چکیده: در مورد زندگی مولانا با مصاحبانش، از زمان خود مولانا تا به حال اثرهایی تدوین شده است که این آثار به داستان زندگی مولانا با یارانش به صورت کلّی پرداخته اند و اثری که به طور کاملاً مستقل درباره مولانا و یاران وی در کتاب مثنوی معنوی پرداخته باشد، صورت نگرفته و اگر هم کاری شده است یا به صورت جسته و گریخته بوده و یا مطالب در کتب مختلف و متعدد، پراکنده است. در اینجا باید بیان کرد که این تحقیق، در همین زمینه تدوین شده است تا تأثیر یاران مولانا بر مولانا، در یک مجموعه کاملی گردآوری گردد و تعیین شود که کدام یک، تأثیر بیشتری بر مولانا داشته و در مثنوی معنوی، انعکاس کامل و آشکارتری پیدا کرده است. شیوه تحقیق این پایان نامه، توصیفی و تحلیلی است و این شیوه فن تحلیل و بر مبنای سندکاوی طبق منابع کتابخانه ای انجام گرفته است. سعی بر این شده است، در این پژوهش، ابتدا به شرح احوال مولانا، شمس تبریزی، صلاح الدّین زرکوب، حسام الدّین چلبی و آثارشان پرداخته و آن گاه کلیاتی در مورد عرفان آورده شود و در ادامه آن به صورت جدا، به زندگی مولانا با شمس، تأثیرات هرکدام بر یکدیگر و تحلیل بیت هایی که در مثنوی به شمس تبریزی اشاره دارند،آورده و در پایان این مباحث به دیدگاه های مولانا و شمس تبریزی، درباره برخی از اصطلاحات عرفانی پرداخته می شود ؛ همین کار به صورت مجزّا با صلاح الدّین زرکوب انجام شده و در پایان این پژوهش، به زندگی مولانا با حسام الدّین چلبی و انعکاس آن در بیت هایی که در مثنوی راجع به وی آمده است، پرداخته شده و القاب و عناوینی که مولانا برای این ها در مثنوی آورده، بیان گردیده است . کلمات کلیدی: مولانا، شمس تبریزی، صلاح الدّین زرکوب، حسام الدّین چلبی، مثنوی معنوی ?