نام پژوهشگر: سید احمدرضا آذین
سید احمدرضا آذین شهریار طاووسی
تحلیل پوش آور به دلیل سادگی از نظر مفهومی و محاسباتی در آئین نامه ها و دستورالعمل های مختلف به عنوان یکی از بهترین روش ها در ارزیابی لرزه ای سازه ها توصیه گردیده است .تحلیل پوش آور یک تحلیل تقریبی است که در آن سازه در معرض بارهای جانبی افزاینده قرار می گیرد.این افزایش بار معمولا تا زمانیکه سازه به مقدار جابجائی مشخصی برسد یا منهدم گردد ، ادامه می یابد .علیرغم سادگی این روش تحلیل ، مطالعات اخیر نشان می دهد که در برخی موارد این روش نمی تواند رفتار دینامیکی سازه ها را به درستی نشان دهد .از جمله مهمترین دلائلی که در این مورد ارائه گردیده است ، بردار نیروی جابجائی است که بصورت استاتیکی به سازه وارد می شود. در حقیقت این بردار نیرو نماینده ای از نیروهای اینرسی است که در حین زمین لرزه به سازه اعمال می گردد و ما به دلیل ساده سازی از پیچیدگیهای آن چشم پوشی می کنیم .از طرف دیگر به دنبال روش هایی برای غلبه بر آن هستیم . با مطالعه محققین درباره اثر زلزله های حوزه نزدیک چشمه ی لرزه زا مشاهده می شود که؛ آیین نامه های متداول طراحی عملکرد خوبی از لحاظ تامین سلامت جانی ساکنین دارند، اما با این حال میزان آسیب سازه ها به میزان قابل ملاحظه ای بالا می باشد. به این ترتیب نظر محققین و مهندسین سازه و زلزله به بررسی اثر زلزله های حوزه نزدیک چشمه ی لرزه زا جلب شد. در این راستا با استفاده از طیف طرح نزدیک چشمه ی لرزه زا، تخمین مناسبی از پاسخ لرزه ای سازه های حوزه نزدیک چشمه ی لرزه زا به دست آورد. برای دستیابی به این هدف از تحلیل های غیرخطی می باید استفاده کرد. تحلیل استاتیکی غیرخطی (پوش آور) فرآیند تسلیم شدن گام به گام نقاط بحرانی سازه می باشد و ابزار قدرتمندی برای بررسی رفتار واقعی سازه ها، تحت اثر زلزله، از جمله سازه های نزدیک چشمه ی لرزه زا به حساب می آید. قاب هایی که دارای سیستم مهاربندی هم گرا هستند به غیر از مزیت های سازه ای، قابلیت در نظر گرفتن ملاحظات معماری، به لحاظ تعبیه بازشوهای بزرگتر را نیز دارا می باشند. پاسخ لرزه ای سازه ها با استفاده از تحلیل پوش آور و تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی افزایشی و با توجه به رفتار و عملکرد واقعی این نوع قاب ها و المان های سازه ای آنها در نزدیکی چشمه ی لرزه زا، بررسی گردید؛ نتایج بیانگر آنست که قابلیت پاسخگویی به نیاز لرزه ای در قاب های با سیستم همگرای ضربدری بسیار بیشتر از سیستم های هم گرا با بادبند شورون، تحت اثر زلزله های نزدیک چشمه ی لرزه زا بوده و قاب های همگرا شورون پاسخگوی نیاز لرزه ای در حوزه نزدیک چشمه ی لرزه زا نیستند. لذا به منظور حصول نتایج بهتر می توان با افزایش سختی، شکل پذیری یا کاهش نیاز لرزه ای، سازه را تقویت کرد.