پژوهش حاضر تماشاگر تئاتر ایران را از منظر جامعه شناختی در دوره زمانی پهلوی (پهلوی اول و پهلوی دوم) مورد مطالعه قرار می دهد. شیوه ی طرح مباحث در هر فصل بدین منوال خواهد بود که ابتدا شرحی از اوضاع سیاسی-اجتماعی و وضعیت فرهنگی اجتماع در دوره ی مورد نظر ارائه خواهد شد، سپس با اختصار وضعیت کلی تئاتر در دوره ی مورد نظر بیان می گردد تا زمینه ی آشنایی لازم برای طرح مباحث جامعه شناسی فراهم گردد. پژوهش با رویکردی جامعه شناسانه و بهره گیری از آراء و نظریه های پیر بوردیو، با واکاوی تماشاگر ایرانی، در دوران پهلوی اول، دورانی که از یک سو سیاست تشویق و الگو برداری از غرب و از سوی دیگر سیاست نمایش عظمت ایران باستان از سوی حکومت مورد نظر قرار داشته است، آغاز خواهد شد و سپس این رویکرد را در زمان پهلوی دوم ادامه می دهد، زمانی که آزادی سیاسی سال های ابتدایی آن (دهه ی بیست) موجب استفاده از تئاتر به عنوان ابزاری برای مشارکت و فعالیت در زمینه های سیاسی و اجتماعی توسط گروه ها و احزاب مختلف سیاسی و فرهنگی شد، و در ادامه نیز جایگاه تماشاگران تئاتر را در تحولات متعدد تئاتری دو دهه ی بعد از آن (از فعالیت های گروه های تجربی و آوانگارد و جشن هنر شیراز گرفته تا تئاتر لاله زاری و ...) مورد بررسی قرار می دهد.