نام پژوهشگر: الهه صفاییان
الهه صفاییان حمید علیزاده
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه سبک های فرزندپروری و کارکردهای اجرایی برنامه ریزی- سازمان دهی و خود کنترلی در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دبستانی بودند، که در سال 1390 به کلینیک اعصاب و روان آتیه مراجعه کرده بودند. نمونه مورد نظر که به صورت در دسترس انتخاب شده بود، شامل 50 دانش آموز دبستانی (15 دختر و 35 پسر) دارای اختلال نارسایی توجه /بیش فعالی بودند. به منظور تشخیص اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی، پس از دریافت تشخیص این اختلال بر اساس معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی توسط روانپزشک، والدین کودکان پرسشنامه سیاهه رفتاری کودک (cbcl) را تکمیل کرده و کودکان برای مشخص شدن نوع اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی تحت آزمون بررسی یکپارچه عملکرد دیداری شنیداریiva+plus) ) قرار گرفتند. ابزارها و مواد دیگر پژوهش شامل مقیاس تجدید نظر شده هوشی وکسلر کودکان (wisc-r)، پرسشنامه سبک ها و ابعاد فرزندپروری psqd))، آزمون سیستم ارزیابی شناختی (cas) و مقیاس اندازه گیری خود کنترلی(scrs) بود. پرسشنامه های سبک ها و ابعاد فرزند پروری و مقیاس اندازه گیری خود کنترلی توسط والدین گروه نمونه تکمیل شد و کودکان گروه نمونه به صورت فردی تحت آزمون سیستم ارزیابی شناختی قرار گرفتند. طرح پژوهش، همبستگی و از نوع پیش بینی (رگرسیون) بود. فرضیه ها با استفاده از تحلیل رگرسیون همزمان بررسی شدند. یافته ها نشان داد که از بین سبک های فرزندپروری مادر، تنها سبک اقتدارمدارانه سهم معناداری در پیش بینی متغیر کارکردهای اجرایی برنامه ریزی- سازمان دهی و تبیین واریانس آن دارد (p< 0/01). همچنین از بین انواع سبک های فرزندپروری مادر، تنها سبک سهل گیرانه سهم معناداری در پیش بینی متغیر خودکنترلی و تبیین واریانس آن دارد ( p< 0/05). سبک های فرزندپروری پدر سهم معناداری در پیش بینی متغیرهای کارکردهای اجرایی برنامه ریزی- سازمان دهی و خودکنترلی ندارند. بر اساس این پژوهش می توان نتیجه گرفت که، کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی که مادران آنها بیشتر مقتدرانه عمل کرده بودند، در کارکردهای اجرایی برنامه- ریزی- سازمان دهی عملکرد بهتری داشتند. همچنین کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی که مادران آنها سهل گیرانه تر عمل کرده بودند، خود کنترلی بیشتری داشتند.