نام پژوهشگر: ستاره محمدجعفری سردرود
ستاره محمدجعفری سردرود امیر فیاض مقدم
تنش های غیرزیستی، به ویژه شوری و خشکی علل اصلی کاهش محصول در جهان می باشند. این تنش ها شدیداً بر عملکرد چغندرقند و کیفیت آن تأثیر می گذارند. ثابت شده است که مانیتول نقش محوری در تعدیل تنش های اسمزی و شوری در گیاهان دارد. ژن mtld آنزیم مانیتول-1- فسفات دهیدروژناز را رمز می کند که این آنزیم بیوسنتز مانیتول را کاتالیز می نماید. در این تحقیق از دو ژنوتیپ دیپلویید چغندرقند sbs1-4 و sbs1-5 برای تراریختی از طریق a. tumefaciens سویه gv3101 حامل پلاسمید pbirdmtd حاوی ژن mtld تحت کنترل راه انداز rd29aإلقایی با تنش و ژن nptii به عنوان ژن نشانگر انتخابی گیاهی استفاده شد. گیاهچه های مقاوم سبز با استفاده از غلظت های مختلف کانامایسین (mg/l 50،100،125) طی سه دوره واکشت دو هفته ای بدست آمدند و این راهکار گزینشی به طور موثری رشد گیاهان غیرتراریخت را محدود نمود. گیاهچه های تراریخت t0 بوسیله آنالیز pcr و با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ژن mtld تشخیص داده شدند. گیاهان باززاشده به طور موفقیت آمیزی در شرایط گلخانه با 100% قدرت زنده مانی سازگار شدند و تغییرات قابل ملاحظه ای در مقایسه با گیاه مادری نشان ندادند. تلفیق تراژن به وسیله آزمون دورگه سازی نقطه ای، بیان تراژن بوسیله semi-quantitative rt-pcr و از طریق تجمع مانیتول تایید شد. گیاهان تراریخته در شرایط تنش قرار گرفتند و بیان ژن mtld در سطح بالایی افزایش یافت، اگرچه تراژن به طور جزئی در شرایط نرمال نیز بیان شد. تحت شرایط تنش شوری و خشکی گیاهان تراریخته اختلاف معنی داری در پارامترهای فیزیولوژیک (کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و میزان پرولین) و مورفولوژیک (توسعه ریشه و طول ریشه) در مقایسه با گیاهان غیر تراریخته نشان داد. لاین های تراریخته تحمل بالایی به تنش های خشکی و شوری در مقایسه با گیاهان غیر تراریخته نشان دادند. افزایش تحمل گیاهان تراریخته، مربوط به القاء و افزایش تجمع مانیتول در ریشه ها و برگ های گیاهان نسبت داده شد. گیاهان تراریخته در شرایط گلخانه ای در حال رشد هستند و بوسیله آنالیزهای مقتضی بیشتر ارزیابی خواهند شد.