نام پژوهشگر: عباس داریوش
عباس داریوش حسین همت کار
چکیده اصلی که به موجب آن دعوا فقط در حدودی که در مرحله بدوی رسیدگی شده، می تواند در تجدید نظر مطرح شود ، ممکن است گاهی به تجویز مقنن مخدوش شود. طبق این اصل، دادرسان دادگاه تجدید نظر نمی توانند از موضوع رسیدگی و حکم نخستین قدم فراتر گذارند. لذا قاعده معروف« منع ادعای جدید در مرحله تجدید نظر» باید رعایت شود. از سویی قاعده ی« منع دخالت اشخاصی غیر از طرفین دعوی بدوی در مرحله تجدید نظر» که مورد تأکید قانونگذار بوده است نیز گاهی بنا به برخی از مصالح و فواید دخالت اشخاص ثالث ممکن است مخدوش شود. دلایلی در جهت تأیید هر دوی این نظریه ها ابراز شده، از جمله اینکه : اگر بنا باشد ادعاهای جدید در مرحله تجدیدنظر مطرح شود لازم است که از قاعده ی« دو درجه ای بودن رسیدگی ماهیتی هر دعوا» و قاعده ی « ممنوعیت رسیدگی به دعوایی که در مرحله ی نخستین به آن رسیدگی ماهوی نشده» عدول شود. لیکن بنا به مزایا، مصالح ، فلسفه و اهدافی از جمله جلوگیری از صدور رأی معارض، جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه، استحکام آراء، مصالح اصحاب دعوی و دیگر فوایدی که قانونگذار در نظر داشته است موجب شده مقنن به نحو استثنایی از قواعد فوق عدول و طرح برخی از اینگونه دعاوی و ادعاها را در مرحله تجدید نظر و دادگاه مزبور به عنوان رسیدگی ابتدایی بپذیرد. طرح دو دعوی طاری ورود و جلب ثالث، دعوی ابطال رأی داور و دعوی اعتراض ثالث به رأی از مصادیق استثنائات قواعد مذکور می باشد و نسبت به طرح دو دعوی دیگر طاری یعنی دعوای اضافی و متقابل تردیدها در امکان رسیدگی به آن در مرحله ی تجدید نظر زیاد بوده و نظر غالب بر عدم امکان طرح آن می-باشد. آثاری از جمله طرح برخی از طواری دادرسی به تبع دعوی بدوی مطرح شده در مرحله تجدیدنظر همانند رسیدگی به درخواست تأمین خواسته، دادرسی فوری، ادعای اعسار و همچنین تجمیع و تأثیر متقابل دعاوی اصلی و بدوی مطروحه و نتایج آن که از این وضعیت حاصل می گردد از جمله تأثیر دعاوی مزبور از حیث هزینه دادرسی و اعسار از هزینه مذکور، زوال یکی از دعاوی، قابلیت فرجام و اعتراض یکی از آن ها و ... می تواند پذیرش طرح اینگونه دعاوی را در مرجع مزبور توجیه نماید . کلید واژه ها: رسیدگی یک درجه ای ، دعوای ابتدایی، دعاوی طاری، مرحله تجدید نظر، طواری دادرسی