نام پژوهشگر: زهرا مشهدی کریمی

تأثیر انقلاب مشروطه بر اشعار نسیم شمال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - پژوهشکده گیلان شناسی 1391
  زهرا مشهدی کریمی   حسن کهنسال

چکیده (تأثیر انقلاب مشروطه بر اشعار نسیم شمال) (زهرا مشهدی کریمی) یکی از مهم ترین وقایع تاریخی کشور ایران در عصر معاصر، «نهضت مشروطه» است. مشروطه و مشروطه خواهی در ایران جریانی فکری، سیاسی و اجتماعی است که قصد ایجاد حکومتی مبتنی بر قانون را در ایران داشت. مشروطیت ایران، محصول بیداری افکار و رشد بورژوازی ایران بود. رواج اندیشه ی سیاسی در میان مردم ایران و میل به مشروطه خواهی در آثار نویسندگان این دوره مشهود است و از جمله، وجود شاعران حامی توده ی مردم که در میان شاعران عصر مشروطه می توان به «سید اشرف الدین گیلانی» اشاره کرد. او سردبیر روزنامه ی موثر «نسیم شمال» بود که بیش تر به نام روزنامه اش معروف شده است و نماینده ی کامل شعر عصر مشروطه می باشد. شعر او از نظر فرم درونی و مفهوم برونی آن به زبان توده ی مردم سروده شده است و گوشه ی چشمی به قشر عظیمی از توده ی مردم به ویژه عوام داشته و تلاش برای برقراری مشروطیت از خصایص اصلی شعر اوست که اشعارش تأثیر زیادی در اشاعه ی روحیه ی مشروطه طلبی مردم داشت. در تحقیق حاضر، نگارنده در پی آن بود تا پاسخی برای این پرسش بیابد: انقلاب مشروطیت ایران چه تأثیری بر افکار و اندیشه های نسیم شمال داشت؟ با توجه به پرسش پیش گفته، فرضیه ی نگارنده عبارت است از: نسیم شمال در اشعار خود تحت تأثیر شرایط انقلابی و مفاهیم انقلاب مشروطه بود. برای تأیید یا ردّ فرضیه ی پژوهش، داده ها به روش کتابخانه ای از میان مجموعه ای از آثار ادبی و تاریخی و اسنادی گردآوری شد. بررسی داده ها به روش توصیفی و تحلیلی صورت گرفت. در پایان، فرضیه ی نگارنده تأیید و مشخص گردید اشعار نسیم شمال، بازتاب افکار و مبارزات آزادی خواهانه علیه استبداد حاکم و آئینه-ی تمام نمای حوادث دوران زندگی خود بود. حتی در میان اشعاری که سرود، تأثیرگذار بودنش را دیده و به آن اشاره کرده است.