرتو ایکس، تصاویر sem و نقشه های رنگی، به ترتیب ساختار مواد، اندازه و شکل دانه ها و نحوه توزیع عناصر در این ترکیب در طی ساعات مختلف آسیاب کاری بررسی شد. پس از 20 ساعت آسیاب کاری پودر اولیه، مشخص شد که این نمونه مخلوطی از فازهای مارتنزیت و آستنیت را در ساختار خود دارد. به منظور تک فاز شدن، نمونه تحت عملیات حرارتی قرار گرفت و در دماهای 800 و 900 درجه سانتیگراد بازپخت شد و به دوصورت سردسازی آرام و سردسازی سریع در مخلوط آب و یخ، به حدود دمای اتاق رسید. در این فرآیند مشخص شد که بازپخت نمونه موجب بهبود نظم بلوری و تقویت خواص مغناطیسی ماده می شود؛ خصوصا برای نمونه ای که پس از بازپخت به سرعت سرد شده که در آن، فاز l21 آستنیت، ساختار اصلی ماده را تشکیل می دهد و رفتار پذیرفتاری مغناطیسی آن نیز گذارهای ساختاری و مغناطیسی را نشان می دهد. با بررسی تأثیر دمای بازپخت بر خواص ساختاری و مغناطیسی نمونه ها، مشخص شد که افزایش دمای بازپخت باعث تک فاز شدن ساختار و تقویت خواص مغناطیسی نمونه ها می شود. در مورد ترکیب 15=x، از همان ابتدا پس از 20 ساعت آسیاب کاری، نمونه به صورت تک فاز با ساختار l21 مشاهده شد و بازپخت و سردسازی سریع آن نشان داد که همچون نمونه های قبلی، با افزایش دمای بازپخت، نظم بلوری افزایش یافته و از لحاظ مغناطیسی تقویت می شود. علاوه بر اینها، تأثیر ذوب ماده بر خواص مختلف این دو ترکیب مطالعه گردید و مشاهده شد که پس از ذوب، ساختار نسبتا پایداری در ماده شکل می گیرد. به طوری که عملیات حرارتی پس از آن، تأثیر چندانی بر خواص ساختاری آن ندارد. هرچند که در ترکیب 16=x، گذاری پهن در پذیرفتاری مغناطیسی به وجود می آید.