نام پژوهشگر: مرضیه عبدالهی سیاهکلرودی
مرضیه عبدالهی سیاهکلرودی جعفر نیکبخت
در این پژوهش اثر مغناطیسی کردن آب آبیاری بر خصوصیات پیاز رطوبتی در آبیاری قطره ای سطحی و قطره ای زیرسطحی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار بر روی خاک با بافت لوم رسی و قطره چکان میکروفلاپر با دبی 4 لیتر در ساعت در دانشگاه زنجان در سال 1391 اجرا شد. عامل های آزمایش شامل نوع آب، در دو سطح آب مغناطیسی و آب غیرمغناطیسی و تیمار نوع سیستم آبیاری قطره ای در دو سطح شامل آبیاری قطره ای سطحی و قطره ای زیرسطحی بود. آزمایش در یک جعبه فلزی به ابعاد 80*80*80 سانتی متر که یک دیواره از شیشه شفاف ساخته شده بود انجام شد. جهت ایجاد میدان مغناطیسی از دو عدد مغناطیس ثابت با شدت 1/0 تسلا که دور لوله پلی اتیلن 16 میلی متر نصب شده بود استفاده گردید. از خصوصیات پیاز رطوبتی شامل عرض پیاز رطوبتی سطح خاک، حداکثر عرض خیس شده ، طول پیاز رطوبتی و عمق حداکثر عرض خیس شده در زمان های 1، 3، 5، 7، 10، 15، 20، 25، 30، 40، 50، 60، 70، 80، 90، 105 و 120 دقیقه که در قسمت شفاف جعبه مشاهده می شد عکس برداری شد. با توجه به نتایج، آب مغناطیسی باعث افزایش عرض خیس شده سطح خاک و حداکثر عرض خیس شده گردید. بیشترین اختلاف بین عرض خیس شده سطح خاک و حداکثر عرض خیس شده آب مغناطیسی و آب غیر مغناطیسی در آبیاری قطره ای سطحی، با مقادیر به ترتیب 9/7 و 32/6 سانتی متر در زمان 120 دقیقه رخ داد. اختلاف اخیر از نظر آماری معنی دار بود. گسترش بیشتر آب مغناطیسی در خاک در سیستم آبیاری قطره ای سطحی باعث کاهش طول پیاز رطوبتی در خاک شد. حداکثر طول خیس شده آب معمولی 52/22 سانتی متر و آب مغناطیسی 25/22 سانتی متر بود. در آبیاری قطره ای زیرسطحی، حداکثر عرض خیس شده سطح خاک و بیشترین مقدار حداکثر عرض خیس شده آب مغناطیسی (59/32 و 79/41 سانتی متر به ترتیب) و آب غیر مغناطیسی (18/22 و 37/37 سانتی متر به ترتیب) در زمان 120 دقیقه رخ داد که با یکدیگر از نظر آماری اختلاف معنی دار داشت. با توجه به نتایج این پژوهش، با استفاده از آب مغناطیسی در سیستم آبیاری قطره ای می توان فاصله قطره چکان ها را از یکدیگر بیشتر گرفت که این شرایط موجب کاهش هزینه های طرح می شود. در آبیاری قطره ای زیرسطحی نیز می توان عمق نصب قطره چکان را افزایش داد.