نام پژوهشگر: رحیم عبدالرحیم زاده
رحیم عبدالرحیم زاده مسعود دلخواه
نمایش در کردستان ریشه در آیین ها، مناسک و باورهایی دارد که قدمت آن ها به دوره هایی بسیار کهن باز می گردد. برخی از این آیین ها از جنبه های نمایشگرانه بسیار قدرتمندی برخوردارند و برخی دیگر باحضور عناصری چون نمایشنامه، بازیگر و تماشاگر یک نمایش ساده و ابتدایی به شمار می آیند. در این پژوهش سعی شده به این پرسش پاسخ داده شود که تئاتر در کردستان چه ارتباطی با آیین های کهن و مردمی دارد و این آیین ها چه تأثیری بر تئاتر معاصر کردی گذاشته اند. برای دستیابی به پاسخ این پرسش، ابتدا شماری از مهمترین این آیین ها از منظر نمایشی مورد بررسی قرار گرفته اند. در گام دوم سعی شده است پیشینه هرکدام از این آیین ها و صبغه اسطوره ای و قدمت آن ها بررسی شود و در این مسیر عناصر مشترک آیین های کردستان با دیگر مناطق ایران نیز مدنظر قرار گرفته است تا از این رهگذر ارتباط و پیوستگی فرهنگ ایرانی علیرغم تنوع آن نشان داده شود و دست آخر ردپای این آیین ها در شماری از مهمترین اجراها، نمایشنامه ها و رویدادهای تئاتر کردی پی گرفته شده است. بر این اساس می توان گفت تئاتر در کردستان در دوره ابتدایی متأثر از آیین های بومی ایرانی و کردی بوده و هرچه به دوره های متأخر نزدیک می شویم از میزان تأثیر این آیین ها کاسته شده و به سوی نمایشنامه ها و فرم های نمایشی غربی میل کرده است.