نام پژوهشگر: مصطفی غفاری
بشیر آقاجانی شیرکوهی مصطفی غفاری
چکیده : نیاز به بیهوشی در بسیاری از مطالعات تحقیقاتی بخصوص در مورد آبزیان کاملا محسوس می باشد. بیهوشی برای بی حرکت کردن، انتقالهای طولانی و جراحی های کوچک در ماهی ها کاربرد دارد. داروهایی که در حال حاضر بعنوان داروی بیهوشی در این مراکز جهت بیهوشی حیوانات استفاده می شود، اغلب گران قیمت بوده و در همه حیوانات نیز نمی توان مورد استفاده نمود. ms222 تنها ترکیب مطمئن برای استفاده در ماهیها بوده و یکی از فراگیر ترین داروهای بیهوشی برای بیهوشی ماهی است. اما متاسفانه این دارو خیلی گران است. لذا اسانس میخک یک ماده ارزان برای ماهیان محسوب می شود. در مطالعه حاضر اثرات تکرار بیهوشی با استفاده از اسانس گل میخک بر آنزیم ها و اندام های کپور معمولی (cyprinus carpio ) بررسی شد. این مطالعه در بهار 1389 در سیستم مداربسته آبزیان پژوهشکده تالاب بین المللی هامون دانشگاه زابل صورت گرفت. بدین منظور تعداد 160 قطعه بچه ماهی کپور معمولی با میانگین وزنی 1±35 و طول کل 1± 14 جهت بررسی اثرات تکرار بیهوشی با اسانس میخک، به 4 گروه تقسیم شدند. گروه ها شامل گروه شاهد، گروه یک بار بیهوشی، گروه دوبار بیهوشی، گروه سه بار بیهوشی با دوز 100 قسمت در میلیون مورد بیهوشی قرار گرفتند. ماهیان جهت انجام آزمایشات خون شناسی و بافت شناسی، در دو نوبت (24 ساعت بعد از بیهوشی و 168 ساعت پس از بیهوشی اول) نمونه برداری شدند. با نمونه برداری از بافت مغز، آبشش و کبد ماهی، این ماهیان در مراحل قبل و بعد از بیهوشی و همچنین با اندازه گیری میزان آنزیم های آلانین آمینو (alt) و آسپارتات آمینو ترانسفراز (asl) در سرم خون نمونه های تحت تیمار، اثرات تکرار بیهوشی با اسانس گل میخک بررسی شد. پس از یک بار بیهوش کردن با اسانس گل میخک اتساع عروق رشته های آبششی، تنها وجه بارز تصویر هیستوپاتولوژیکی مقاطع آبششی بوده که این پدیده، فیزیولوژیکی محسوب شده و برای سازگاری ماهی با شرایط دپرسیون مرکز تنفسی رخ داده است. پس از یک بار بیهوشی هیچ گونه تغییر پاتولوژیک در کبد، آبشش و مغز مشاهده نگردید. اما پس از بیهوشی های نوبت های دوم و سوم تغییرات هیستوپاتولوژیکی و آنزیمی قابل توجه ای مشاهده گردید. با وجود اینکه این عصاره گیاهی بوده و تجزیه آن به آسانی صورت میگیرد و همچنین قابل اغماض بودن اثرات یک بار بیهوشی آن بر روی بافت و فاکتورهای خونی، اما تکرار بی هوشی با غلظت 100 قسمت در میلیون حداقل به مدت 48 ساعت توصیه نمی شود.
عبدالعلی راهداری احمد قرایی
ماهی سفیدک سیستان متعلق به خانواده کپورماهیان و در ایران بومی حوضه سیستان می باشد. به دنبال خشکسالی های متوالی در منطقه سیستان و خشک شدن تالاب هامون و در نتیجه از بین رفتن زیستگاه و زمینه تکثیر طبیعی این ماهی و ورود گونه های غیربومی احتمال خطر انقراض نسل آن بوجود آمده است. به همین منظور امکان تکثیر مصنوعی ماهی سفیدک سیستان با استفاده از هورمونهای القایی تکثیر (®ovaprim وhcg) به منظور دستیابی به بیوتکنیک تکثیر مصنوعی و اندازه گیری برخی شاخص های تولیدمثلی در این تحقیق بررسی شد. به همین منظور تعداد 44 قطعه مولد ماده و تعداد 53 قطعه مولد نر به ترتیب با میانگین وزنی 45 ± 1328 و 6/17 ± 632 گرم از بین ماهیان مستعد برای تکثیر که از محیط طبیعی (چاه نیمه های سیستان) صید و در استخرهای پرورشی مرکز تکثیر ماهیان بومی زهک نگهداری می شدند، انتخاب و بطور تصادفی در 5 گروه تیماری تقسیم شدند. گروههای تیماری شامل: 1- مولدین دریافت کننده هورمون ovaprim که در چهار مرحله به ترتیب با دوزهای 2/0، 5/0، 5/0 و 3/0 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن ماهی ماده با فواصل زمانی 24 ساعت (فاصله تزریق سوم و چهارم 12 ساعت) و مولدین نر همزمان با تزریق مرحله دوم ماده ها به میزان 3/0 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تزریق شدند، 2- مولدین دریافت کننده ترکیبی از هورمون های ovaprim و hcg در سه مرحله به ترتیب با دوزهای 2/0 ،5/0 و 5/0 میلی لیتر و 1000، 2000 و 2000 واحد بین المللی (i.u.) به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ماهی ماده که با فواصل زمانی 24 ساعت و مولدین نر همزمان با تزریق مرحله دوم ماده ها به میزان 3/0 میلی لیتر ovaprim و1500 واحد hcgبه ازای هر کیلوگرم وزن بدن تزریق شدند، 3- مولدین دریافت کننده ترکیبی از هورمون های ovaprim و hcg در چهار مرحله به ترتیب با دوزهای 2/0، 5/0، 5/0، 3/0 میلی لیتر و 200 ، 400، 400 و300 واحد به ازای هر کیلوگرم وزن ماهی ماده با فواصل زمانی 24 ساعت تزریق گردیدند. مولدین نر همزمان با تزریق مرحله دوم ماده ها به میزان 3/0 میلی لیتر ovaprim و200 واحد hcg به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تزریق شدند، 4- مولدین دریافت کننده هورمون hcg در سه مرحله به ترتیب با دوزهای 400، 800 و 800 واحد به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ماهی ماده با فواصل زمانی 24 ساعت تزریق شدند. مولدین نر همزمان با تزریق مرحله دوم ماده ها به میزان 500 واحد به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تزریق گردید. 5- مولدین شاهد که به این مولدین محلول کلرید سدیم به میزان 3/0 میلی لیتر به ازای وزن بدن آنها تزریق شد. نتایج نشان داد که میزان هماوری کاری مولدین ماده در گروه اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم به ترتیب 7802±39531، 9704±18265، 5982±15682، صفر و صفر عدد، و زمان دوره پنهان در گروههای اول، دوم و سوم به ترتیب 77/3±2/36، 66/0±33/12 و 95/2±2/30 ساعت و درصد تبدیل تخم خشک به چشم زده به ترتیب 9/0 ± 97/88؛ 04/2±19/73 و 90/3±26/75 و درصد تبدیل تخم چشم زده به لارو به ترتیب 15/1±93/81، 19/0 ± 67/75 و 03/1 ± 03/71 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل پارامترهای تخمریزی نشان دادند که بین گروه دریافت کننده ovaprim با گروه کنترل اختلاف معنی داری وجود دارد (05/0> p ) و ovaprim می تواند بعنوان یک القاء کننده مناسب جهت تکثیر مصنوعی ماهی سفیدک سیستان عمل نماید.
احمد چوپانی مصطفی خواجه
یکی از مشکلات مهم در کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی در سراسر دنیا، بروز عارضه قارچ زدگی تخم ها در دوران انکوباسیون می باشد. در گذشته تحقیقات فراوانی به منظور مبارزه با این آفات صورت گرفته است و در این زمینه مواد شیمیایی مختلفی معرفی گردیده اند. این مواد با اینکه مشکل قارچی کارگاه های تکثیر تخم ماهیان را رفع می نمایند اما با توجه به ساختار شیمیایی که دارند دارای مضزات زیست محیطی می باشند که به نوبه خود می تواند مشکلات جدی-تری را در این صنعت موجب شود. به همین منظور استفاده از ضد قارچ های بدست آمده از طبیعت به خصوص مواد حاصله از گیاهان دارویی در چند سال اخیر بسیار رایج شده است. این امر به چند دلیل است؛ این مواد به طور غالب دارای اثرات مضر زیست محیطی نیستند، ارزان تر از مواد شیمیایی قبلی هستند که برای ضد عفونی استفاده می شدند و سبب استفاده از پتانسیل گیاهان دارویی بومی در هر منطقه می شود. سماق rhus coriaria گیاهی است با خواص آنتی میکروبی و آنتی اکسیدانی که بومی نواحی مدیترانه، ترکیه، ایران و افغانستان است. از عصاره این گیاه در بررسی های آنتی باکتریال در مواد غذایی به فراوانی استفاده شده است. در بررسی حاضر از عصاره های آبی و متانولی بدست آمده از میوه و برگ این گیاه برای مبارزه با قارچ های مهاجم تخم های ماهی قزل آلای رنگین کمان onchorhynchus mykiss در دوران انکوباسیون (قارچ های خانواده ساپرولگنیاسه) استفاده شده است. در این تحقیق عصاره ها در 4 غلظت 2000، 1500، 1000 و 500 میلیگرم در لیتر با دوره های زمانی 12 ساعت مورد استفاده قرار گرفتند. در هر نوبت ضد عفونی نمونه های تخم به مدت 15 دقیقه تحت تیمار با ماده دارویی قرار گرفتند و با دو گروه شاهد مثبت مالاشیت گرین (ppm 1) و فرمالین (ppm 250) به صورت همزمان مورد مقایسه قرار گرفتند. بررسی ه در این تحقیق نشان می-دهد که عصاره های گیاه سماق دارای قدرت ضد قارچی هستند و توانایی مهار کامل قارچ های مهاجم تخم ها را در دوران انکوباسیون دارا می باشند. این بررسی نشان می دهد که عصاره متانولی میوه سماق در غلظت 2000 میلیگرم در لیتر بهتر از مالاشیت گرین عمل نموده است و از لحاظ آماری با این گروه اختلاف معنی داری دارد (05/0 p?). نکته بارز دیگر این تحقیق جوابگویی ضد قارچی بهتر عصاره های سماق در غلظت یاد شده و دیگر غلظت ها در مقایسه با فرمالین می باشد.
مصطفی غفاری محمدحسن خانی
گرایش به ارتباط موثر با ملت ها از مجاری غیررسمی و با شیوه های فرهنگی برای اثرگذاری بر آن ها جهت همراهی با اهداف و منافع ملی کشور به کارگیرنده که عصاره دیپلماسی عمومی به شمار می رود، در کارنامه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز مشاهده می شود؛ با این حال مبانی نظری و ابعاد عملی این دیپلماسی، تا اندازه زیادی از نگرش غربی به دیپلماسی عمومی متفاوت است. زیرا ایدئولوژی اسلامی که مهم ترین مولفه سیاست خارجی جمهوری اسلامی است تأثیر فراوانی نیز بر جنبه های نظری و عملی دیپلماسی عمومی آن می گذارد. مبانی نظری دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران برآمده از متن آموزه ها و ارزش های دینی است. در چارچوب نگرش اسلامی، عقلانیت ابزاری در همه عرصه ها و از جمله عرصه سیاسی تحت الشعاع عقلانیت هدف قرار می گیرد، امر فرهنگی بر امور سیاسی و اقتصادی اولویت می یابد و هرگونه تبلیغات باید همراه با صداقت نظری و عملی باشد. آنچه در روابط خارجی اصالت دارد نیز رابطه با ملت ها با هدف دعوت آن ها به آموزه ها و ارزش های اسلامی است. این بنیادهای نظری عناصر اصلی دیپلماسی معنوی و مردم محور جمهوری اسلامی را به مثابه معادلی برای دیپلماسی عمومی به مفهوم غربی آن شکل می دهند. در عرصه عمل، دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب دو دکترین صدور انقلاب و دولت سرمشق نمود یافته که مخاطب اصلی و اولی در هر دوی آن ها، جهان اسلام و ملت های مسلمان است. در چارچوب رهیافت سازه انگاری، منافع ملی و سیاست خارجی ایران نیز مانند دیگر بازیگران، از هنجارها، هویت و نقش آن سرچشمه می گیرد. بر این اساس، تعیین کننده ترین عامل در سیاست خارجی و دیپلماسی، نقشی است که ایران به عنوان ام القرا یا رهبر جهان اسلام برای خود تعریف نموده است. در نظر گرفتن این نقش بر اساس هنجارها و هویت کشور ایران از یک سو و جایگاه آن در جهان اسلام، به ویژه منطقه آسیای مرکزی و خاورمیانه از سوی دیگر بوده است. دیپلماسی عمومی ایران در جهان اسلام به طور خاص در امتداد دو محور خاورمیانه و آسیای مرکزی بسط یافته و مهم ترین دستاورد آن در این دو بخش، گسترش بیداری اسلامی و افزایش عمق راهبردی جمهوری اسلامی است. شیعه هراسی و ایران هراسی نیز از بزرگ ترین چالش های پیش روی دیپلماسی عمومی ایران در جهان اسلام به شمار می رود که توسط دیپلماسی عمومی آمریکا هدایت و تشدید می شود.
کبری زرین مهدی زراعی
در این تحقیق اثر جنیستئین به عنوان یکی از ترکیبات فنولی موجود در سویا در جلوگیری یا به تعویق انداختن بروز ملانوزیس و فساد میکروبی و شیمیایی در میگوی وانامی نگهداری شده در یخ بررسی شد. جهت انجام این تحقیق میگوهای پرورشی وانامی پس از صید، بلافاصله همراه با یخ به آزمایشگاه منتقل گردیدند. سپس میگو ها در تیمارهای تهیه شده به مدت 5 دقیقه غوطه ور شدند. ارزیابی میکروبی(pbc, mbc)، ارزیابی شیمیایی(ph)، فاکتورهای سنجش فساد(tvb-n, tba)، سنجش میزان آمین های بیوژن و همچنین ارزیابی ملانوزیس در روزهای صفر، 2، 4، 6، 8 و 10 انجام گرفت. به طورکلی تیمار حاوی جنیستین با غلظت 1/0 درصد و محلول nacl، edta، اسید لاکتیک و اسید اسکوربیک نسبت به سایر تیمارها در مهار ملانوزیس در میگوی وانامی موثرتر بود. هنگامی که میگوها با تیمار حاوی جنیستئین با غلظت1/0 درصد و محلول nacl، edta، اسید لاکتیک و اسید اسکوربیک تیمار شدند و در یخ به مدت 10 روز نگهداری شدند، در میزان باکتریهای مزوفیلیک و سایکروفیلیک و همچنین میزان ph ،tvb-n و tba در مقایسه با سایر تیمارها کاهش معنا داری نشان داد. همچنین میزان حضور آمین های بیوژن (هیستامین، پوترسین و تیرامین) در میگوهای تیمار شده با جنیستئین 1/0 درصد و محلول نمک طعام، اسید لاکتیک، اسید اسکوربیک و edta در مقایسه با سایر تیمارها کاهش نشان داد. بنابراین می توان گفت که جنیستئین می تواند به عنوان یک مهارکننده طبیعی پلی فنل اکسیداز در میگوی وانامی استفاده شود و می تواند تشکیل ملانوزیس را در طول نگهداری در یخ به تاخیر بیاندازد. در بررسی انجام شده به خوبی نشان داده شد که به جای استفاده از متابی سولفیت سدیم که برای سلامتی انسان مضر است می توان از ماده جنیستئین خالص با غلظت 1/0 درصد و یا بالاتر از این غلظت نیز استفاده کرد.
جواد پیمانی مصطفی غفاری
امروزه استفاده گسترده از آنتی بیوتیک ها باعث به وجود آمدن سویه های مقاوم میکروارگانیسم ها و افزایش روزافزون مقاومت آنتی بیوتیکی در سراسر جهان شده است. از این رو تحقیقات روی عوامل ضد میکروبی طبیعی، برای دستیابی به منابع نوین دارویی از اهمیت فراوانی برخوردار است. بر اساس پژوهش های انجام شده، برخی از جلبک های پرسلولی دارای خواص ضد باکتریایی قابل ملاحظه ای می باشند. در این پژوهش اثرات ضد باکتری و ضد قارچی عصاره های الکلی و آبی جلبک های گراسیلاریا آرکوآتا (gracilaria arcuata) و سارگاسوم گلسیسنس (sargassum glaucescens)، جمع آوری شده از سواحل چابهار روی 3 سویه باکتری گرم منفی escherchia coli ، proteus vulgaris ، vibrio cholerae و 2 سویه باکتری گرم مثبت listeria monocytogenes و staphylococcus aureus و 2 گونه قارچ aspergillus flavus و candida albicans مورد آزمایش قرار گرفت. عصاره گیری به روش غوطه وری انجام شد و عصاره های اتانولی و آبی طی 48 ساعت به دست آمدند. اثرات ضد باکتری به دو روش انتشار در آگار به وسیله دیسک و روش رقت های متوالی در لوله جهت تعیین حداقل غلظت بازدارنده عصاره بررسی شد. عصاره اتانولی جلبک گراسیلاریا آرکوآتا بیشترین تأثیر را بر باکتری ویبریو کلرا نشان داد که اختلاف معنی داری با آنتی بیوتیک تجاری نئومایسین داشت (05/0p <). عصاره آبی جلبک ها هیچ گونه اثر ضد باکتریایی و ضد قارچی از خود نشان نداد. عصاره اتانولی جلبک های سارگاسوم گلسیسنس و گراسیلاریا آرکوآتا اثر ضد باکتریایی معنی داری بر لیستریا مونوسیتوژنز، ویبریو کلرا، اشرشیا کلای و استافیلوکوکوس اورئوس نشان داد .
نرجس سنچولی احمد قرایی
در این تحقیق اثرات ضد باکتریایی اسانس 4 گیاه دارویی نعناع(mentha spicata)، رزماری(rosmarinus officinalis)، میخک هندی (eugenia caryophyllata)و زیره سبز cuminum cyminum)) بر 3 سویه باکتریایی(escherchia coli, listeria monocytogenes, vibrio alginolyticus ) مورد مطالعه قرار گرفت. برای تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (mic) از روش استاندارد میکرودایلوشن(broth microdilution) استفاده شد و حداقل غلظت باکتری کشی(mbc) با استفاده از مقادیر mic هر اسانس تعیین شد. نتایج نشان داد که کمترین میزان mic برابر 4 میلی گرم در میلی لیتر که مربوط به اسانسهای میخک هندی علیه باکتری های v. alginolyticus و e. coli و همچنین نعناع بر باکتری v. alginolyticus بوده ومقدار mbc این اسانس ها دو برابر مقدار mic یعنی 8 میلی گرم در میلی لیتر بدست آمد. بیشترین مقدار mic مربوط به اسانس رزماری برابر با 18 میلی گرم در میلی لیتر بر باکتریl. monocytogenes و mbc این اسانس بر این باکتری 36 میلی گرم بر میلی لیتر به دست آمد. نتایج نشان داد که از بین اسانس های مورد بررسی اسانس میخک هندی، عملکرد قوی تری داشته و باکتری ها نسبت به این اسانس حساستر بودند و اما اسانس رزماری، اثر ضد باکتریایی ضعیف تری داشته و باکتریها نسبت به آن در مقایسه با سایر اسانس ها مقاومتر بودند. حساس ترین و مقاوم ترین باکتری نسبت به اسانس های مورد مطالعه به ترتیب باکتری v.alginolyticus و l.monocytogenes بودند.
سمیه عرب نژاد مصطفی غفاری
چکیده: ماهی سفیدک سیستان متعلق به خانواده کپورماهیان و بومی حوضه سیستان در ایران می باشد. به دنبال خشکسالی های متوالی در منطقه سیستان و خشک شدن تالاب هامون و در نتیجه از بین رفتن زیستگاه و زمینه تکثیر طبیعی این ماهی و ورود گونه های غیربومی، احتمال خطر انقراض نسل آن افزایش یافته است. به منظور دستیابی به گامت نر باکیفیت، کارآیی هورمونهای القایی تکثیر (ovaprim، hcgو عصاره هیپوفیز) بر کمیت و کیفیت اسپرم ماهی سفیدک سیستان بررسی شد. به همین منظور تعداد 20 مولد نر با میانگین وزنی92/77±70/784 گرم از بین ماهیان مستعد برای تکثیر که در استخرهای مولدین مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهی بومی زهک نگهداری میشدند، انتخاب و بطور تصادفی در 4 گروه تیماری شامل هیپوفیز (mg/kg 2/0)، اواپریم ( ml/kg 3/0)، hcg (iu/kg400) و محلول کلرید سدیم ( ml/kg 3/0) به عنوان شاهد تقسیم شدند. نتایج نشان داد که طول دوره تحرک اسپرم، درصد اسپرم های متحرک، میانگین حجم منی،ph ، درصد اسپرماتوکریت و تراکم اسپرم در بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری دارد (05/0>p) به گونه ای که بالاترین درصد اسپرم های متحرک و طول دوره تحرک در تیمار اواپریم (به ترتیب34/2±83/81 و 76/1±68/57) بدست آمد. بیشترین میزان حجم منی،اسپرماتوکریت و تراکم در تیمار هیپوفیز (به ترتیب44/5±50/13 ، 51/6±55/43 و109×05/0±109×92/0) و بالاترین phدر تیمار هیپوفیز و اواپریم (به ترتیب07/0±00/8 و 09/0± 97/7) ثبت شد. همچنین نتایج نشان داد که غلظت یون سدیم، پتاسیم، گلوکز و کلسترول در بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری دارد (05/0>p) به گونه ای که بالاترین غلظت یون سدیم، پتاسیم، گلوکز و کلسترول در تیمار اواپریم (به ترتیب 14/3±10/91، 43/3± 00/78 میلی مول در لیتر و 03/0± 043/0، 03/0±073/0 میلی گرم در دسی لیتر) وجود داشت. همچنین بین غلظت یون کلسیم در تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری مشاهده شد (05/0>p) به طوریکه بیشترین غلظت یون کلسیم درتیمارهای اواپریم و هیپوفیز (به ترتیب 99/0±46/7 و 51/0±17/7 میلی مول در لیتر) ثبت شد. طبق نتایج این تحقیق اختلاف معنی داری در غلظت یون منیزیم در بین تیمارهای مختلف مشاهده نشد (05/0<p). همچنین نتایج مشخص نمود که هورمون اواپریم و هیپوفیز نسبت به hcg تاثیر بیشتری بر روی پارامترهای اسپرم شناختی ماهی شیزوتوراکس زارودنی دارد. کلمات کلیدی: شیزوتوراکس زارودنی، اواپریم، hcg، هیپوفیز، پارامترهای اسپرم شناختی، سیستان.
حسینعلی دهمرده مصطفی غفاری
ماهی سفیدک سیستان (schizothorax zarudnyi) متعلق به خانواده کپورماهیان که در ایران بومی حوضه سیستان می باشد. به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کربوهیدرات جیره غذایی بر شاخص های رشد و نرخ بقاء بچه ماهیان سفیدک سیستان تعداد 150 قطعه بچه ماهی این گونه با میانگین وزنی 14/1±54/3 گرم و طول متوسط 4/2 ±5/8 سانتی متر با پنج جیره غذایی حاوی مقدار پروتئین و چربی یکسان و میزان کربوهیدرات متفاوت (59/16% ? 1d، 2/22% ? 2d، 99/26 % ? 3d، 9/32% ? 4d و 77/36% ? 5d) طی مدت 8 هفته غذادهی شدند. بچه ماهیان در پنج تیمار و سه تکرار به ازای هر تیمار، در 15 آکواریوم 45 لیتری به طور تصادفی رهاسازی شدند. کلیه بچه ماهیان به مقدار روزانه 5% وزن بدن در دو وعده غذادهی شدند. نتایج نشان دادند که بیشترین افزایش وزن بدن (02/0±83/2 گرم)، نرخ رشد ویژه ( 03/0±05/1)، نرخ رشد روزانه (05/0±06/5)، نرخ بازدهی پروتئین (01/0±71/0)، نرخ بازدهی غذایی (01/0±25/0) و کمترین ضریب تبدیل غذایی (04/0±94/3) در تیمار 4d که با جیره حاوی 9/32% کربوهیدرات غذادهی شده بودند مشاهده شد که با گروه تیماری 5d، تغذیه شده با جیره حاوی 77/36% کربوهیدرات اختلاف معنی داری نداشت (05/0<p). همچنین اختلاف معنی داری در میزان رطوبت و خاکستر لاشه تیمارهای مختلف تغذیه شده با جیره های حاوی سطوح متفاوت کربوهیدرات مشاهده نشد. اما مقدار چربی و پروتئین لاشه در تیمارهای 4d و 5d که به ترتیب با جیره های حاوی 9/32% و 77/36% کربوهیدرات تغذیه شدند نسبت به سایر تیمارها به طور معنی داری به ترتیب افزایش و کاهش نشان داد. یافته های این تحقیق مشخص نمود که مطلوبترین میزان کربوهیدرات جیره جهت دستیابی به شاخصهای رشد و تغذیه بهینه در بچه ماهیان سفیدک سیستان بین 9/32% تا 77/36% می باشد.
سید مهدی میراشرفی لنگرودی احمد قرایی
شاخص های زیستی، سیستم های هشدار اولیه در مواجهه ی جانداران آبی با آلاینده ها هستند. در میان آنها اندازه گیری فعالیت آنزیم های کولین استرازی و خصوصاً استیل کولین استراز در بافت های ماهی شاخصی برای مواجهه با آفت کش های ارگانوفسفره و کاربامات ها می باشند و از این شاخص ها در مطالعات مختلف (آبهای داخلی و دریایی) استفاده شده است. در این مطالعه 236 نمونه سس ماهی کورا (barbus lacerta) از ایستگاه های تعیین شده در حوزه ی سفیدرود طی 8 ماه (ماه های آذر و اسفند سال 1390 و فروردین تا شهریور سال 1391) صید شدند و از بافت های کبد، ماهیچه و مغز آنها نمونه برداری انجام شد. فراسنجه های فیزیکی و شیمیایی آب، طول، وزن و سن ماهیان، به علاوه فعالیت ویژه استیل کولین استراز (به روش المن) اندازه گیری شد و رابطه ی آماری میان آنها توسط آنالیز pca بیان گردید. نتایج حاکی از وجود اختلاف معنی دار سطح آنزیمی در مغز نمونه های صید شده بین ایستگاه اول و سوم طی ماه های مرداد و شهریور (p > 0.05) و عدم وجود این اختلاف در بافت های عضله و کبد طی ماه های دیگر بود (p < 0.05). همچنین ارتباط مولفه های محیطی، زیست شناختی (طول، وزن و سن) و آنزیمی نشان داد که در تمامی ماه ها، بین اکسیژن محلول در آب و فراسنجه های آنزیمی همبستگی مثبتی وجود دارد. از طرفی همبستگی های متفاوتی بین عوامل گونه ای و محیطی وجود داشته که دارای روابط پیچیده ای در هر ماه از سال است.
عیسی میرانی شاهرودی مصطفی غفاری
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر نوع غذا بر میزان افزایش رشد و بازماندگی لارو ماهی سفیدک سیستان schizothorax zarudnyi)) طی 6 هفته بود. به این منظور لارو تازه به تغذیه افتاده ی ماهی سفیدک سیستان با میانگین وزن21/0 ± 4 میلی گرم و طول 26/0±9 میلی متر در قالب طرح کاملاً تصادفی در4 گروه تیماری (غذای کنسانتره ی آغازین کپور معمولی، روتیفر، سیست کپسول زدایی شده ی آرتمیا و استخرخاکی به عنوان شاهد) با 3 تکرار در تراف های کالیفرنیایی و استخرهای خاکی تغذیه شدند. نتایج نشان داد بیشترین افزایش وزن بدن 75±2046 میلی گرم، ضریب رشد ویژه 09/0±72/17درصد ، متوسط رشد روزانه03/2±58/47 میلی گرم ، متوسط وزن 18/87±2050 میلی گرم و طول نهایی00/2±60 میلی متر در تیمار استخر خاکی به دست آمد که با سایر تیمارها اختلاف معنی داری داشت (05/0p<). بیشترین درصد بازماندگی 7/75% در تیمار روتیفر مشاهده گردید که با سایر گروههای تیماری اختلاف معنی داری داشت(05/0p<). همچنین براساس آنالیز لاشه بچه ماهیان در پایان دوره بیشترین مقدار پروتئین و چربی به ترتیب با (17/0±22/16درصد) و (04/0±28/5 درصد) در تیمارهای سیست کپسول زدایی شده آرتمیا و استخر خاکی مشاهده گردید که با سایرگروههای تیماری اختلاف معنی داری داشت(05/0p<). بر اساس نتایج این تحقیق بهترین شاخص های رشد لارو ماهی سفیدک سیستان درگروه تیماری استخر خاکی و بالاترین درصد بازماندگی درگروه تیماری روتیفر بدست آمد.
عباس علیزاده سرگزی مصطفی غفاری
ماهی شیزوتراکس زارودنی متعلق به خانواده کپورماهیان و در ایران فقط در حوزه سیستان بصورت بومی یافت می شود. با تداوم خشکسالی های اخیر و وجود گونه های غیر بومی رقیب ، کمبود ذخایر وخطر انقراض آن به وجود آمده است لذا امکان بهبود روش های تکثیر و استفاده از رقیق کننده ها به منظور افزایش درصد لقاح، چشم زدگی و تخم گشایی در این تحقیق بررسی شد. به همین منظور تعداد 8 مولد ماده به ترتیب با میانگین وزنی و طولی 43/295±62/1545 گرم و 85/3±37/54 سانتیمتر و16 ماهی مولد نر به ترتیب با میانگین وزنی و طولی 69/180±08/623 گرم و 40/5±91/38 سانتیمتر، انتخاب و مخلوط اسپرمها و تخمک ها که مایع تخمدانی آنها جدا گردید تحت تاثیر چهار گروه تیماری لقاح داده شدند. گروههای تیماری شامل:1- 54/5 گرم nacl،422/2 گرم triss، 57/3گرم glycin که در 4/8 ph= تنظیم که در یک لیتر آب مقطر بطور کامل حل گردید.2- 305/7گرم nacl، 735/0 گرم cacl2.2h2o که در 76/7 ph= تنظیم و در یک لیتر آب مقطر بطور کامل حل گردید. 3- مایع تخمدانی که بوسیله توری از تخمک جدا گردید 4- آب مقطر بعنوان تیمار شاهد، انتخاب شدند. ضمن تعیین حجم اسپرم،ph ، تراکم و اسپرماتوکریت مخلوط اسپرم ها، پارامترهای اسپرم شناختی از قبیل طول دوره تحرک، مدت حرکت رو به جلو، درصد تحرک، و همچنین درصد چشم گشایی در ارتباط با هر تیمار بررسی گردد. نتایج نشان داد که طول دوره تحرک در تیمارهای اول، دوم، سوم و چهارم به ترتیب 36/7±25/83 ،65/12±80/117، 30/2±33/61، 73/1±00/40 ثانیه مدت حرکت رو به جلو در تیمار اول، دوم، سوم و چهارم به ترتیب 71/4±25/63،63/12±00/90، 15/1±33/52 و51/2±66/34 ثانیه و درصد تحرک در تیمارهای اول، دوم، سوم و چهارم به ترتیب 42/6±82/66، 16/4±00/84، 53/3±50/82 و 08/2±33/73 و درصد چشم زدگی در تیمار اول، دوم، سوم و چهارم به ترتیب 14/7±66/61، 97/0±25/77، 18/6±63/55 و 02/5±59/42 و درصد تخم گشایی در تیمار اول، دوم، سوم و چهارم به ترتیب 42/5±05/55، 81/0±43/71، 25/6±60/49 و 32/4±72/37 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل پارامترهای اسپرم شناختی ودر صد چشم زدگی وتخم گشایی نشان داد که بین تیمار دوم با سایر تیمارها اختلاف معنی داری وجود دارد (05/0>p) و تیمار دوم می تواند به عنوان یک رقیق کننده مناسب جهت بهبود تکثیر ماهی شیزوتراکس زارودنی عمل نماید.
حسین رحیمی پردنجانی احمد قرایی
چکیده: به منظور بررسی تاثیر پودر تفاله گوجه فرنگی (پوست، دانه و پالپ) جیره بر عملکرد رشد، شاخص های کارآیی تغذیه و میزان بازماندگی ماهی قزل آلای رنگین کمان، تعداد 225 عدد بچه ماهی قزل آلا با میانگین وزنی 4 ±16 گرم به طور کاملا تصادفی در پنج گروه آزمایشی در 15 عدد تانک فایبرگلاس (پنج تیمار و سه تکرار) با تراکم 15 عدد ماهی در هر تانک، با شرایط یکسان محیطی توزیع شدند. پس از یک هفته سازگاری، ماهیان با پنج مقدار صفر، 50، 100، 150 و 200 گرم پودر تفاله گوجه-فرنگی در کیلوگرم جیره، به مدت 12 هفته تغذیه شدند. میزان غذادهی 3% وزن زیتوده و طی دو نوبت در روز بود. طبق نتایج به دست آمده افزودن پودر تفاله گوجه فرنگی به جیره غذایی ماهی قزل-آلای رنگین کمان تا سطح 100 گرم به ازاء هر کیلوگرم غذا، از نظر میزان شاخص های رشد، کارآیی تغذیه و ترکیب لاشه تفاوتی با تیمار شاهد نداشتند. شاخص های رشد و کارآیی تغذیه در تیمارهای حاوی 150 و 200 گرم تفاله گوجه فرنگی نسبت به بقیه تیمارها به طور معناداری کمتر بود (05/0>p). کبد این ماهیان نیز به دلیل تجمع زیاد گلیکوژن بزرگ تر و کم رنگ تر از بقیه تیمارها بود. همچنین مقدار پروتئین لاشه در آنها کمتر از سایر تیمارها بود (05/0>p). نتایج نشان داد که افزودن این محصول در سطح 50 و 100 گرم بر کیلوگرم در جیره، اگرچه باعث افزایش جزئی ضریب تبدیل غذایی می شود، ولی هزینه های تولید را کاهش داده و می تواند به سودآوری بیشتر منجر شود. کلمات کلیدی: پودر تفاله گوجه فرنگی، آنزیم، رشد، قزل آلای رنگین کمان
فهیمه مهقانی مصطفی غفاری
5-4- بحث و نتیجه گیری سرعت رشد و مقاومت به بیماری ها در آبزیان پرورشی دو مسئله بسیار مهم و مورد توجه هستند (gatlin and li, 2005). بیماری های میکروبی باعث کاهش تولید در آبزی پروری متراکم شده است، و نیاز است که برای بهتر شدن ایمنی و بازماندگی ماهیان و سود اقتصادی در این مورد کنترل صورت گیرد (skjermo et al., 2006). مطالعه حاضر نشان داد, که افزودن مکمل سین بیوتیک بایومین ایمبو به جیره سبب بهبود پارامترهای رشد ? فصل چهارم: نتایج و بحث ? 73 و شاخص های بیوشیمیایی سرم خون در ماهی قرمز می شود، ولی بهبود پارامترهای رشد در تیمارهای دریافت کننده سطوح مختلف سین بیوتیک نسبت به تیمار شاهد معنی دار نبود(05/0<p). در حالیکه شاخص های بیوشیمیایی سرم خون ماهی قرمز در تیمارهای دریافت کننده سطوح مختلف سین بیوتیک نسبت به تیمار شاهد کاملا معنی دار بود(01/0p<). نظر به اینکه مکمل غذایی سین بیوتیک مرکب از پروبیوتیک (مکمل های غذایی میکروبی) و پربیوتیک (محرکهای غذایی غیرمیکروبی) می باشد ؛ این مکمل ها به صورت انفرادی و نه در قالب ترکیبی در جیره آبزیان پرورشی مورد بررسی قرار گرفته اند. در تایید یافته های تحقیق حاضر؛. اکرمی و همکاران (1388) تاثیر پربیوتیک مانان الیگوساکارید بر رشد، بازماندگی، ترکیب بدن و مقاومت به تنش شوری در بچه ماهی سفید را مورد بررسی قرار دادند. نتایج به دست آمده از این آزمایش نشان داد که مکمل مانان الیگوساکارید تاثیر مثبتی بر رشد، بازماندگی، ترکیب بدن و مقاومت به تنش شوری در بچه ماهی سفید نداشت. شریفی و همکاران(1389) تاثیر سطوح مکمل سین بیوتیک بر عملکرد بلدرچین ژاپنی بررسی کردند. نتایج این آزمایش نشان داد استفاده از سطوح مختلف مکمل سین بیوتیک در دوره های مختلف پرورشی تاثیر معنی داری بر افزایش وزن بدن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی در بلدرچین های ژاپنی نداشت. طالبی حقیقی و همکاران (1389) سطوح مختلف سین بیوتیک بایومین ایمبو را در هر کیلوگرم جیره بر رشد، بقاء، ترکیب لاشه و بهبود هزین? غذا در بچه ماهیان سفید (rutilus frisii kutum) بررسی و گزارش کردند که، افزودن سین بیوتیک به جیره های غذایی بچه ماهی سفید بر روی پارامترهای رشد تاثیر مثبت معنی داری داشته است که با نتایج تحقیق حاضر متفاوت است که علت آن می تواند تفاوت در ماهی مورد مطالعه باشد. در همین راستا فغانی لنگرودی (1389) پروبیوتیک های تجاری پروتکسین و پریمالاک را در غلظت های ? فصل چهارم: نتایج و بحث ? 74 مختلف در رشد و بقا کپور معمولی دریای خزر بررسی و گزارش کرد که پروبیوتیک های پروتکسین و پریمالاک تاثیر مثبتی بر رشد و بقا بچه ماهیان کپور دارد. که این نتایج متفاوت با تحقیق حاضر است. نیکخو و همکاران (1389) تاثیر پروبیوتیک اکوالاز (پروبیوتیک متشکل از ساکارومایسس سرویزیه (saccharomyces cerevisiae) و ساکارومایسس الیپسوئیدوس( (saccharomyces elipsoeidu در بچه ماهی کپور وحشی مورد بررسی قرار دادند و دریافتند که شاخص های رشد و میزان بازماندگی در بچه ماهیان تغذیه شده با جیره غذایی حاوی 5/1 و 2 کیلوگرم اکوالاز در هر تن غذای خشک نسبت به گروه شاهد افزایش یافته است. ولی این اختلاف معنی دار نبوده است. که کاملا منطبق با نتایج تحقیق حاضر است. زارعی (1390) تاثیر مکمل غذایی اینولین را به عنوان پربیوتیک روی شاخص رشد، بازماندگی و تراکم باکتریهای اسید لاکیتک روده در ماهی کپور معمولی بررسی و گزارش کرد که اضافه کردن اینولین به میزان 5/1درصد به جیره تجاری بچه ماهی کپور معمولی می تواند در افزایش رشد و بازماندگی تاثیر مثبتی داشته باشد. کرمپور بهشت آباد (1390) با اضافه کردن مانان الیگوساکارید به جیره غذایی بچه ماهی کپور دریافت که افزودن 1 گرم پربیوتیک مانان الیگوساکارید در هر کیلوگرم جیره غذایی ماهی کپور پرورشی می تواند در بهبود عملکرد رشد، بازماندگی، تولید نهایی، ترکیب مغذی بدن و پارامترهای هماتولوژی موثر واقع شود . در تحقیق حاضر، بیشترین کارایی رشد و تغذیه در ماهیان تغذیه شده با مکمل غذایی سین بیوتیک بدست آمد و با افزایش سطح سین بیوتیک در جیره مقادیر شاخص های رشد، کارایی تغذیه و بازماندگی ماهی قرمز نیز افزایش یافت ولی این افزایش در ماهیان تغذیه شده با سطوح مختلف سین بیوتیک نسبت به شاهد معنی دار نبود. ? فصل چهارم: نتایج و بحث ? 75 محمودی و همکاران (1390) تاثیر محصول پروبیوتیکی پروتکسین بر برخی معیارهای رشد و ترکیبات بدن تاس ماهی سیبری پرورشی را مورد آزمایش قرار دادند. نتایج نشان داد که این محصول پروبیوتیکی بر معیارهای تغذیه ای تاثیر معنی داری نداشت. که نتایج آن مشابه نتایج تحقیق حاضر است. جاهدی (1391) تاثیر مکمل غذایی سین بیوتیک بایومین ایمبو بر شاخص رشد، بازماندگی و تراکم لاکتوباسیل روده در بچه فیل ماهی (huso huso) پرورشی را مورد بررسی قرار داد. نتایج این بررسی نشان داد که افزودن سین بیوتیک به میزان 2 گرم در هر کیلو گرم جیره غذایی بچه فیل ماهی می تواند در بهبود عملکرد رشد، بازماندگی و تولید نهایی موثر واقع شود. که با نتایج تحقیق ما متفاوت است. زوارئی (1391) نیز تأثیر مکمل غذایی سین بیوتیک بایومین ایمبو بر شاخص رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه و مقاومت به تنش شوری را در بچه ماهی کلمه ((rutilus rutilus بررسی و گزارش کرد که افزودن سین بیوتیک به میزان 2 گرم در هر کیلوگرم جیره غذایی بچه ماهی کلمه می تواند در بهبود عملکرد رشد، بازماندگی، تولید نهایی، ترکیب مغذی بدن و مقاومت در برابر استرس شوری موثر واقع شود. که با نتایج تحقیق ما متفاوت است. مازندرانی( 1391) در مطالعه ای اثر مکمل غذایی سین بیوتیک بایومین ایمبو بر شاخص رشد، بازماندگی و مقاومت در برابر برخی از عوامل محیطی در بچه ماهی کپور وحشی (cyprinus carpio) مورد بررسی قرار داد. نتایج حاصله از این آزمایش نشان داد که افزودن سین بیوتیک به میزان 5/1 گرم در هر کیلوگرم جیره تجاری بچه ماهی کپور وحشی می تواند در بهبود عملکرد رشد، بازماندگی، تولید نهایی و مقاومت در برابر استرس های محیطی موثر واقع شود. مقصودلو (1391) تأثیر مکمل غذایی سین بیوتیک بایومین ایمبو را بر شاخص رشد، بازماندگی و ترکیب لاشه میگوی پا سفید غربی ( litopenaeus vannamei ) بررسی و گزارش کرد جیره حاوی 2 گرم سین بیوتیک به ازای هر کیلوگرم جیره می تواند در بهبود عملکرد رشد، بازماندگی و تولید نهایی میگوی وانامی ? فصل چهارم: نتایج و بحث ? 76 موثر واقع شود. shim در سال 2005 اثر جیره غذایی حاوی سین بیوتیک را روی پارامترهای رشد، وزن و فلور میکروبی دستگاه گوارش خوک مورد ارزیابی قرار داد و متوجه اثرات مثبت سین بیوتیک در رشد، وزن و فلور میکروبی دستگاه گوارش خوک های پرورشی شد. buteikis و همکاران نیز در سال 2008 اثر جیره ی غذایی حاوی سین بیوتیک را روی بوقلمون های پرورشی مورد بررسی قرار دادند و متوجه شدند که این محصول نقش موثری در کاهش تلفات داشته است. rodrigues- estrada و همکاران (2009) اثر ترکیبی پروبیوتیک enterococcus faecalis و پربیوتیک mos (mos + enterococcus faecalis بعنوان سین بیوتیک) را روی ماهی قزل آلای رنگین-کمان (oncorhynchus mykiss) مورد مطالعه قرار دادند و اثر سینرژیسمی این دو مکمل را در جیره ماهی قزل آلا تایید کردند. در مطالعه ای ai و همکاران (2011) در ماهی large yellow croaker (larimichthys crocea) الیگوفروکتوز (fos) را به تنهایی و در ترکیب با پروبیوتیک باسیلوس سابتیلیس (bacillus subtillis) تحت عنوان سین بیوتیک بررسی و نتیجه گیری کردند که الیگوفروکتوز به تنهایی تاثیر معنی داری روی رشد، ایمنی و مقاومت در برابر بیماری نداشت ولی بهترین نتیجه در تیمار ترکیبی الیگوفروکتوز و پروبیوتیک بدست آمد. در تحقیق دیگری mehrabi و همکاران (2011) ارتباط مکمل غذایی سین بیوتیک را با رشد، بقا ماهی قزل آلای رنگین کمان انگشت قد مورد بررسی قرار داند و اظهار نمودند ماهیان تغذیه شده با سین بیوتیک در مقایسه با تیمار شاهد تفاوت معنی داری در افزایش عملکرد رشد، میزان بقا و اثرات تغذیه ای در بچه ماهیان انگشت قد قزل آلا داشته است. ye و همکاران در سال 2011 اثرات سطوح مختلف پربیوتیک های فروکتوالیگوساکارید، مانان الیگوساکاریدو ? فصل چهارم: نتایج و بحث ? 77 bacillus clausei را بر روی کفشک ماهی ژاپنی (paralichthys olivaceus) مورد بررسی قرار دادند و اظهار کردند سرعت وزن نهایی در ماهیان تغذیه شده با جیره های حاوی باسیلوس (b)، مانان الیگوساکارید و باسیلوس (m+b) و فروکتوالیگوساکارید، مانان الیگوساکارید و باسیلوس (f+m+b) از افزایش معنی-داری نسبت به گروه شاهد برخوردار بود تا آنجایی که ماهیان تغذیه شده با جیره های حاوی سطوح مختلف فروکتوالیگوساکارید، مانان الیگوساکارید و باسیلوس (f+m+b) دارای بیشترین میزان وزن نهایی بودند. nekoubin و همکاران (2012) نیز تاثیر سین بیوتیک را در جیره روی رشد و بازماندگی لارو گورخر ماهی (dania rerio) از طریق مکمل سازی با غذای بیومار بررسی و گزارش کردند این مکمل اثر مثبت و معنی داری روی فاکتورهای رشد و بازماندگی بدنبال داشت. نتایج مربوط به پارامترهای خونی نشان داد که سطح 2 گرم سین بیوتیک در هر کیلوگرم جیره سبب بهبود معنی دار فاکتورهای بیوشیمیایی ماهی قرمز نظیر گلوکز و پروتین تام و نیز فاکتورهای ایمنی نظیر igm و لیزوزیم در مقایسه با گروه شاهد می شود (01/0p<). سین بیوتیک بایومین ایمبو تاثیر مثبتی در تحریک سیستم ایمنی در ماهی قرمز داشت. احتمالا به این دلیل است که سین بیوتیک بایومین ایمبو از طریق اتصال به گیرنده های شبه لکتین روی لکوسیت ها و افزایش تکثیر ماکروفاژها سبب تحریک سیستم ایمنی درماهی قرمز می شود (cerezuela et al., 2008). میزان گلوکز خون ماهیان در شرایط طبیعی بسته به گونه در دامنه 350-25 میلی گرم در دسی لیتر می باشد (shakoori et al., 1996). در مطالعه حاضر مقادیر گلوکز خون ماهیان قرمز تغذیه شده با سطوح مختلف سین بیوتیک بین94-45 میلی گرم در دسی لیتر محاسبه شد. بیشترین مقدار این پارامتر تفاوت معنی داری با گروه شاهد دارد که نشانگر توانایی ماهی قرمز در متابولیسم سین بیوتیک می-باشد. اکرمی و همکاران (1387) تأثیر سطوح 1، 2 و 3 درصد پربیوتیک اینولین در جیره غذایی روی برخی پارامترهای هماتولوژیک و غیرالکترولیت های سرم خون فیل ماهیان جوان پرورشی را بررسی و همانند ? فصل چهارم: نتایج و بحث ? 78 یافته های این تحقیق گزارش کردند که سطح یک درصد این پربیوتیک می تواند دارای اثرات مثبتی روی فاکتورهای خونی فیل ماهیان جوان پرورشی باشد.در تحقیق حاضر سطح 2 گرم سین بیوتیک در کیلوگرم جیره در مقایسه با سایر تیمارها بهترین تاثیر را روی پارامترهای خونی و شاخص های ایمنی نظیر لیزوزیم و igm به نمایش گذاشت. لیزوزیم یک آنزیم ضد باکتریایی است که توسط لوکوسیتها و به خصوص مونوسیتها، ماکروفاژها و نوتروفیلها تولید می شود (sitja-bobadila et al.,2008). این آنزیم پپتیدوگلیکان موجود در دیواره باکتری ها را می شکند و بدین ترتیب به طور غیر اختصاصی از رشد میکروارگانیسم های بیماری زا جلوگیری می کند. همچنین به نظر می رسد این آنزیم فعالیت ضد ویروسی داشته و در نتیجه به عنوان یک بخش مهم از مکانیزم دفاع غیر اختصاصی به شمار می رود (choi et al., 2008). در تایید این مطلب، پس افزودن مکمل های غذایی در جیره آبزیان پرورشی می تواند باعث تحریک سیستم ایمنی و افزایش مقاومت در برابر ناملایمات محیطی باشد. فلاحتکار و همکاران (1387) سطوح مختلف اسید اسکوربیک در غذا را بر میزان فعالیت لیزوزیم خون، میزان آنتی بادی، جمعیت لکوسیتی و بقای فیل ماهیان جوان مورد مطالعه قرار دادند. در مجموع گزارش کردند که علی رغم توانایی این ماهی به سنتز این ویتامین، افزودن آن به غذا در مراحل بچه ماهی موجب ارتقای برخی از واکنش های ایمنی غیر اختصاصی (لیزوزیم، جمعیت لکوسیتی) و اختصاصی (تولید آنتی بادی) می شود اما از لحاظ آماری این اثر دارای اختلاف معنی داری نسبت به گروه شاهد نبود. در تایید یافته تحقیق فوق نتایج بررسی ما نشان داد که افزودن سین بیوتیک به ویژه در سطح 2 گرم در کیلوگرم موجب تحریک سیستم ایمنی و بهبود شاخص های بیوشیمیایی خون در ماهی قرمز می شود. تنگستانی و همکاران (1390) اثر اسانس سیر را به عنوان یک ماده محرک سیستم ایمنی در جیره غذایی، بر شاخص های هماتولوژی و ایمنی سلولی در فیل مـاهیـان جـوان پرورشی بررسی کردند. در مجموع نتایج ? فصل چهارم: نتایج و بحث ? 79 نشان داد که افزودن اسانس سیر تاثیر معنی داری بر ارتقا سیستم ایمنی و وضعیت فیزیولوژیک بدن فیل ماهیان در مقایسه با جیره شاهد و جیره حاوی آنتی بیوتیک داشته و می تواند جایگزین مناسبی برای آنتی بیوتیک اکسی تتراسایکلین در جیره غذایی فیل ماهیان جوان پرورشی باشد. همچنین تحقیقات نشان داده که استفاده از پربیوتیک مالتوالیگوساکارید در ماهی سالمون لیزوزیم را در سرم بدن ماهی افزایش می دهد (yoshida et al., 1995). mehrabi و همکاران در سال 2011 ارتباط مکمل غذایی سین بیوتیک با رشد، بقا و پروتیین های سرمی ماهی قزل آلای رنگین کمان انگشت قد آلوده شده با قارچ ساپرولگنیا پارازیتیکا را مورد بررسی قرار دادند و اظهار کردند تیمار تغذیه شده با سین بیوتیک با سطوح تغذیه 1 و 5/1 گرم در کیلوگرم سین بیوتیک منجر به افزایش معنی دار پروتین سرم خون می شود ولی تفاوت معنی داری در میزان گلبولین مشاهده نشد همچنین گزارش کردند این مکمل باعث افزایش عملکرد رشد، میزان بقا و اثرات تغذیه ای در بچه ماهیان انگشت قد قزل آلا می شود. در نتایج حاضر بیشترین میزان پروتئین سرم خون ماهیان تغذیه شده با 2 گرم سین بیوتیک در کیلوگرم جیره غذایی بدست آمد. افزایش پروتئین سرم خون نشان دهنده اثر ذخیره سازی پروتئین جیره است که سبب سنتز بیشتر پروتئین و بالا رفتن پروتئین سرم می شود. hosseinifar و همکاران (2011) تاثیر پربیوتیک الیگوفروکتوز را در سطوح مختلف 1، 2 و 3 درصد جیره بر پاره ای از شاخص های خونی، بیوشیمیایی سرمی و آنزیم های کبدی بچه فیل ماهی بررسی و گزارش کردند که الیگوفروکتوز می تواند سبب تحریک ایمنی شود که نتایج این تحقیق نیز استفاده از مکمل سین بیوتیک به عنوان ماده محرک سیستم ایمنی در جیره ماهی قرمز را در ارتقاء ایمنی این گونه قطعا تایید می نماید. safarpour amlashi و همکاران (2011) اثر ویتامین e را بعنوان مکمل ایمنی در سطوح مختلف به جیره فیل ماهیان افزودند نتایج بررسی آنها نشان داد که افزودن ویتامین به جیره تاثیری روی پارامترهای هماتو- ? فصل چهارم: نتایج و بحث ? 80 لوژی و ایمنی (فعالیت لیزوزیم سرم و کمپلمان ch50) نداشت ولی روی پارامترهای رشد اثر مستقیم داشت و گزارش کردند که این ویتامین یک ماده مغذی ضروری برای رشد مناسب این گونه می باشد.که نتایج این پژوهش با نتایج تحقیق حاضر مغایرت دارد. نتایج برخی از پژوهش ها در مغایرت با نتایج به دست آمده از این پژوهش می باشد که علت این امر را می توان در فاکتورهایی مانند عوامل محیطی (فصول سال، شوری، دوره نوری، درجه حرارت، تراکم)، عوامل فیزیولوژیکی (گونه آبزی، سیکل تولید مثلی و وضعیت بلوغ، سن، جنس و شرایط تغذیه ای)، زمان نمونه گیری، چگونگی تهیه نمونه، دقت و حساسیت روش های اندازه گیری که می توانند بر فعالیت های پارامترهای بیوشیمیایی خون تأثیر بگذارند و باعث اختلاف در تفسیر نتایج شوند دانست (williams and warner,1976). همچنین فرمولاسیون جیره های غذایی، نوع مواد محرک سیستم ایمنی مورد استفاده، میزان مورد استفاده آن در جیره، روشهای مختلف اضافه کردن سین بیوتیک به جیره، مدت تجویز و احتمالا فلور میکروبی ویژه ای که قادر به استفاده از محرکهای ایمنی به عنوان سوبسترا هستند بطور قابل ملاحظه ای بر شاخص های رشد، بازماندگی و ایمنی اثر می گذارند. در نتیجه گیری کلی می توان گفت اضافهکردن سین بیوتیک به جیره غذایی ماهی قرمز توانست عملکرد رشد، بازماندگی و شاخص های بیوشیمیایی خون را در بین تیمارهای حاوی سطوح مختلف سین بیوتیک افزایش دهد. بر اساس یافته های حاصل از این تحقیق و مقایسه آن با یافته های سایر محققین ، می توان نتیجه گرفت افزودن سین بیوتیک به جیره غذایی در ماهیان قرمز اثر مثبتی بر بهبود شاخص های رشد، بازماندگی و ایمنی در این ماهیان داشته است. اگر چه نمونه مورد آزمایش (ماهی قرمز) کاربرد زینتی داشته و استفاده خوراکی ندارد. اما می توان از فاکتورهای فوق، به عنوان شاخص وضعیت زیستی استفاده نمود و نتایج حاصل را به ماهیان خوراکی هم ? فصل چهارم : نتایج و بحث ? 81 خانواده آنها، مانند کپور ماهیان، تعمیم داد.
مهدیه فدایی مصطفی غفاری
این تحقیق به منظور ارزیابی تاثیر الیگوساکارید گلوکان- مانان بر شاخص های رشد، پارامترهای خونی و ترکیب لاشه در فیل ماهیان جوان پرورشی به مدت 42 روز انجام گرفت. آزمایش با استفاده از طرح کاملاٌ تصادفی شامل سطوح صفر (شاهد)، 5/1 ، 3 و 5/4 گرم الیگوساکارید گلوکان- مانان به ازای هر کیلوگرم جیره در قالب 4 تیمار و 3 تکرار به ازای هر تیمار طراحی شد. در این آزمایش از 12 عدد مخزن فایبرگلاس به عنوان واحدهای آزمایشی استفاده شد. تعداد 180 بچه ماهی با وزن متوسط 12/0±48 گرم انتخاب و به طور کاملاً تصادفی با تراکم 15 عدد در هر مخزن توزیع شد. نتایج تیمارهای مختلف نشان دادند که بین سطوح مختلف پروتئین، خاکستر، رطوبت و چربی در ترکیبات بدن فیل ماهیان جوان پرورشی در مقایسه با گروه شاهد اختلاف معنی داری وجود نداشت (05/0<p). نرخ رشد ویژه و درصد افزایش وزن بدن در گروه تیماری با جیره حاوی 5/1 گرم الیگوساکارید گلوکان– مانان نسبت به شاهد دارای تفاوت معنی دار بود(05/0p<). همچنین تعداد گلبول های سفید، گلبول های قرمز، میزان هموگلوبین، هماتوکریت و میانگین غلظت هموگلوبین در هر گلبول قرمز در گروه تیماری با جیره حاوی 5/1 گرم الیگوساکارید گلوکان– مانان نسبت به گروه شاهد دارای تفاوت معنی دار بود (05/0p<). اما شاخص های مونوسیت، ائوزینوفیل و بازوفیل تفاوت معنی داری را با شاهد نشان نداند (05/0<p). نتایج بدست آمده نشان داد افزودن 5/1 گرم الیگوساکارید گلوکان– مانان در هر کیلوگرم جیره غذایی فیل ماهیان جوان پرورشی می تواند در بهبود عملکرد رشد و تحریک سیستم ایمنی موثر واقع شود و به عنوان یک مکمل غذایی مناسب برای جیره فیل ماهیان جوان پرورشی مد نظر قرار گیرد.
معصومه نقیبی مصطفی غفاری
چکیده تحرک اسپرم یکی از شاخص های اساسی در اندازه گیری کیفیت اسپرم ماهیان به شمار می آید. بنابراین تحقیق حاضر، با هدف بررسی تأثیرپذیری و حساسیت اسپرم ماهی سفیدک سیستان (شیزوتوراکس زارودنی) در مواجهه با فلزات سنگین مس و سرب انجام شد. به همین منظور تعداد چهار قطعه ماهی مولد نر با میانگین وزنی 57/19±00/1150 گرم از بین ماهیان مستعد برای تکثیر که در استخرهای مولدین مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهی بومی زهک نگه داری می شدند، انتخاب و اسپرم استحصالی از این ماهیان تحت تماس با غلظت های0، 01/0، 1/0، 1 ،10 و 100 میلی گرم در لیتر کلرید مس و کلرید سرب قرار گرفته و پارامترهای طول دوره تحرک و درصد اسپرم های متحرک مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت آلاینده ها پارامترهای حرکتی اسپرم ها به صورت معنی-داری کاهش یافت، اما حتی غلظت 100 میلی گرم در لیتر این فلزات نیز در این گونه غلظت کشنده نبود. تفاوت چندان معنی داری بین تحرک اسپرم هایی که در معرض فلزات مس و سرب با غلظت های مشابه قرار گرفتند، مشاهده نشد. اگرچه نتایج نشان داد که شدت اثر سرب نسبت به مس در کاهش تحرک اسپرماتوزوئیدها بیشتر بوده است. با گذشت زمان، هر چه از درصد اسپرم های متحرک کاسته می شود میزان حساسیت آنها حتی نسبت به غلظت های کمتر نیز محسوس بود. به طوری که مدت زمانی که در آن فقط 10% و یا 40% از اسپرم ها متحرک هستند، در تماس با غلطت mg/l 01/0 از مس و سرب دارای اختلاف معنی داری با گروه شاهد بود در حالی که مدت زمانی که 80% از اسپرم های متحرک به خود اختصاص داده اند، دارای اختلاف کمتری نسبت به گروه شاهد بوده است.
رحیمه خمر مصطفی غفاری
در تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر سطوح مختلف پروتئین جیره غذایی بر شاخص های رشد و ترکیب لاشه بچه ماهیان سفیدک سیستان تعداد 84 قطعه بچه ماهی با میانگین وزنی 05/1±71/14 گرم و طول متوسط 8/0±5/13 سانتی متر با چهار جیره غذایی حاوی مقدار کربوهیدرات و چربی یکسان و میزان پروتئین متفاوت (25%? 1d، 30% ? 2d، 35% ? 3d،40% ? 4d ) طی مدت 8 هفته غذادهی شدند. بچه ماهیان در چهار تیمار و سه تکرار به ازای هر تیمار، در 12 آکواریوم 60 لیتری به طور تصادفی رهاسازی و به مقدار روزانه 4% وزن بدن در سه وعده غذادهی شدند. طبق نتایج بدست آمده بیشترین افزایش وزن بدن (35/1±33/7گرم)، نرخ رشد روزانه (02/0±12/0گرم) نرخ رشد ویژه (11/0±68/0گرم)، در گروه تیماری 1d، تغذیه شده با جیره حاوی 25% پروتئین مشاهده شد که نسبت به سایر گروه های تیماری اختلاف معنی داری نداشت. بیشترین نرخ بازدهی پروتئین (02/0±11/0)، و مصرف پروتئین خالص (00/0±03/0) نیز در گروه تغذیه شده با تیمار 1d مشاهده شد که اختلاف معنی داری را نسبت به سایر گروه های تیماری نشان داد. همچنین نتایج نشان داد ترکیب شیمیایی بدن ماهی سفیدک سیستان به طور معنی داری تحت تاثیر سطوح متفاوت پروتئین جیره قرار گرفته است. به جز در میزان رطوبت خام، در میزان ترکیب چربی، پروتئین و خاکستر بین تیمارهای مختلف اختلاف معنی دار مشاهده شد 05/0p<. یافته های این تحقیق مشخص نمود که جیره ی حاوی 25% پروتئین، جیره ی مطلوبتری جهت دستیابی به شاخصهای رشد و تغذیه بهینه در بچه ماهیان سفیدک سیستان می باشد.
حسینعلی شیبک احمد قرایی
ماهی سفیدک سیستان (schizothorax zarudnyi) یکی از گونه های با ارزش و بومی منطقه سیستان می باشد که به منظور امکان پرورش آن در استخرهای پرورشی، شناسایی گرایش رژیم غذایی و تهیه جیره های مناسب برای آن ضروری می باشد. بدین منظور میزان فعالیت آنزیم های آلفا آمیلاز، تریپسین و لیپاز در سه بخش قدامی، میانی و خلفی روده 15 قطعه ماهی سفیدک سیستان (schizothorax zarudnyi) از نمونه های صید شده از محیط طبیعی در چهار گروه وزنی با متوسط وزن3/6±6/141، 63/2±55/209، 6/9±1/263، 9/26± 15/326 گرم و به ترتیب طول استاندارد 2/1±4/22، 77/0±05/24، 49/0±8/24 و 1/2±5/27 سانتی متر و نمونه های پرورشی با وزن متوسط 6/5±1/55 گرم و طول استاندارد 8/1±6/15 سانتی متر مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در هر دو گروه ماهیان طبیعی و پرورشی ، فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز از همه بیشتر می باشد. بیشترین میزان فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز در بخش میانی و کمترین آن در بخش خلفی روده مشاهده گردید. فعالیت این آنزیم در بخش های مختلف روده اختلاف معنی داری داشت (05/0p <). نتایج نشان داد فعالیت آنزیم های تریپسین و لیپاز از بخش قدامی به خلفی روده کاهش یافته و بیشترین میزان فعالیت آن ها در بخش قدامی روده می باشد. در بررسی آنزیم های تریپسین و لیپاز اختلاف معنی داری بین بخش قدامی با میانی مشاهده نشد (05/0 < p) اما بین بخش قدامی با بخش خلفی اختلاف معنی دار بدست آمد (05/0p <). بررسی ها نشان داد که میزان فعالیت آنزیم های مورد بررسی با افزایش وزن بدن در نمونه های صید شده از محیط طبیعی نوسان داشته اما از یک ریتم افزایشی پیروی می کند.
سعید کیخا جواد میردار
در این تحقیق از عصاره میوه گیاه سماق به عنوان ماده ضدقارچ در طی دوره انکوباسیون تخم های ماهی سفیدک سیستان zarudnyi) (schizothorax استفاده و اثرات آن با مالاشیت گرین مقایسه شد. بدین منظور 24 ساعت پس از لقاح، جهت ضد عفونی تخم های ماهی سفیدک، عصاره متانولی میوه سماق در چهار گروه با غلظت500، ،750، 1000 و 1250میلی گرم در لیتر به صورت حمام 20 دقیقه ای به فاصله هر 12 ساعت و گروه مالاشیت گرین با غلظت1/0 میلی گرم در لیتر به صورت حمام 6 دقیقه ای ودو بار در روز استفاده شد. گروه شاهد نیز بدون استفاده از مواد ضدقارچی و با شرایط یکسان با سایر تیمارها مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تفاوت معنی داری بین تیمارهای غلظت های مختلف سماق با هم و همچنین با گروه مالاشیت گرین از نظر قارچ زدگی، درصد لقاح و بازماندگی وجود ندارد (05/0p>). از آنجا که هیچگونه بدشکلی و ناهنجاری ظاهری در لاروهای تفریخ شده مشاهده نشد لذا عصاره میوه گیاه سماق با غلظت 500 میلی گرم در لیتر می تواند بعنوان ماده ای ضد قارچ و بی خطر برای انسان و محیط زیست جهت ضدعفونی تخم های ماهی سفیدک سیستان طی دوره انکوباسیون بکار رود.
محمدحسین داودی جواد میردارهریجانی
این مطالعه به منظور تعیین سمیت تحت کشنده علف کش گلایفوسیت(96hlc50) و بررسی آسیب شناسی بافت آبشش، کبد و کلیه بچه ماهی سفیدکسیستان برنامه ریزی شد. دراین مطالعه،غلظت نیمه کشنده(96hlc50) ؛غلظت یا زعلف کش گلایفوسیت که موجب مرگ 50درصد از بچه ماهی های سفیدک سیستان (باوزن متوسط23/1±75/2گرم وطول متوسط2±45/8 سانتی متر) درطی مدت زمان24، 48، 72 و 96 ساعت میگرددبه ترتیب برابربا29/995، 77/862، 25/726 و 37/651 پی پی ام است. آزمایش آسیب شناسی بافتی با غلظت (96hlc50) 37/651 پی پی ام درطی 96 ساعت بر بافت آبشش، کبد و کلیه بچه ماهیان سفیدک سیستان به وسیله ی میکروسکوپ نوری موردارزیابی قرارگرفت. تغییرات آسیب شناسی بافت آبشش پرخونی، هیپرتروفی، هیپرپلازی، چماقی شدن لاملاها، نکروز لاملاهای ثانویه، ادم و جدا شدن لاملا ی اولیه از قائده ی اپی درمیس، گرزیشکلی(clubbing)، به هم چسبیدگی(fussion)لاملاهابه یکدیگربودونیزایجادمراحل اولیه هیپرپلازی بافت بینابینی کلیه، جابه جایی توبول های کلیوی، واکنش های التهابی در گلومرول ها، پرخونی، هیپرپلازی و آغاز نکروز و نکروز شدید(cytolytic necrosia) بافت خونسازدرکلیه بود.درانتهاتغییرات آسیب بافتی،بافت کبدپرخونی وادم شدید،وجودتعدادی سلولهای نکروزی ودژنرسانس سلول های کبدی قابل رویت بود.
سهیلا عسکری احمد قرایی
هدف از این مطالعه بررسی اثر پیش تیمار مخلوط یخ وآب بر کیفیت میکروبی، شیمیایی و حسی ماهی کپور معمولی می باشد. به همین منظور 6 تیمار شامل شاهد ماهی کامل (تیمار1)، شاهد ماهی تخلیه شکمی شده ( تیمار2)، یخ ماهی کامل (تیمار3)، یخ ماهی تخلیه شکمی شده ( تیمار4)، یخ و آب ماهی کامل (تیمار5) و یخ وآب ماهی تخلیه شکمی شده (تیمار6) بودند که بعد از بسته بندی وکیوم 9 روز در یخچال (c?4) نگهداری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش زمان نگهداری میزان بازهای نیتروژنی فرار افزایش می یابد و در (تیمار1 ) به 49 میلی گرم نیتروژن در 100 گرم گوشت ماهی و در (تیمار 6) به 46/21 میلی گرم نیتروژن در 100 گرم گوشت ماهی رسید. میزان تیوباربیتوریک اسید طی دوره نگهداری در حد پایینی باقی ماند و در (تیمار 1) به 86/0 میلی گرم مالون آلدهید در کیلوگرم گوشت ماهی و در (تیمار 6) به 42/0 میلی گرم مالون آلدهید در کیلوگرم گوشت ماهی رسید. میزان آهن با گذشت زمان در تمامی تیمارها کاهش یافت. بار باکتریایی کل ((tvc و سرمادوست ((ptc با گذشت زمان افزایش یافت و کمترین مقدار آن مربوط به ( تیمار6) بود به ترتیب log cfu/g79/3 و log cfu/g93/4 بدست آمد. میزان اشرشیاکلی، کلیفرم ها و انتروباکتریاسه در تمام نمونه ها با گذشت زمان افزایش یافت. ارقام حاصل از مقایسه ارزیابی حسی نیز کیفیت مطلوب تر تیمار مخلوط یخ و آب را در تمامی نمونه ها نشان داد. به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده میکروبی؛ شیمیایی و حسی ماهیان پیش سردسازی شده و تخلیه شکمی شده دارای کیفیت مطلوب تری نسبت به پیش سردسازی نشده و تخلیه شکمی نشده بودند.
محمد کامیاب یگانه احمد قرایی
اثر تخلیه شکمی و پیش سردسازی های مختلف شامل سردسازی با یخ، و مخلوط یخ-آب حاوی اسانس میخک هندی، قبل از بسته بندی وکیوم و نگهداری در یخچال بر کیفیت میکروبیولوژیکی، شیمیایی و حسی ماهیان کپور در مقابل ماهیان شاهد که قبل از بسته بندی وکیوم، تخلیه شکمی و پیش سرد سازی نشده اند مقایسه شد. آزمایش های میکروبی (شمارش باکتری های انتروباکتریاسه، اشریشیا کلی، کلی فرم ها، شمارش کلی باکتری ها و شمارش باکتری های سرما دوست)، شاخص های شیمیایی (مجموع باز های نیتروژنی فرار، تیوباربیتوریک اسید، آهن هم، ph)، و ارزیابی حسی در قبل و بعد از پیش سرد سازی های مختلف و طی نگهداری در 9 روز و به صورت دوره ای هر 3 روز انجام گردید. میزان اسانس میخک هندی با توجه به مطالعات گذشته و آزمایشات قبل از تحقیق 500 میلی لیتر در هر لیتر مخلوط یخ-آب تعیین شد. نتایج میکروبیلوژیکی، شیمیایی و ارزیابی حسی نشان دادند که ماهیان تخلیه شکمی شده و پیش سرسازی شده به طور معنی داری دارای کیفیت مطلوب تری نسبت به نمونه های تخلیه شکمی نشده و پیش سرسازی نشده بودند. اما در میان روش های مختلف پیش سردسازی در ماهیان تخلیه شکمی شده به ترتیب پیش سرسازی با مخلوط یخ-آب حاوی اسانس میخک، و یخ به طور معنی داری دارای کیفیت مطلوب تری بخصوص در کیفیت میکروبیولوژیکی و حسی بودند.